Przejdź do treści
PILNE Prezes Republiki Tomasz Sakiewicz: Wzywamy do obrony Sądu Najwyższego - Piątek 27.06.2025 o godz. 9:00 Plac Krasińskich 2/4/6 w Warszawie
16:10 Lubuskie: Marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński z PO doprowadził do kolizji na trasie S3, brutalnie zajeżdżając drogę innemu kierowcy służbową Skodą Superb - więcej na portalu tvrepublika.pl
15:30 Warszawa: W Pałacu Prezydenckim odbyła się uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych - wśród odznaczonych znaleźli się m.in. przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda, prof. Zdzisław Krasnodębski, Elżbieta Rafalska i publicysta Piotr Semka
14:24 Świat: Załoga kapsuły Dragon, w tym Sławosz Uznański-Wiśniewski, weszła na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
14:08 Bruksela: Europoseł Arkadiusz Mularczyk (PiS) został w czwartek wiceszefem podkomisji praw człowieka w Parlamencie Europejskim
13:55 SN: powtarzają się wulgarne telefony, o każdym takim przypadku będzie zawiadamiana prokuratura
13:29 IMGW: gwałtowne burze na północy i południu kraju
12:26 Papież Leon XIV: pragnienia pokoju są zdradzane przez propagandę zbrojeń
Radio Republika Już ponad 200 tysięcy pobrań aplikacji Radio Republika. Dołącz do grona najlepszych słuchaczy w Polsce!
Wydarzenie W czwartek 26.06 od godz. 15.00 w Piotrkowie Trybunalskim przed Galerią Handlową przy ul. Słowackiego odbędzie się zbiórka podpisów poparcia referendum ws. odwołania prezydenta i rady miasta oraz sprzeciwu wobec nielegalnej migracji
Wydarzenie W czwartek w Ostrołęce odbędzie się spotkanie z europosłem Danielem Obajtkiem oraz posłem Marcinem Grabowskim. Początek o 18:00 w Wyższej Szkole Administracji Publicznej
Wydarzenie Zapraszamy w piątek na spotkanie do Krosna, godzina 18:00, Hotel Nafta. W wydarzeniu weźmie udział europoseł Daniel Obajtek oraz poseł Piotr Babinetz
Wydarzenie W piątek 27 czerwca, o godz. 18:00 w Auli Domu Katechetycznego (Plac Katedralny w Opolu) odbędzie się spotkanie z Jackiem Wroną, ekspertem ds. bezpieczeństwa
NBP NBP informuje: Było 509 ton, a jest już ponad 515 ton złota! Mamy więcej złota niż Europejski Bank Centralny, a Narodowy Bank Polski pod kierownictwem prof. Adama Glapińskiego, nadal zwiększa zasoby złota Polaków!
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Z cmentarza Piotra i Pawła zniknęła ponad połowa polskich nagrobków

Źródło: x.com

Na starych wileńskich cmentarzach powstałych w XVIII-XIX wieku przeważają polskie epitafia. Najstarsze miejskie nekropolie Rossa, Bernardyński, Piotra i Pawła - okaleczone przez czas, dewastacje, kradzieże - zachowały autentyczność. Położone na wzgórzach, porośnięte drzewami, przypominają o historii miasta, Polski, Litwy, Wielkiego Księstwa Wileńskiego.

Na Rossie spoczywa serce marszałka Józefa Piłsudskiego u stóp trumny ze szczątkami jego matki. Dzisiaj to miejsce nazywane jest Mauzoleum Matki i Serca Syna. Po obu stronach Mauzoleum pochowani są żołnierze marszałka polegli w walkach o Wilno w latach 1918-1919 z bolszewikami oraz mogiły żołnierzy Armii Krajowej poległych w walkach o wyzwolenie Wilna w 1944 roku.

Tu, na obszarze ponad 10 hektarów wśród prawie 30 tys. nagrobków są groby: poety Władysława Syrokomli, architekta Antoniego Wiwulskiego, historyka i działacza politycznego Joachima Lelewela - nauczyciela Adama Mickiewicza, malarzy Franciszka Gucewicza i Franciszka Smuglewicza, ojca Juliusza Słowackiego, dzieci Stanisława Moniuszki, profesorów Uniwersytetu Stefana Batorego, powstańców styczniowych.

Przeważają jednak groby zwykłych mieszczan. Nad niektórymi wznoszą się prawdziwe dzieła sztuki. 263 z nich znajdują się na liście zabytków. Najsłynniejszy to Czarny Anioł na Rossie wznoszący się ku niebu, zrywający ziemskie łańcuchy. Pomnik z brązu i labradorytu dłuta słynnego warszawskiego rzeźbiarza Leopolda Wasikowskiego jest wizytówką nekropolii.

