Przejdź do treści
Dziś Krzyż Kawalerski otrzyma Abraham Segal, który propaguje wiedzę o zaangażowaniu Polaków w ratunek Żydów
ipn.gov.pl

12 marca w Hajfie odbędzie się uroczystość wręczenia Krzyża Kawalerskiego Orderu Zasługi RP Abrahamowi Segalowi – ocalonemu z Holokaustu, zaangażowanemu w propagowanie wiedzy o udziale Polaków w ratowaniu Żydów podczas II wojny światowej. Odznaczenie przyznał Prezydent RP.

Pierwotnie wręczenie orderu miało nastąpić 17 marca 2016 roku podczas otwarcia Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej. Stan zdrowia nie pozwolił jednak Abrahamowi Segalowi ani wówczas, ani później przybyć do Polski. W związku z drugą rocznicą otwarcia Muzeum aktu dekoracji z upoważnienia Prezydenta dokona wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Mateusz Szpytma, współpomysłodawca Muzeum i jego były szef. W uroczystości wezmą też udział Bogdan Romaniuk – wicemarszałek woj. podkarpackiego, drugi współpomysłodawca powstania Muzeum, oraz Michał Cholewa – I sekretarz Ambasady RP w Izraelu.

Abraham Izaak Segal urodził się 30 maja 1930 roku w Łańcucie. Przez pierwszy okres okupacji wraz ze swoją żydowską rodziną przebywał w różnych miejscach okupowanej Polski. W 1943 roku, podczas likwidacji przez Niemców gett żydowskich na Kresach Wschodnich, rozstrzelani zostali rodzice Abrahama oraz jego brat Michał. Abraham stracił wówczas całą najbliższą rodzinę. Ocalał i przeżył wojnę dzięki pomocy rodzin z Podkarpacia.

Najpierw ukrywał się w Krzemienicy u Antoniego i Anny Skrobaczów, przyjaciół swoich dziadków, którzy nauczyli go, jak zachowywać się, aby nie ujawnić swojego pochodzenia. Nie mogąc go dalej urywać, Skrobaczowie zalecili szukanie pracy w sąsiedniej Markowej. Tam został zatrudniony jako pastuch przez Jana i Helenę Cwynarów, którzy wraz z córkami Czesławą i Marią prowadzili gospodarstwo rolne. W Markowej nie przyznał się, że jest Żydem. Jako sierota, który stracił rodziców podczas wojny, od lata 1943 roku aż do wkroczenia Armii Czerwonej w sierpniu 1944 roku pracował w gospodarstwie Cwynarów pod nazwiskiem Roman Kaliszewski. Z relacji Segala, a także dzieci Cwynarów wynika, że gospodarze zdawali sobie sprawę z jego prawdziwego pochodzenia. Mimo iż Niemcy 24 marca 1944 roku zamordowali w tej wsi za ukrywanie Żydów rodzinę Ulmów, Cwynarowie, choć groziła im śmierć, nadal ukrywali żydowskiego chłopca, którego bardzo polubili i nawet zamierzali adoptować. Było to tym bardziej niebezpieczne, że Jan Cwynar był wtedy członkiem kierownictwa konspiracyjnego ruchu ludowego w pow. przeworskim. Segal jest jednym z 21 Żydów uratowanych przez mieszkańców Markowej.

W końcu 1946 roku, po krótkom pobycie w Pradze, Abraham Segal wyjechał do Palestyny. Pierwsze lata spędził w kibucu.  Założył rodzinę i wychował trójkę dzieci. Obecnie mieszka w pobliżu Hajfy. Od lat wraca jednak na Podkarpacie, by dawać świadectwo swojego ocalenia. 

Z Cwynarami skontaktował się po raz pierwszy 1 stycznia 1950 roku, później nastąpiła długa przerwa w kontaktach. W 1995 roku zdecydował się odwiedzić Polskę,  a szczególnie rodziny, które ukrywały go podczas wojny. W 2004 roku był gościem podczas uroczystego odsłonięcia pomnika rodziny Ulmów w Markowej. Jego wystąpienie podczas tej uroczystości, w którym dziękował Polakom za ratowanie Żydów, odbiło się  szerokim echem w mediach. Postanowił wówczas, że będzie jak najszerzej propagował w Izraelu wiedzę o tym, jak wielu Polaków ratowało Żydów i ilu z nich zostało za to zamordowanych przez Niemców. 

