Przejdź do treści
18:31 Szefowa Kancelarii Prezydenta RP: Decyzja o wypuszczeniu Cyby to kolejny dowód na kryzys w polskim wymiarze sprawiedliwości
18:01 Przemysław Czarnek o wypuszczeniu mordercy, Ryszarda Cyby: To nie jest państwo prawa, to jest państwo, które staje się narzędziem politycznej gry
17:05 Ryszard Cyba, morderca działacza PiS Marka Rosiaka, wyszedł na wolność
16:47 Prezydent Litwy: Ciała trzech żołnierzy odnalezione - poszukiwania czwartego Amerykanina trwają
15:39 Były szef CBA, Ernest Bejda nie stawił się przed nielegalną sejmową komisją ds. Pegasusa - decydowano o jego doprowadzeniu
14:49 Ostrołęka: Zarzut usiłowania zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem dla matki 14-letniego chłopca
14:17 Szwecja: Rząd ogłosił 19. pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy, największy do tej pory
14:09 NBP: Wynik finansowy banków po lutym przekroczył 8,1 mld zł
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
Spotkanie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z Piotrem Kaletą, posłem PiS. Spotkanie odbędzie się 1 kwietnia, o godz. 18:00 - przy ul. Wojska Polskiego 128, Aleksandrów Łódzki
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Kielce-Centrum zaprasza na spotkanie z dziennikarzem śledczym TV Republika Piotrem Nisztorem. 1 kwietnia 2025 (wtorek), godz. 17:00, Wojewódzka Biblioteka Publiczna ul. Ściegiennego 13, Kielce
Ważne Bazylika pw. Św. Krzyża w Warszawie, 1 kwietnia, godz. 20.00, Msza św. w intencji śp. Barbary Skrzypek
Spotkanie Klub Gazety Polskiej Łuków zaprasza 2 kwietnia, o godz. 18:40, na spotkanie z Adamem Borowskim. Odbędzie się ono w Sali Konferencyjnej Budynku Poklasztornego przy Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, ul. Ks. kard. Stefana Wyszyńskiego 41 w Łukowie
Wydarzenie Bydgoski Klub Gazety Polskiej w imieniu Bydgoskich Patriotów zaprasza 2 kwietnia na Bydgoski Marsz Pamięci Jana Pawła II. Początek zgromadzenia o godz. 19 na Starym Rynku (marsz wyruszy o godz. 20)
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Gorzów Wielkopolski zaprasza na uroczystość upamiętnienia 20 rocznicy śmierci Św. Jana Pawła II, 2 kwietnia 2025 (środa), godz. 20.30, na Wzgórzu Papieskim przy Placu Jana Pawła II
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Bełchatów zaprasza na koncert z Bardem Strefy Wolnego Słowa Pawłem Piekarczykiem, 3 kwietnia (czwartek), g. 18.00, Oratorium Jana Pawła II ul. Kościuszki 2, Bełchatów
Wykład Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza wykład pt. "Techniczne aspekty tragedii nad Smoleńskiem" dr hab. inż. Jerzy Głuch, 9 kwietnia (środa), godz. 18:00, Sala Akwen, Budynek NSZZ Solidarność, ul. Wały Piastowskie 24
Wydarzenie W sobotę (05.04) o godz. 12:00 w Opocznie (Szkoła nr 3, ul. Armii Krajowej 1) odbędzie się konwencja rolna, z udziałem Karola Nawrockiego - obywatelskiego kandydata na prezydenta RP
Wydarzenie XXV Ogólnopolska Droga Krzyżowa Ludzi Pracy: 11 kwietnia, godz. 18:00, Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Kostki ul. Hozjusza 2 w Warszawie. Początek: Eucharystia o godz. 17:00
Wydarzenie 12.04 o 12.00 w Warszawie odbędzie się Marsz z Okazji 1000-lecia Królestwa Polskiego oraz bicie rekordu w liczbie par tańczących jednocześnie poloneza
NBP Mamy 480 ton złota! – poinformował prof. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego

Prace byłego więźnia Wincentego Gawrona trafiły do Muzeum Auschwitz

Źródło: Fot. Muzeum Auschwitz

Zbiory Muzeum wzbogaciły się o nowe prace artystyczne autorstwa Wincentego Gawrona, ocalałego z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, członka obozowego ruchu oporu. Zostały one przekazane w darze przez jego córkę, Margaret Jablonsky.