Cmentarz Bernardyński, pięknie położony w starej części miasta na Zarzeczu, na skarpie w zakolu rzeki Wilenki, jest rzadziej odwiedzany, ale nie mniej cenny. Spoczywają tu m.in. malarze z rodzin Rusieckich i Śleńdzińskich oraz przodkowie Ferdynanda Ruszczyca i profesorowie Uniwersytetu Wileńskiego, nauczyciele, działacze społeczni i kulturalni, politycy, powstańcy 1863 roku, wojskowi, członkowie znanych wileńskich rodzin.

Ta nekropolia miała dużo szczęścia. Przed kilkudziesięciu laty na mocy polsko-litewskiego porozumienia między Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Fundacją Wspierania Współpracy Polsko-Litewskiej im. Adama Mickiewicza odrestaurowano tu około 150 nagrobków, odbudowano bramę cmentarną, część ogrodzenia, wzmocniono skarpy nad rzeką.

Sytuacja cmentarza Piotra i Pawła na Antokolu, założonego w 1830 r., znajdującego się w odległości kilkuset metrów od znanego kościoła świętych Piotra i Pawła zwanego perłą wileńskiego baroku, jest dramatyczna. 

„Serce się kraje, gdy patrzę, jak niszczeją przepiękne kaplice grobowe Zawiszów, Sidorowiczów i Meysztowiczów” - pisała przed laty wileńska dziennikarka Halina Jotkiałło. Na tym cmentarzu została pochowana.

Cmentarz ten nie jest objęty ochroną i nadal jest intensywnie użytkowany ze szkodą dla zabytkowej substancji. Jedynie kilka grobów, w tym Józefa Zawadzkiego, założyciela wileńskiej dynastii wydawców, podlega ochronie. Szacuje się, że w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat z cmentarza Piotra i Pawła zniknęła ponad połowa polskich nagrobków, a na ich miejscu zjawiły się litewskie.

Źródło: PAP

Wiadomości

Iga Świątek w półfinale turnieju WTA Bad Homburg

Tusk planuje przewrót? Sakiewicz: Trzeba bronić Sądu Najwyższego!

Szczurek-Żelazko: system, który funkcjonuje jest restrykcyjny i bezduszny, szczególnie dla kobiet

Sakiewicz odpowiada na wpis Tuska: „Coś jutro szykują. Kluby GP wzywają od rana!”

Instytutu Pileckiego wstrzymuje działania ws. rosyjskich zbrodni? Dziennikarka ujawnia kulisy decyzji

28 sędziów SN kwestionuje Izbę Kontroli. Jest reakcja rzecznika

TYLKO U NAS

Polityk Platformy urządza rajd służbową limuzyną

Straż Graniczna mówi ,,DOŚĆ!'' Nowogórska: granicę trzeba strzec lepiej

Radny alarmuje: rząd bezradny wobec Berlina, Zielona Góra zalewana migrantami

30-latek usiłował zamordować kobietę. Jest areszt!

Lakersi sprzedani za 10 miliardów dolarów. Walter przejmuje większość udziałów

Oskar trafił do rodziny zastępczej i zmarł. Dziś jego mama wyszła na wolność

Lewandowski, Szczęsny i Bednarek wypoczywają razem! Zobacz, ile kosztuje jedna noc w ich hotelu!

Agnieszka Kaczorowska i Marcin Rogacewicz razem na Ibizie? Wszystko na to wskazuje!

Do Giertycha i towarzyszy to chyba jeszcze nie dotarło. Prokuratura: nie zmienimy wyniku wyborów

Najnowsze

Iga Świątek w półfinale turnieju WTA Bad Homburg

Instytutu Pileckiego wstrzymuje działania ws. rosyjskich zbrodni? Dziennikarka ujawnia kulisy decyzji

28 sędziów SN kwestionuje Izbę Kontroli. Jest reakcja rzecznika

TYLKO U NAS

Polityk Platformy urządza rajd służbową limuzyną

Straż Graniczna mówi ,,DOŚĆ!'' Nowogórska: granicę trzeba strzec lepiej

Tusk planuje przewrót? Sakiewicz: Trzeba bronić Sądu Najwyższego!

Szczurek-Żelazko: system, który funkcjonuje jest restrykcyjny i bezduszny, szczególnie dla kobiet

Sakiewicz odpowiada na wpis Tuska: „Coś jutro szykują. Kluby GP wzywają od rana!”