Celem konkursu „Historie z rodzinnych archiwów” było uwrażliwienie społeczeństwa na kultywowanie pamięci i szacunek dla przeszłości, w tym kulturowe dziedzictwo dokumentacyjne w wymiarze rodziny, kształtowanie postaw patriotycznych, edukowanie nt. historii oraz zwiększenie poczucia tożsamości narodowej społeczeństwa, a także rozbudzenie zainteresowanie kulturą i historią „małych ojczyzn” - regionu i lokalnych społeczności. Powstałe w jego ramach prace posłużą utrwaleniu, zachowaniu i upowszechnieniu świadectw „małej historii” osadzonej w wielkich wydarzeniach dziejowych.

-Konkurs był jednym z wielu działań, jakie podejmują Archiwa Państwowe w ramach projektu Archiwa Rodzinne Niepodległej. Chcemy zainteresować rodzinną historią i inspirować do zadbania o domowe archiwa oraz pamięć o przodkach jak największą grupę osób. – powiedział Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk. – Zgłoszone w konkursie prace są najlepszym dowodem na olbrzymią potrzebę krzewienia tej pamięci, pamięci o zwykłych ludziach, cichych bohaterach, którzy mieli swój niepowtarzalny udział w budowaniu historii „małych ojczyzn”, a w szerszej perspektywie, także całego kraju. Podążanie tropem własnych korzeni jest zajęciem nie tylko pasjonującym, ale i głęboko osadzającym w rzeczywistości, w polskiej historii, ugruntowującym poczucie tożsamości i przynależności. Badając losy własnej rodziny, dowiadujemy się więcej także o samych sobie.

- Gratuluje laureatom konkursu i dziękuje wszystkim uczestnikom za podjęcie tego wyzwania i podzielenie się z nami wspaniałymi historiami z rodzinnych archiwów. Godne podziwu jest zwłaszcza zaangażowanie w staranne dokumentowanie losów przodków. Wielu uczestnikom udało się pozyskać niezbędne informacje właśnie w Archiwach Państwowych, co stało się dla nas źródłem dodatkowej satysfakcji. Zachęcam do dalszego korzystania z naszych zasobów. Dziękuję również Polskiej Fundacji Narodowej za nieocenione wsparcie przy organizacji konkursu.  – dodał dr Paweł Pietrzyk.

- Historia to nie bezosobowe struktury polityczne oraz anonimowe mechanizmy dziejotwórcze, ale przede wszystkim jednostki i biografie rodzinne. Polska Fundacja Narodowa włączyła się w inicjatywę Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych powodowana misją upowszechniania historii i dziedzictwa narodowego, ale z perspektywy małych lokalności, które stanowią podstawę ukształtowania postaw patriotycznych. Podmiotowość obywatelska i tożsamość narodowa bazują na pamięci historycznej, której transmisja zachodzi poprzez wychowywanie w rodzinach – powiedział dr Marcin Zarzecki, prezes Zarządu Polskiej Fundacji Narodowej.

Aby wziąć udział w konkursie, należało opisać i udokumentować historię swojej rodziny. Zgłoszonych zostało 77 prac, którymi Kapituła konkursu zajęła się z ogromnym zainteresowaniem. Po wnikliwej analizie treści poszczególnych opracowań wyłoniono laureatów konkursu.

KATEGORIA DLA DOROSŁYCH

I MIEJSCE

„O żandarmie Sołowieju i innych „narwańcach” z roku 1863” - Eleonora Węgłowska-Bulińska

II MIEJSCE

„Opowieści z Rzadkwina” - Tomasz Nowak;

III MIEJSCE

„Żółty dom” - Katarzyna Nowaczyk-Basińska

WYRÓŻNIENIA

„Mechanik lotniczy Stanisław Mucha” – Paweł Bróździński

„Plac, Platz czy La Place? Historia dowborczyka punktem wyjścia do dziejów rodzinnych” – Zdzisław Skupień

KATEGORIA DO LAT 18

I MIEJSCE

„II wojna światowa i czasy powojenne we wspomnieniach moich dziadków i pradziadków” – Jakub Rak

II MIEJSCE

„Niezwykła historia zwykłej kobiety” – Martyna Skotnicka

III MIEJSCE

„Historia oczami prawnuczki” – Wiktoria Emilia Regin

WYRÓŻNIENIA

„Historia piernikami pachnąca” - Aleksandra Hawro

„Wielka historia w mojej rodzinie” - Krzysztof Rogowski

- Rosną kolejne pokolenia młodych Polaków, których taka akcja nie tylko może zbliżyć w komunikowaniu się ze starszymi członkami rodzin, nierzadko świadkami historycznych wydarzeń, ale dostarczyć im wiedzę o tym, kim są, skąd pochodzą i jakie elementy przeszłości ich rodzin złożyły się na kształtowanie ich tożsamości. To zaś przekłada się potem na stosunek do państwa, szacunku wobec własnego kraju, poczucia obowiązku wobec budowania wspólnoty. Serdecznie dziękuję wszystkim Uczestnikom konkursu, szczególnie jego Laureatom, którzy rzetelnie przedstawili swoje rodzinne archiwa. Dziękuję Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, dzięki której zaangażowaniu mogliśmy być współuczestnikiem tego ważnego konkursu. – powiedział Michał Góras, członek Kapituły Konkursu, Wiceprezes Polskiej Fundacji Narodowej. 

- Naszym zadaniem jest dbałość o to, by międzypokoleniowy kod kulturowy nie został zerwany, byśmy trwali we wspólnocie. Każde takie działanie wzmacnia relacje, dostarcza wiedzy i porządkuje historię, czasami w sposób nieprzewidywalny. – dodał Michał Góras.

Partnerem konkursu i fundatorem nagród jest Polska Fundacja Narodowa.

Konkurs został zorganizowany w ramach projektu Archiwa Rodzinne Niepodległej dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

Projekt „Archiwa Rodzinne Niepodległej” ma na celu zwrócenie uwagi społeczeństwa na unikalną wartość rodzinnych pamiątek i aktywne zaangażowanie w świętowanie 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Przechowywane w domach rodzinne pamiątki (dokumenty, fotografie, listy) stanowią wyjątkowe świadectwo historii osób, rodzin i lokalnych społeczności.

Archiwa Państwowe zachęcają do otoczenia tych bezcennych materiałów właściwą opieką oraz pogłębiania wiedzy o własnych korzeniach i losach swoich przodków. Na stronie internetowej projektu można znaleźć poradnik na temat prowadzenia domowego archiwum, a w 33 Archiwach Państwowych w całej Polsce działają punkty konsultacyjne, w których specjaliści służą pomocą i fachową poradą. Więcej informacji na stronie archiwarodzinne.gov.pl.