Uroczyste upamiętnienie zorganizowało Centrum Marka Edelmana w Łodzi. W ciągu tygodnia odbędzie się wiele spotkań towarzyszących obchodom. W Niedzielę odbył się spacer szlakiem ostatnich deportacji z łódzkiego getta poprowadzony przez Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.
Kluczowy dla otwarcia cyklu wydarzeń był uroczysty pogrzeb zwojów Tory zorganizowany przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Łodzi i Stowarzyszenie Centrum Badań Żydowskich. Zgodnie z tradycją święte zwoje traktowane są jak ciało człowieka. Dlatego szczątkom świętych zwojów znalezionych po wojnie na terenie Łodzi należy się taki pochówek jak człowiekowi.
Główne obchody upamiętnienia Łódzkich Żydów przypadną w piątek i również odbęda się na terenie cmentarza żydowskiego.
Łódź do wybuchu drugiej wojny światowej była jedną z najważniejszych metropolii w Drugiej Rzeczypospolitej. Zamieszkiwało tu ponad 230 tys. Żydów, którzy stanowili trzecią część mieszkańców wielokulturowego miasta. Łódź była aktywnym ośrodkiem żydowskiego życia społecznego, kulturalnego, gospodarczego i politycznego.
#Łódź Pochówek zwojów Tory na cm. żydowskim. Pierwszy raz od 1945. Prowadzenie rabin Dawid Szychowski
— marek juśkiewicz???????? (@marekjuskiewicz) August 22, 2021
Unique ceremony for Jews in Łódź. Burial of the #Torah scrolls. For the first time since 1945. Some scrolls have survived the #Shoah and are laid to rest in the #JewishCemetery pic.twitter.com/07HUhxpvlh
Niemieckie wojska zajęły miasto 8 września 1939 r. Od pierwszych dni okupacji łódzcy Żydzi zostali poddani surowym represjom. Przybierały one rozmaite, niekiedy bardzo brutalne formy – od zmuszania do ciężkich i poniżających prac porządkowych, poprzez rabunki, pobicia, aż do zabójstw. Sankcjonowało je okupacyjne prawo wprowadzane przez niemieckie władze za pomocą rozporządzeń. Represje objęły niemal każdą dziedzinę życia. Żydów wyrzucano z pracy i zakazywano prowadzić przedsiębiorstwa tym samym pozbawiając ich środków do życia. Zakazano obchodzić świąt, korzystać ze środków komunikacji miejskiej, wprowadzono godzinę policyjną, a w końcu 1939 r. zakaz opuszczania miasta.
Zamknięcie granic getta – otoczonego uprzednio ogrodzeniem z desek i kolczastego drutu – nastąpiło 30 kwietnia 1940 r. Od tego momentu każda osoba próbująca nielegalnie przekroczyć granicę mogła zostać zastrzelona. Na niewiele ponad 4km2 znalazło się ponad 163 tys. osób.
Bogate uroczystości upamiętniających 77. rocznicę likwidacji #LitzmannstadtGetto od 22 do 29 sierpnia. Główne uroczystości 27 sierpnia w Łodzi (Cmentarz Żydowski i muzeum Stacja Radegast).
— marek juśkiewicz???????? (@marekjuskiewicz) August 18, 2021
Program w @FAKT24PL https://t.co/9IamDQP5x5
Po likwidacji getta na jegoterenie pozostawiono grupę ok 1,5 tys. osób jako tzw. komando porządkowe, które miało za zadanie przygotować do wywiezienia w głąb Rzeszy znajdujące się w getcie maszyny, surowce i towary przedstawiające większą wartość. W grupie tej znalazła się także pewna liczba wyższych urzędników administracji getta, których odrębnym transportem w październiku 1944 r. wywieziono do obozów pracy w Dreźnie i Konigs-Wurstenhausen. Pozostali przebywający na terenie zlikwidowanego getta mieli zostać zgładzeni we wcześniej przygotowanych zbiorowych mogiłach na cmentarzu żydowskim. Niemcy nie zdołali jednak tego zrobić przed wkroczeniem do miasta oddziałów Armii Czerwonej. 19 stycznia 1945 r. na terenie byłego getta wyzwolono ok. tysiąca osób.
