Przejdź do treści
14:47 Jarosław Kaczyński: Ruch Obrony Granic dniami i nocami zastępuje dziś państwo polskie. Bo państwo Tuska skapitulowało na całej linii
14:35 W niedzielę nad ranem, na wschodzie Węgrzech przewrócił się autobus przewożący ukraińskie dzieci. W wypadku rannych zostało 19 osób, w tym cztery poważnie
13:45 PILNE: Poseł Prawa i Sprawiedliwości Dariusz Matecki zaprezentował nagranie, na którym widać, jak funkcjonariusze niemieckiej policji prowadzą nielegalne działania służbowe po polskiej stronie
13:10 W 2026 roku emeryci i renciści mogą spodziewać się najniższej od lat waloryzacji świadczeń. Minimalna emerytura wzrośnie z obecnych 1 878,92 zł brutto do 1 970,98 zł brutto, co oznacza zaledwie 83 zł więcej miesięcznie "na rękę"
12:01 29-letni Kolumbijczyk podejrzewany o śmiertelne ugodzenie nożem 41-latka w Nowem (Kujawsko-Pomorskie) został w nocy z soboty na niedzielę zatrzymany przez policję. Zatrzymanych zostało łącznie siedem osób
11:18 Europoseł Maciej Wąsik (PiS) będzie w poniedziałek gościem "Poranka w Radiu Republika". Początek o godz. 7:08
Wydarzenie W niedzielę (6 lipca) o godz. 16:00 w Szczecinie odbędzie się spotkanie z mieszkańcami. Miejsce: Nowa Dekadencja – Szczecińskie Centrum Kultury, Partyzantów 2
Wydarzenie Od poniedziałku 7.07 do piątku 11.07 od godz. 11.00 do 19.00 w Piotrkowie Trybunalskim przed Galerią Handlową przy ul. Słowackiego zbiórka podpisów poparcia referendum w sprawie odwołania Prezydenta i Rady Miasta i sprzeciwu wobec nielegalnej migracji!
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Piotrkowie Trybunalskim Zaprasza 6.07 (niedziela) o godz. 19.00 na Rynek Trybunalski na plenerowe spotkanie z europosłem Dominikiem Tarczynskim! 
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Sanitariuszka Wanda Bortkiewicz obchodzi urodziny. Życzymy dużo zdrowia!

Źródło: Fot. IPN

Z okazji rocznicy urodzin z jubilatką spotkał się prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki. Podczas wizyty u Wandy Bortkiewicz wraz z kwiatami i życzeniami przekazał wyrazy czci i podziwu dla pełnej poświęcenia służby w konspiracji oraz niezłomnej i szlachetnej postawy, stanowiącej wzór dla młodszych pokoleń.

98. urodziny Wandy Bortkiewicz ps. „Basia” – żołnierza oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego
Wanda Bortkiewicz jest jednym z ostatnich żyjących żołnierzy oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego. Sanitariusza i łączniczka po wojnie była więziona w więzieniu w Olsztynie.


– To jest naprawdę wielkie dziedzictwo i dla mnie też osobiście wzruszający moment. To swego rodzaju sztafeta pamięci. Zastanawiam się, jak to dziedzictwo pani Wandy i naszych wielkich bohaterów, przekazać dalej – mówił na antenie TVP 3 Olsztyn dr Karol Nawrocki, prezes IPN.

 Usunięto obraz.

Wolna młodość

Wanda Bortkiewicz, z domu Czyżewska, ps. „Basia”, „Barbara Zakrzewska”, urodziła się 26 sierpnia 1923 roku w rodzinie ziemiańskiej na Wileńszczyźnie. Należała przed wojną do Sodalicji Mariańskiej i harcerstwa, które to, obok rodziny i szkoły, ukształtowały jej patriotyczną postawę.

W czasie wojny nabrała przekonania, że pomoc chorym i rannym jest jej powołaniem. Została sanitariuszką pierwszego oddziału partyzanckiego powstałego na Wileńszczyźnie pod dowództwem por. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica”. Wzięła udział w ataku na Duniłowicze, przeszła szkolenia sanitarne, medyczne i wojskowe. Razem z nią szkoliły się m.in. Lidia Lwow „Lala” i Janina Wasiłojć „Jachna”. Oddział Burzyńskiego został rozbity 26 sierpnia 1943 roku wskutek zasadzki przeprowadzonej przez jednego z przywódców sowieckiej partyzantki, Fiodora Markowa, a „Kmicic” i prawie 80 jego żołnierzy zginęli z rąk Sowietów.

„Basi” udało się przedostać do Wilna, gdzie otrzymała zadanie zajmowania się rannymi żołnierzami w prywatnych mieszkaniach. Jej pacjentem był m.in. ranny w płuco major Stefan Świechowski „Sulima”. Zadania, które wykonywała, były niezwykle trudne, bo oprócz zajmowania się rannymi żołnierzami musiała też przestrzegać zasad konspiracji, by nie dopuścić do wpadki i aresztowania. Pracowała później w wileńskim Szpitalu Czerwonego Krzyża przy ulicy Mostowej pod kierunkiem dr. Zdzisława Kieturakisa, dzięki nabytemu doświadczeniu pełniąc funkcję pielęgniarki.