– Dla mnie to nie był tylko tata. To nie był Wincenty Gawron, plastyk, malarz, uciekinier z obozu Auschwitz. To był zacny, dobry człowiek, który kochał Polskę, choć żył wiele lat za granicą. Tematyka jego prac jest bardzo polska i dość konkretna. On kochał wojsko, militaria, i takie romantyczne tematy jak ułani, konie, czy wilki w lesie – powiedziała Margaret Jablonsky.

Do Zbiorów trafiły m.in. dwie akwarele przedstawiające żołnierzy armii austro-węgierskiej z okresu I wojny światowej wykonane przez Wincentego Gawrona w obozie – prawdopodobnie w Lagermuseum, kierowanym przez więźnia Franciszka Targosza – oraz dwa drzeworyty, które Wincenty Gawron wykonał w obozowej rzeźbiarni.

„Miałem szczęście, bowiem w stosie różnych gatunków drewna znalazł się gruby, suchy, piękny pień jawora. Tak więc miałem komplet rylców i wykonane przez Kupca dwie doskonałe płyty drze­worytnicze. Zdumieli się zakopiańscy snycerze, gdy rycie w desce szło mi dobrze, precyzyjnie i ciekawie. (…) Gdy drzeworyt zaczął nabierać już cech małego obrazu, nasz kapo Myszkowski chciał się przed oberkapo pochwalić swoim pracownikiem. Balke stanął przy stole (…) i mrucząc pod nosem poklepał mnie lekko po ramieniu. Czułem, że właśnie wygrałem walkę o pracę pod dachem. Mój drzeworyt był dla niego całkowitą nowością i pewnie dlatego tak bardzo się nim interesował. (…) tego, że drzeworyt uznał za rzeźbę, nie miałem zamiaru wybijać mu z głowy, gdyż o to mi właśnie chodziło” – pisał w swoich powojennych wspomnieniach Wincenty Gawron.”

Na jednym z nich na odwrocie autor drzeworytu napisał: „Drzeworyt Wśród wilczego stada zrobiony został późnym latem w Oświęcimiu 1941 r. powinien być zachowany jako narodowa pamiątka. Został zachowany przez Franka Targosza kustosza muzeum KL Auschwitz.”

– Prace Wincentego Gawrona zajmują ważne miejsce w zbiorach Muzeum Auschwitz. Są wśród nich karykatury esesmanów wykonane w obozie – jedne z nielicznie zachowanych, wyjątkowych w swym charakterze, bo piętnujących konkretnych zbrodniarzy, a także jedno z najbardziej przejmujących przedstawień apelu więźniów w obozie, wykonane przez autora ołówkiem w 1942 r., a później w latach powojennych powtórzony przez niego na płótnie – powiedziała Agnieszka Sieradzka ze Zbiorów Miejsca Pamięci.

Wyjaśniając, dlaczego zdecydowała się podarować prace swojego ojca Miejscu Pamięci Auschwitz Margaret Jablonsky powiedziała: – Mam już 70 lat i jestem jedyną żyjącą córką mojego taty. Postanowiłam, że zanim zejdę z tej ziemi, chcę te rzeczy podarować muzeum, gdzie może będą doceniane przez większą publiczność.

– Mój ojciec był w Auschwitz, gdzie zajmował się wymuszoną pracą plastyczną. Przy okazji, po cichu, robił sobie te rzeczy. W związku z tym myślałam, gdzie przekazać te prace. W Ameryce nie! Tu do Oświęcimia, gdzie przetrwał on bardzo ciężkie lata. Prace te daję Muzeum, bo uważam, że to byłoby ostatnim życzeniem mojego taty – podkreśliła Margaret Jablonsky.

Wincenty Gawron urodził się 28 stycznia 1908 r. w Starej Wsi pod Limanową. Studiował w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych we Lwowie oraz w Krakowie, a od 1935 r. w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Wybuch II wojny światowej przerwał jego edukację artystyczną. W 1939 r. wstąpił do tajnej organizacji wojskowej. Aresztowany w Limanowej 18 stycznia 1941 r. został osadzony w więzieniu w Tarnowie, a 5 kwietnia 1941 r. przywieziony do niemieckiego obozu Auschwitz. Początkowo pracował w komandzie Abbruch, przy rozbiórce okolicznych domów, a następnie w stolarni i rzeźbiarni.

