„Kresy wewnętrzne”. Dawne Kresy na obu brzegach Olzy

Po I Wojnie Światowej Śląsk Cieszyński stał się przedmiotem konfliktu między Polską a Czechosłowacją. Początkowo były negocjacje, mediacje, planowano plebiscyt. Kiedy wojsko polskie było zaangażowane w walki na wschodzie, armia czechosłowacka wykorzystała ten czas do wbicia nam noża w plecy. Zorganizowana siłami społecznymi ochotnicza Milicja Polska Księstwa Cieszyńskiego, mimo bohaterskiej walki, przegrała z regularnymi i czterokrotnie silniejszymi siłami przeciwnika. Ustalona wtedy granica na Olzie została uznana w 1920 r. przez państwa Ententy. W 1938 r. odbiliśmy Zaolzie też w mało chwalebnych okolicznościach, bo wtedy, gdy Niemcy zabierali im Sudety. W konflikcie o Śląsk Cieszyński — moim zdaniem — dla obu stron, hańbiące było nie tyle użycie siły, ile właśnie okoliczności, w których wbijaliśmy sobie nóż w plecy.

Po ostrym konflikcie Czesi chcieli pokazać „czeskość” Śląska Cieszyńskiego a Polacy jego „polskość”. Nie było więc już miejsca na kresowość. Kiedy byłem kilkanaście lat temu w czeskim Cieszynie, na ulicach i w hospodach czułem taką samą atmosferę jak w innych czeskich miastach. Podobnie nasz Cieszyn stał się „standardowo” polski, a gdzie jest narodowy standard, tam już nie ma Kresów.