- Ostateczny kształt nowelizacji jest stanowiony w procesie parlamentarnym. Prezydent Duda podejmie decyzję po jego zakończeniu — napisał w opublikowanym w poniedziałek liście Szef Biura Polityki Międzynarodowej w Kancelarii Prezydenta Jakub Kumoch. Jak dodał, „możliwe podpisanie” przez głowę państwa będzie motywowane przez „najwyższy interes Polski i jej obywateli”.

List Kumocha jest odpowiedzią na pismo wystosowane przez 12 amerykańskich senatorów z obydwu partii, którzy zwrócili się do prezydenta Dudy o zawetowanie nowelizacji Kpa. Politycy argumentowali, że przyjęcie projektu „znacznie zwiększyłoby istniejące trudności, które uniemożliwiają ofiarom i ich rodzinom ubieganie się o zwrot i rekompensatę za mienie bezprawnie zabrane im przez nazistowskie Niemcy i komunistyczny rząd Polski”.

Projekt nowelizacji jest wykonanie wyroku TK

Prezydencki minister podkreślił, że projekt prawa, nad którym pracuje Sejm, jest wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego ogłoszonego jeszcze przed objęciem urzędu przez Andrzeja Dudę. Zaznaczył, że zawarta w proponowanym prawie klauzula wprowadza 30-letni limit czasowy na zakwestionowanie decyzji odebrania mienia tylko w postępowaniach administracyjnych. Zapewnił też, że osoby pozbawione mienia przez komunistyczne władze nadal będą mogły ubiegać się o rekompensatę w drodze procesów cywilnych.

Minister argumentuje, że brak limitów czasowych prowadziłby do „prawnego chaosu”. Dodał też, że dotychczasowe doświadczenia z reprywatyzacją były naznaczone korupcją i oszustwami oraz doprowadziły do aktów niesprawiedliwości, w tym eksmisji 40-55 tys. osób oraz przejęcia mienia przez grupy przestępcze.

Polska broni pamięci o Holokauście

Minister napisał, że Polska zgadza się, że ma specjalną rolę jako gwarant i obrońca pamięci o Holokauście i wywiązuje się z tej roli, podejmując wiele działań na rzecz pielęgnowania historycznych miejsc i placówek związanych z tragedią, wymieniając m.in. Muzeum Auschwitz, POLIN i powstające Muzeum Getta Warszawskiego.

- Mogę państwa również zapewnić, że społeczności żydowskie stopniowo odzyskują swoje utracone mienie — podkreślił Kumoch. Dodał, że relacje polsko-żydowskie są „bardzo bliskie sercu” prezydenta, podkreślając przy tym m.in., że regularnie spotyka się on z przedstawicielami amerykańskich organizacji żydowskich.

Jeszcze w lipcu polski Senat przyjął projekt noweli Kpa, wprowadzając jednak poprawki częściowo odpowiadające na krytykę prawa ze strony m.in. USA i Izraela. Chodzi np. o pozwolenie na zakończenie już rozpoczętych postępowań w sprawie reprywatyzacji oraz wydłużenie vacatio legis do 3 miesięcy.