Zajmował się projektowaniem dekoracji na różne wyroby rzeźbiarskie, rękojeści noży do rozcinania papieru, kasetek oraz innych przedmiotów wykonywanych przez jego kolegów w obozowej rzeźbiarni. Współpracował z Lagermuseum. Malował oraz rysował portrety, pejzaże, wizerunki zwierząt. Wykonywał prace na zamówienia esesmanów oraz dzieła o tematyce całkowicie zakazanej, zawierające symbole Polski lub ukazujące tragiczną rzeczywistość obozową, a także karykatury ośmieszające załogę SS. W Auschwitz prowadził dokładne i szczegółowe notatki opisujące codzienne życie w obozie.

W obozie zaprzyjaźnił się z rotmistrzem Witoldem Pileckim (w obozie jako Tomasz Serafiński), który pomógł mu zbiec z obozu. Uciekł w nocy 23 maja 1942 r. razem ze Stefanem Bieleckim. Oboje mieli wynieść z obozu gromadzone przez obozowy ruch oporu informacje w celu poinformowania Warszawy o tym co dzieje się w obozie. Ucieczka się powiodła, a bezcenne dokumenty trafiły do kwatery głównej podziemia.

Po ucieczce ponownie związał się z Armią Krajową. Po wybuchu powstania warszawskiego 1 sierpnia 1944 r. wziął w nim czynny udział, walcząc między innymi w zgrupowaniu "Róg". Walczył na Starym Mieście i w Śródmieściu. Po upadku powstania wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną i trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, z którego uciekł. Następnie został aresztowany przez NKWD, ale i tym razem zdołał zbiec. Następnie wydostał się z Polski przez Czechosłowację i udał się do Włoch, gdzie trafił do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Tam ponownie spotkał rotmistrza Witolda Pileckiego.

Po demobilizacji Armii Andersa Wincenty Gawron udał się na emigrację najpierw do Kanady, a później do Stanów Zjednoczonych. Na stałe zamieszkał w Chicago. W swoim domu otworzył Muzeum Wojska Polskiego im. Józefa Piłsudskiego, w którym zgromadził liczne pamiątki związane z historią polskiego oręża. W USA jako artysta grafik projektował witraże, znaczki pocztowe, pracował także na rzecz Polonii Amerykańskiej - projektował odznaczenia, sztandary i winiety czasopism. Autor wspomnień "Ochotnik do Oświęcimia", które zadedykował pamięci rtm. Witolda Pileckiego.

Muzuem Auchwitz

Wiadomości

Ryszard Cyba chciał "powystrzelać wszystkich pisowców"

Cyba na wolności. Może być wciąż niebezpieczny

Sakiewicz ujawnia: Cyba polował na Kaczyńskiego, ale nie dał rady!

Sakiewicz o Cybie na wolności: Morderca PiS-owskiego działacza nadal niebezpieczny

Paprocka o wypuszczeniu Cyby: To dowód na kryzys sprawiedliwości

Generał Klisz: Polska potrzebuje 7 milionów rezerwistów, konieczna służba wojskowa

Czarnek o Cybie na wolności: To upadek sprawiedliwości w Polsce!

Lewica w kryzysie. Szejna rozwiązuje partię po skandalu!

Brytyjczycy walczą z imigrantami. Mają najwyższy wskaźnik deportacji od ośmiu lat

Express Republiki

Cyba po 14 latach na wolności – morderca znów grozi innym

Nie żyją trzej żołnierze USA. Czwarty jest poszukiwany

TYLKO U NAS

Ziobro o decyzji sądu: To dowód na polityczną manipulację komisji Tuska!

Makabryczny wypadek na torze. Trzykrotny mistrz świata poważnie kontuzjowany

Szczęście w nieszczęściu – Jak odnaleźć sens w chorobie?

Najnowsze

Ryszard Cyba chciał "powystrzelać wszystkich pisowców"

Paprocka o wypuszczeniu Cyby: To dowód na kryzys sprawiedliwości

Generał Klisz: Polska potrzebuje 7 milionów rezerwistów, konieczna służba wojskowa

Czarnek o Cybie na wolności: To upadek sprawiedliwości w Polsce!

Lewica w kryzysie. Szejna rozwiązuje partię po skandalu!

Cyba na wolności. Może być wciąż niebezpieczny

Sakiewicz ujawnia: Cyba polował na Kaczyńskiego, ale nie dał rady!

Sakiewicz o Cybie na wolności: Morderca PiS-owskiego działacza nadal niebezpieczny