Rocznica śmierci Żwirki i Wigury. Polacy upamiętnili ich w Czechach
89 lat temu śmierć w katastrofie lotniczej ponieśli pilot Franciszek Żwirko i konstruktor Stanisław Wigura. Samolot, którym lecieli, spadł w okolicach Cierlicka na Zaolziu. W sobotę, w dniu tragicznej rocznicy, bohaterów przestworzy upamiętnią Polacy w Czechach.
Członkowie koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Cierlicku, organizacji naszych rodaków w mieszkających w Czechach, poinformowali, że w sobotę od rana udostępnią w tamtejszym Domu Polskim ekspozycję poświęconą tragicznie zmarłym lotnikom. Zobaczyć można m.in. fragmenty samolotu RWD-6, w którym zginęli w katastrofie w 1932 r.
Piloci Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura tworzyli słynny duet lotniczy. Przed Ⅱ WŚ zwyciężali w wielu sportowych konkursach lotniczych. F. Żwirko był pilotem wojskowym, a S. Wigura - inżynierem i pilotem cywilnym, współtwórcą polskiego samolotu RWD.https://t.co/2bAXi9DUqj
— Polskie_Sluzby (@PolskieSluzby) August 28, 2021
W sobotę wieczorem w cierlickim kościele św. Wawrzyńca odprawiona zostanie msza św. w intencji Żwirki i Wigury. Później zostaną złożone kwiaty przed pomnikiem Lotnika, który stoi w miejscu katastrofy.
W tym roku po raz pierwszy zabraknie na uroczystościach rocznicowych Tadeusza Smugały, działacza polskiego, propagatora pamięci o Żwirce i Wigurze, długoletniego prezesa cierlickiego koła PZKO i prezesa Macierzy Szkolnej w Republice Czeskiej, uhonorowanego przez prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 19 sierpnia br. w wieku 55 lat.
W 28 sierpnia 1932 r. kpt. pil. F.Żwirko i inż. pil. S.Wigura zwyciężyli w Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Challenge. Na pamiątkę ich zwycięstwa wspólnie z kolegami z lotnictwa cywilnego, wojskowego i branży lotnicze obchodzimy dziś Święto Lotnictwa Polskiego! pic.twitter.com/bXVGP63dGE
— Maciej Lasek (@LasekMaciej) August 28, 2021
Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura zginęli w wypadku lotniczym 11 września 1932 r. Samolot, którym lecieli, spadł w okolicach Cierlicka. Podczas silnego wiatru postanowili zawrócić maszynę, którą lecieli do Pragi na święto lotnicze. Lekka konstrukcja RWD-6 nie wytrzymała naporu wiatru. Złamało się skrzydło. Piloci zginęli na miejscu. Spoczęli na warszawskich Powązkach. W pogrzebie z udziałem prezydenta Ignacego Mościckiego i marszałka Józefa Piłsudskiego uczestniczyło 300 tys. osób.
Polskim lotnikom???????? życzymy w dniu ich Święta: żeby latali wysoko i szli przez życie z głową do góry. Żeby wygrywali jak Franciszek #Żwirko i Stanisław #Wigura. Życzymy im też dobrego sprzętu i lotniskowej infrastruktury :) #CPK #ŚwiętoLotnictwa pic.twitter.com/rLOJ7eRVJR
— Centralny Port Komunikacyjny (@STH_Poland) August 28, 2021
Miejsce tragedii na stokach wzgórza Kościelec nazwano Żwirkowiskiem. Zostało upamiętnione przez miejscowych Polaków, którzy nadal się nim opiekują. W 1935 r. powstało tam mauzoleum i brama z napisem „Żwirki i Wigury start do wieczności”. Zakonserwowano pnie świerków, o które roztrzaskał się samolot, i utworzono symboliczne mogiły lotników. W mauzoleum umieszczono dzwon upamiętniający Żwirkę i Wigurę, który został ufundowany ze składek czytelników „Ilustrowanego Kuriera Codziennego". Ważył on 1,5 t.
ℹ️ 28 sierpnia 1932 r. kpt. pil. Franciszek Żwirko i inż. pil. Stanisław Wigura na samolocie polskiej konstrukcji RWD-6 odnieśli zwycięstwo w Berlinie w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych „Challenge”. Był to ogromny sukces polskiej ekipy w czasach.
— ULC (@ULC_GOV_PL) August 28, 2021
Po wybuchu wojny Niemcy, w grudniu 1940 r. rozebrali mauzoleum.
Po wojnie miejsce zostało odnowione. W 1950 r. ustawiono pomnik. Poniżej znajdują się dwa symboliczne groby lotników i kamień z zachowanym sprzed wojny napisem: „Żwirko Wigura – 11.9.1932”.
???????? 28 sierpnia 1️⃣9️⃣3️⃣2️⃣ r. w Berlinie polscy lotnicy Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura zwyciężyli w Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych, największej międzywojennej sportowej imprezie lotniczej. Dokonali tego na samolocie rodzimej konstrukcji RWD-6. pic.twitter.com/6D0zI8ZBlM
— IPN Lublin (@lubelskiIPN) August 27, 2021
Franciszek Żwirko urodził się 16 września 1895 r. Był porucznikiem armii rosyjskiej i kapitanem polskiego lotnictwa wojskowego. Stanisław Wigura urodził się 9 kwietnia 1903 r. Był pilotem i inżynierem lotniczym, wykładowcą Politechniki Warszawskiej. Wraz z Rogalskim i Drzewieckim stworzyli rodzinę samolotów RWD. W 1929 r. samolotem RWD-2 Żwirko i Wigura oblecieli Europę dookoła. W sierpniu 1932 r. na RWD-6 obaj zwyciężyli w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych Challenge w Berlinie.
????#Tegodnia 8️⃣9️⃣ LAT TEMU
— Muzeum Sportu (@MuzeumSportu) August 28, 2021
W Berlinie Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura na samolocie RWD-6 zwyciężyli w największej międzywojennej imprezie lotnictwa sportowego – Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych (Challenge International des Avions de Tourisme). pic.twitter.com/HVpXAzz0Ia