98. urodziny Wandy Bortkiewicz ps. „Basia” – żołnierza oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego, sanitariuszki i łączniczki, więzionej po wojnie w więzieniu w Olsztynie.

Z okazji rocznicy urodzin z jubilatką spotkał się prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki. pic.twitter.com/S8OdMSXYtC

— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) August 20, 2021

W Wilnie cudem odnalazła matkę, z którą nie miała wcześniej kontaktu, i wobec narastającego terroru sowieckiego zdecydowała się wraz z nią opuścić rodzinne strony. Rodzina Czyżewskich osiedliła się w Morągu, a wkrótce Wanda podjęła naukę w szkole pielęgniarsko-położniczej w Gdańsku. Tu nawiązała kontakt ze znajomymi partyzantami wileńskimi – żołnierzami por. „Kmicica” i mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Została łączniczką, a w domu rodziców w Morągu utworzyła punkt kontaktowy żołnierzy 5. Brygady Wileńskiej AK, którzy nie złożyli broni i podjęli walkę z nowym okupantem.

Trudny czas

8 lipca 1946 roku ubecy założyli w mieszkaniu państwa Czyżewskich w Morągu kocioł. W ciągu trzech dni wygarnęli prawie trzydzieści osób. „Basię” aresztowali w Olsztynie i zamknęli w tamtejszym więzieniu. Sprawczynią wsyp w roku 1946 w Olsztynie i w wielu innych miejscowościach, w tym w Morągu, była jedna z najbardziej zaufanych osób „Łupaszki”, jego łączniczka, Regina Żylińska-Mordas ps. „Regina”, która wydała na śmierć kilkudziesięciu żołnierzy „Łupaszki”, w tym także sanitariuszkę Danutę Siedzikównę „Inkę”.

„Basia” została oskarżona o przynależność „do nielegalnej organizacji Armii Krajowej” – oddziału mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” oraz o „dokonywanie napadów na żołnierzy Armii Czerwonej i Ludowego Wojska Polskiego”. Mimo brutalnego śledztwa nie przyznała się.

9 maja 1947 roku, po tygodniowej rozprawie, wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Olsztynie „Basia” została uniewinniona z braku dowodów winy.

Po wyjściu z więzienia ukończyła szkołę dla pielęgniarek i położnych w Białymstoku. W 1950 roku wyszła za mąż za lekarza – Ludwika Bortkiewicza, z którym wychowała czworo dzieci. W 1985 roku pani Wanda Bortkiewicz nawiązała pierwsze kontakty z dawnymi przyjaciółmi od „Kmicica” i „Łupaszki” i utrzymywała je przez wiele lat.

Instytut Pamięci Narodowej

Wiadomości

Polka napadnięta przez migranta nie żyje. Oglądaj transmisję z marszu! [LIVE]

Kaczyński: Ruch Obrony Granic dniami i nocami zastępuje dziś państwo polskie

Pęka mit Tuska. Dlaczego jego opowieść przestała działać?

Rosja znów atakuje dronami. Tym razem również strażaków i ratowników

Niemiecka policja prowokuje na granicy

Szok! Funkcjonariusze Polizei prowadzą działania na terenie RP!

Bąkiewicz: polscy funkcjonariusze są patriotami!

Egipt nie kupi rosyjskich myśliwców, Putin stratny o 2 mld dolarów

Niemcy zachowują się tak, jakby dążyli do rozbicia Unii Europejskiej

Ochłap od Tuska dla emerytów i rencistów. Przyszłoroczna waloryzacja będzie żenująco niska

Co się dzieje na granicy zachodniej?

Poseł Jabłoński żąda od Niemiec zaprzestania wrogich działań wobec Polski

Małecki: Kaczyński to sigma polskiej polityki.

Łódź: Lekarz wystawiał recepty na leki odurzające. Teraz ma 215 zarzutów

Incydenty na granicy. Niemcy próbują przeszkadzać polskim patriotom

Najnowsze

Polka napadnięta przez migranta nie żyje. Oglądaj transmisję z marszu! [LIVE]

Niemiecka policja prowokuje na granicy

Szok! Funkcjonariusze Polizei prowadzą działania na terenie RP!

Bąkiewicz: polscy funkcjonariusze są patriotami!

Egipt nie kupi rosyjskich myśliwców, Putin stratny o 2 mld dolarów

Kaczyński: Ruch Obrony Granic dniami i nocami zastępuje dziś państwo polskie

Pęka mit Tuska. Dlaczego jego opowieść przestała działać?

Rosja znów atakuje dronami. Tym razem również strażaków i ratowników