Lockdown w Polsce wprowadzany jest w życie za pomocą rozporządzenia premiera. W tym akcie prawnym opisane są obostrzenia i restrykcje, w tym zakaz działalności gospodarczej przez niektóre branże. 

Prawnicy od początku epidemii zwracali uwagę na to, że konstytucja zezwala na ograniczenie wolności działalności gospodarczej tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Przedsiębiorcy mogą więc walczyć o odszkodowania. Powinni powołać się na przepisy kodeksu cywilnego, które mówią o szkodach wyrządzonych przez niekonstytucyjne akty normatywne. W tym przypadku rozporządzenia, których legalność kwestionują sądy odmawiając karania za brak zasłaniania ust i nosa w przestrzeni publicznej.

Premier Mateusz Morawiecki chciałby więc, żeby TK uznał powyższe przepisy prawne za niezgodne z konstytucją.

Rząd chce wykorzystać TK, żeby nie płacić odszkodowań przedsiębiorstwom.

Przepis Kodeksu cywilnego, którego obawia się rząd, brzmi następująco:

"Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą."

Rząd obawia się, że uznanie rozporządzenia wprowadzającego zakazy działalności dla przedsiębiorstw za niezgodnie z zapisami Konstytucji otworzyłoby drogę do wytaczania państwu spraw o odszkodowania.

Konstytucja, zgodnie z art., 22, zezwala na ograniczenie wolności działalności gospodarczej „tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny”.

Obostrzenia wprowadzane za pomocą rozporządzeń premiera mogą być uznane przez niektórych za kontrowersyjne.