Wady słuchu są chorobą cywilizacyjną. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia 466 mln ludzi na świecie ma bardzo poważne wady słuchu, a inne zaburzenia słyszenia dotyczą około miliarda osób.
Te liczby będą rosnąć, a mimo to wiedza o problemach ze słuchem oraz o skutecznych możliwościach ich leczenia wciąż nie jest powszechna. Z tego powodu prof. Henryk Skarżyński napisał powieść filmową „Powrót Beethovena”, w której przez pryzmat tragedii znanego kompozytora i pianisty pokazane są osiągnięcia artystyczne jego pacjentów w Światowym Centrum Słuchu i innych miejscach oraz osiągnięcia programu leczenia głuchoty w Polsce. Powieść trafia do czytelników 26 marca, a więc w rocznicę śmierci Ludwiga van Beethovena, który tworzył arcydzieła muzyczne pomimo walki z postępującą głuchotą.
W książce przedstawione zostały drogi życiowe osób, które urodziły się głuche w różnych miejscach na świecie. Bohaterowie powieści zmagają się z wieloma przeciwnościami. Pokazane są ich losy – jako początkowo niesłyszących, a następnie dzięki zastosowaniu odpowiedniego leczenia – słyszących młodych ludzi, ich problemy w szkole, środowisku młodzieżowym, sportowym, uniwersyteckim oraz dorosłym. Pokazane są problemy i osiągnięcia związane z rozwojem słuchu, mowy, opanowywania kolejnych języków, kształcenia i doskonalenia umiejętności artystycznych – muzycznych i wokalnych. Czytelnik towarzyszy bohaterom w ich drodze powrotu do świata dźwięku i swobodnej komunikacji z otoczeniem.
Jak pomóc Beethovenowi
– Pomysł napisania powieści zrodził się już kilka lat temu. Moi pacjenci czasem żartowali, że gdyby Beethoven żył w naszych czasach, to na pewno bym umiał i mógł mu pomóc. Choć jestem pewien, że w Światowym Centrum Słuchu kompozytor mógłby otrzymać najlepszą pomoc z możliwych, to zawsze nurtowało mnie pytanie czy wówczas stworzyłby tak wiele pięknych utworów, którymi się zachwycamy. Te myśli w końcu zaowocowały rozpoczęciem prac nad scenariuszem filmu fabularnego oraz powieści o osiągnięciach współczesnej nauki, medycyny, moich pacjentów, przeplatanej elementami autobiograficznymi i wspomnieniami Beethovena – powiedział prof. Henryk Skarżyński, autor książki, założyciel i dyrektor Światowego Centrum Słuchu i Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.
W książce pokazane zostały także osiągnięcia polskiej nauki i medycyny, które stały się podstawą najnowszych osiągnięć technologicznych pozwalających nieść pomoc prawie każdemu. Opisany został również fragment działalności Światowego Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu – największej w skali międzynarodowej jednostki, w której wykonywanych jest najwięcej w świecie operacji poprawiających słuch.
Znaczenie muzyki w rozwoju człowieka
– Osiągnięcia bohaterów książki, ich bliskich i otoczenia, które ich wspierało i wspiera, wpisują się w aktualne, rzeczywiste, międzynarodowe kontakty naukowe lekarzy i innych specjalistów oraz tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce i dotknęły polskie społeczeństwo. Międzynarodowy charakter wielu zdarzeń oraz różna narodowość bohaterów pokazują, że nauka i medycyna nie zna granic, tak jak nie znamy nadal granic możliwości człowieka, który rodząc się głuchym może być – po zastosowaniu skutecznego leczenia – wspaniałym artystą, np.: muzykiem. To uświadamia nam wszystkim, jak wielkie znaczenie ma muzyka w rozwoju człowieka oraz w jakim stopniu wpływa ona na rozwój współczesnych społeczeństw. Muzyka posiada również właściwości terapeutyczne, które dają wsparcie pacjentom w terapii wielu schorzeń – mówi prof. Henryk Skarżyński.
Jednym z celów tej powieści jest pokazanie, że wiedza o problemach ze słuchem oraz o skutecznych możliwościach ich leczenia nie jest we współczesnym społeczeństwie wystarczająca. Bohaterowie książki zmagają się na co dzień z wieloma przeciwnościami, a śledzenie ich losów przypomina zmultiplikowany symbolicznie powrót do naszej świadomości wielkiego kompozytora Ludwika van Beethovena.
Lisy i zapiski artysty
W „Powrocie Beethovena” czytelnik ma okazję poznać historie dotyczące tytułowej postaci, napisane z perspektywy jego niego emocji i zmagań z postępującą głuchotą. Prof. Skarżyński wykorzystał fragmenty listów i zapisków artysty, dzięki którym czytelnik poznaje Beethovena przez pryzmat codziennych zmagań z go rzeczywistością, w której na plan pierwszy wysuwały się nieustanna troska o byt i walka z przewlekłymi chorobami. Poznajemy niezwykle bogaty świat uczuć kompozytora – jego radości i uniesienia, ale też ból, strach i cierpienie.
W powieści zostało umieszczonych kilkadziesiąt rycin dotyczących różnych sytuacji nawiązujących do toczących się równolegle akcji. Czytelnik może skorzystać z umieszczonych obok nich kodów QR i odtworzyć historie filmowe oraz animacje z ostatnich 48 lat, które zachowały się w zbiorach autora lub Światowego Centrum Słuchu. Stanowią one pewną dodatkową atrakcję, dokumentującą zwyczajne i przełomowe wydarzenia.
Każdy pacjent Instytutu to inna historia powrotu do świata dźwięków. Ten wielki sukces to efekt pracy prof. Henryka Skarżyńskiego, pomysłodawcy, inicjatora, założyciela placówki i jego zespołu, który 30 lat temu rozpoczął program leczenia głuchoty w Polsce, następnie przeprowadził wiele pionierskich w skali światowej operacji.