Przejdź do treści
13:39 Wielkopolskie: Prymas odprawi w Gnieźnie mszę św. w intencji zmarłego papieża
13:05 IMGW: w poniedziałek gwałtowne burze na Dolnym Śląsku i w Wielkopolsce
12:42 Watykan: 137 kardynałów z ponad 70 krajów świata wybierze nowego papieża na konklawe
11:33 Portugalia: Tysiące pielgrzymów modlą się w Fatimie za duszę papieża Franciszka
11:01 Watykan: Papież wydał dyspozycję, by pochowano go w bazylice Matki Bożej Większej
10:46 Prezydent Andrzej Duda: Papież był wielkim apostołem Miłosierdzia
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Bankiet pod gołym niebem. Znalezisko polskich archeologów na Cyprze

Źródło: Fot.: Twitter/@annalynnfrey

Polscy archeolodzy odkryli w cypryjskim Nea Pafos miejsce bankietów sakralnych na wolnym powietrzu, wykute w podłożu skalnym. Znalezisko liczy sobie dwa tysiące lat. To pierwszy tego typu obiekt odkryty na wyspie.


Od 2017 r., zespół badaczy z Polski i Francji bada południową część wzgórza Fabrika na obszarze starożytnego miasta Nea Pafos. Był to teren o charakterze sakralnym. Do odkrycia miejsca starożytnych bankietów ku czci bogów doszło tuż obok najwyższego punktu wzgórza, gdzie znajdują się pozostałości starożytnej świątyni. Są to wykute w skale zarysy - jej mury bowiem nie zachowały się do naszych czasów. Budynek świątyni, zbliżony w zarysie do kwadratu, poprzedzony był dziedzińcem na skalnej platformie, przed którym w odległości kilku metrów znajdował się monumentalny ołtarz, również wykuty ze skały. Bryła budynku nie przypominała zatem typowych greckich świątyń oflankowanych strzelistymi kolumnami.

Jak relacjonuje kierowniczka badań prof. Jolanta Młynarczyk z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, rampa prowadząca od świątyni przylegała do wykutej w skale kilkustopniowej ławy.

- Było to miejsce bankietów sakralnych na wolnym powietrzu, którego charakterystyczny półkolisty obrys określa się w archeologii mianem stibadium. Jego centralny punkt stanowiło koliste zagłębienie z odpływem, służące do dokonywania libacji ku czci bóstwa - opowiada badaczka.

- Nie znano takich instalacji z Cypru, to wyjątkowe odkrycie – podkreśla prof. Młynarczyk.

Uczty pod gołym niebem

Archeolog opisuje, że w starożytności ucztowanie ku czci bogów, czasem połączone z konsumpcją mięsa ofiarnego, a zawsze  z piciem trunków, było powszechnym obyczajem rytualnym nie tylko na Cyprze, ale w wielu kulturach śródziemnomorskich. Sceny figuralne na zabytkach ukazujące ucztowanie pod gołym niebem w stibadium znane są na przykład z miejscowości Golgoi na Cyprze.

Zdaniem naukowców świątynia i miejsce libacji funkcjonowały równolegle w tym samym czasie - pomiędzy II w. p.n.e. a połową II w. n.e. Kres funkcjonowania założenia przyniosło najprawdopodobniej trzęsienie ziemi ok. 150 r. n.e., po którym miejsce kultu mogło zostać przeniesione bliżej reprezentacyjnego centrum miasta.

Dla archeologów pozostaje zagadką, komu oddawano cześć na wzgórzu. Przypuszczają, że była to patronka tego starożytnego miasta – Afrodyta Pafijska.

- Przed naszą ekipą archeologiczną stoją obecnie dalsze zadania, związane z kompleksowym przebadaniem terenu sakralnego na Fabrika, prowadzącym do ostatecznej identyfikacji kultu bóstwa lub bóstw czczonych tu w okresie hellenistycznym i wczesnorzymskim” - zaznacza prof. Młynarczyk.

Wykopaliska w cieniu pandemii

Kierowniczka projektu podkreśla, że tegoroczny sezon badawczy - który właśnie się zakończył - był wyjątkowo trudny ze względu na pandemiczne obostrzenia.

- Gdy zaczynaliśmy prace w ostatniej dekadzie maja, Cypr był jeszcze objęty reżimem obostrzeń anty-covidowych, co jednak nie przeszkodziło w dokonaniu odkryć o znaczeniu przełomowym dla znajomości starożytnej kultury tej wyspy - podkreśla.

Starożytne miasto Nea Pafos jest jednym z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Cyprze. Zostało założone w południowo-zachodniej części wyspy pod koniec IV w. p.n.e. W okresie hellenistycznym należało do egipskiego królestwa Ptolemeuszy, po czym znalazło się pod kuratelą rzymską. Od ok. 200 r. p.n.e. do ok. 350 r. n.e. Nea Pafos pełniła rolę stolicy wyspy.

Polskie wykopaliska zainicjowane przez archeologa prof. Kazimierza Michałowskiego w Nea Pafos - stanowisku znajdującym się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO - trwają już od 56 lat. Działają tam polskie misje z Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z innymi polskimi i zagranicznymi instytucjami.

Nauka w Polsce

Wiadomości

Jak wygląda sytuacja na giełdzie? Ceny ropy znów zaskakują

Na co zmarł papież Franciszek? Włoskie Media podają nieoficjalną przyczynę

Księdzu zrujnowano zdrowie. Mecenas Skwarzyński ujawnia kulisy

Papież za życia wybrał miejsce pochówku. To ogromna "nowość"

Fiasko zespołu ds. deregulacji Tuska

Trudny pontyfikat papieża Franciszka. Sakiewicz: nastał w czasach kryzysu

Tragiczny wypadek na S3. Nie żyje kilka osób

Piekara: Tusk nie chce odzyskać skradzionych przez Niemców dzieł sztuki

Franciszek był papieżem przez 12 lat

Płonie Biebrzański Park Narodowy. Najnowsze informacje

Był pierwszym papieżem z zakonu Jezuitów

Uściński: Gliński odzyskiwał skradzione przez Niemców dzieła sztuki - Tusk nie chce

Powrót do Domu Ojca. Świat żegna papieża Franciszka

Nie żyje papież Franciszek. Wydanie specjalne w Republice

Tą homilią na Wielkanoc papież Franciszek się z nami pożegnał

Najnowsze

Jak wygląda sytuacja na giełdzie? Ceny ropy znów zaskakują

Fiasko zespołu ds. deregulacji Tuska

Trudny pontyfikat papieża Franciszka. Sakiewicz: nastał w czasach kryzysu

Tragiczny wypadek na S3. Nie żyje kilka osób

Piekara: Tusk nie chce odzyskać skradzionych przez Niemców dzieł sztuki

Na co zmarł papież Franciszek? Włoskie Media podają nieoficjalną przyczynę

Księdzu zrujnowano zdrowie. Mecenas Skwarzyński ujawnia kulisy

Papież za życia wybrał miejsce pochówku. To ogromna "nowość"