Segal nie kryje swojej wdzięczności dla Polaków i razem z rodziną upowszechnia wśród kolejnych pokoleń Izraelczyków wiedzę o okupacji niemieckiej. W wielu środowiskach w Izraelu, m.in. w szkołach opowiadał o Markowej i heroicznej postawie rodziny Ulmów oraz innych mieszkańców ratujących Żydów. Udzielił licznych wywiadów izraelskim i polskich mediom. W dużej mierze to dzięki jego zaangażowaniu do Markowej przybywają Żydzi, modlą się na grobie i pod pomnikiem Ulmów oraz wspominają przypadki ratowania Żydów.

Szacuje się, że rocznie do Markowej przyjeżdża około 5 tys. młodych Izraelczyków, przybywają również wycieczki starszych Żydów. Abraham Segal starał się, by do Markowej przyjechała cała jego rodzina. Polskę pokazał wszystkim dzieciom i większości wnuków. Do wyjazdu namówił swoją synową Tamar Segal, która jako wicedyrektorka liceum w Jerozolimie w lipcu 2015 roku przyjechała do Polski z prawie 200 uczniami. Dzięki Segalowi grupa ta spotkała się z młodzieżą uczącą się w gimnazjum w Markowej. Jego rodzina wzięła udział w otwarciu Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów, a podczas uroczystości odtworzono skierowane do uczestników przesłanie Segala.  

Z pewnością Abraham Izaak Segal bardzo przyczynił się do tego, że na stronie internetowej Yad Vashem w 2013 roku napisano: „Zbrodnia na Ulmach – gdy cała rodzina została zamordowana wraz z ukrywanymi Żydami – stała się symbolem polskiej ofiary i męczeństwa podczas niemieckiej okupacji”. 

     
ipn.gov.pl

Wiadomości

Ziemkiewicz: UE jest jak biegająca kura po obcięciu głowy | Polityczne Podsumowanie Tygodnia

11 listopada niezwykła okazja, by kupić książkę "Zgoda" z autografami

Sikorski wbija "szpilę" Trzaskowskiemu

Wolna Wigilia coraz bliżej. Posłowie zagłosowali

Szok! Matecki: nawet Lewica mówi o Bożym Narodzeniu

Sawicki: Tusk to kamerdyner, który sprzedaje Polskę Niemcom | Republika Dzień

Będzie kara dla nielegalnej TVP Info za wywiad?

Masowy protest w policji przed Marszem Niepodległości | M. Borkowska | #BitwaPolityczna

Sejm zdecydował ws. projektu zabijającego dzieci. Posłowie PSL niestety ZA!

Niesiołowski jak Lis w amoku pisze o Trumpie i obraża

Jak wybory w USA wpłynął na wybory w Polsce? KONIECZNIE ZOBACZ!

Express Republiki | 08.11.2024 | Republika

Fogiel: asy dyplomacji zajmują się teraz desperackim usuwaniem tweetów w których obrażają Turmpa

Berlin. Rozpad rządu w Niemczech, będą przedterminowe wybory?

Prezes ZUS proponuje rewolucyjną zmianę w emeryturach

Najnowsze

Ziemkiewicz: UE jest jak biegająca kura po obcięciu głowy | Polityczne Podsumowanie Tygodnia

Szok! Matecki: nawet Lewica mówi o Bożym Narodzeniu

Sawicki: Tusk to kamerdyner, który sprzedaje Polskę Niemcom | Republika Dzień

Będzie kara dla nielegalnej TVP Info za wywiad?

Masowy protest w policji przed Marszem Niepodległości | M. Borkowska | #BitwaPolityczna

11 listopada niezwykła okazja, by kupić książkę "Zgoda" z autografami

Sikorski wbija "szpilę" Trzaskowskiemu

Wolna Wigilia coraz bliżej. Posłowie zagłosowali