Przejdź do treści
11:00 Francja: Od 1 lipca zakaz palenia na plażach i w parkach w całym kraju
10:32 Gorzów Wielkopolski: Pijany mężczyzna uciekał przed patrolem, rozbił kilka aut, w tym radiowóz
10:01 Śląskie: Areszt dla mężczyzny podejrzanego o znęcanie się nad żoną
09:12 Karol Nawrocki w Gorlicach: nie oddajmy Polski w ręce radykalnych liberałów
08:23 Ukraina: Rosjanie atakowali w nocy 90 dronami i dwoma rakietami balistycznymi
07:59 Minister finansów USA Scott Bessent ocenił w wywiadzie dla stacji Fox News, że negocjacje handlowe USA z Chinami znalazły się "w pewnym impasie"
07:37 Włochy: Odkryto pięciu żyjących potomków Leonarda da Vinci
06:35 Kenia: Szef AFRICOM - afrykańska grupa terrorystyczna jest w stanie przeprowadzić ataki w USA
06:04 USA: 20 osób aresztowano w Nowym Jorku po starciach protestujących imigrantów z policją
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Zgorzelec zaprasza - Nie Trzaskaj - Przyjdź na Wrotki, 30 maja (piątek), g. 18:00, Skwer im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Zgorzelcu
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej we Wrocławiu zaprasza 30 maja, o godz. 17.30 na uroczystą Mszę św. w intencji Ojczyzny, w kościele NMP na Piasku, ul. Katedralna 4. Po mszy przemarsz pod pomnik papieża Jana XXIII, gdzie odbędzie się łączenie z TV Republika
Wydarzenie Finał kampanii wyborczej Karola Nawrockiego: 30 maja (piątek) godz. 22:00, plac przy Miejskim Ośrodku Kultury w Wysokiem Mazowieckiem
Spotkanie Europoseł Patryk Jaki weźmie udział w spotkaniu w Ostrowi Mazowieckiej 30 maja godz. 18.00 (Stara Elektrownia ul. 11 Listopada 7)
Wydarzenie "Warsaw Boxing Cup" - Pamięci Żołnierzy Walczących w Bitwie Pod Monte Cassino. 31 maja godz. 16:00. "107 Granda na pięści". 1 czerwca godz. 11:00. Ul. Łazienkowska 6a, Warszawa
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
Wydarzenia Manifestacja przeciwko budowie ośrodka dla imigrantów! Gdzie? Poręba/Zawiercie, ul. Dworcowa – skwer przed M OK. Sobota – 31.05 godz. 12:00
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Bełchatowie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem, 30 maja (piątek), g. 17.00, Oratorium Jana Pawła II w Bełchatowie
Wydarzenie Maków Maz. zaprasza na wspólne czuwanie modlitewne w intencji Karola Nawrockiego. 30 maja 2025 roku, godz. 20:00 w Parafii św. Józefa w Makowie Mazowieckim

80 lat temu z niemieckiego obozu Auschwitz wyruszyły Marsze Śmierci

Źródło: FB/Auschwitz Memorial / Muzeum Auschwitz

80 lat temu Niemcy rozpoczęli ewakuację KL Auschwitz i jego podobozów. Od 17 do 21 stycznia w Marszach Śmierci wyprowadzili do obozów w głębi Rzeszy około 56 tys. więźniów. Drogi nie przeżyło co najmniej 9 tys. z nich.

Niemcy przygotowywali ewakuację kompleksu obozowego pod koniec 1944 r. Zadecydowali, że rozpocznie się ona w sytuacji bezpośredniego zagrożenia wkroczeniem armii sowieckiej. Kolumny więźniów miały się składać wyłącznie ze zdrowych ludzi, którzy podołają trudom długiego marszu. Wśród ewakuowanych znalazło się jednak sporo chorych, którzy obawiali się, że pozostanie w obozie będzie oznaczało śmierć.

Konwojowane przez SS kolumny

Pierwsze kolumny wymaszerowały 17 stycznia z podobozów Neu Dachs w Jaworznie oraz Sosnowitz. Ostatnia wyszła 21 stycznia z podobozu Blechhammer w Blachowni Śląskiej. Trasy marszów wiodły do Wodzisławia i Gliwic. Najdłuższą, która liczyła 250 km, pokonało 3,2 tys. więźniów z podobozu w Jaworznie. Szli do KL Gross Rosen na Dolnym Śląsku. Kolumny konwojowali uzbrojeni esesmani.

Wśród wyprowadzonych więźniów był polski Żyd Natan Żelechower. Po wojnie wspominał gehennę: "Po kilku godzinach marszu czujemy wyraźnie zmęczenie. Nogi marzną w drewniakach, koce nie chronią przed mrozem. Coraz częściej widzimy po obu stronach szosy trupy mężczyzn i kobiet. Leżą porzuceni byle jak. (…) Ci nie wytrzymali marszu. Padali z wycieńczenia, a straż, chcąc upewnić się, że nie powstaną więcej, strzela do każdego upadającego. Trupów coraz więcej. Widok ten podcina samopoczucie wędrujących. (…) Idziemy wciąż naprzód, nogi mechanicznie spełniają ciężką służbę dźwigania ciała, żołądek domaga się strawy".

Masakry na trasie

Podczas marszów zginęło co najmniej 9 tys. więźniów. Umierali z zimna, zmęczenia lub od niemieckiej kuli. Wśród zabitych był Stanisław Bytnar, więziony w Auschwitz II-Birkenau ojciec Jana Bytnara "Rudego", żołnierza Szarych Szeregów, jednego z bohaterów książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". Został aresztowany przez Niemców wraz z synem w marcu 1943 r. Z więzienia na Pawiaku trafił do obozu. Został zastrzelony przez konwojentów SS.

Na trasie dochodziło do masakr. W nocy z 21 na 22 stycznia na stacji kolejowej w Leszczynach koło Rybnika został zatrzymany pociąg z Gliwic z 2,5 tys. więźniów. Po południu rozkazano im opuścić wagony. Z powodu wycieńczenia część z nich nie była w stanie wykonać rozkazu. Niemcy zaczęli strzelać w otwarte drzwi wagonów. Zginęło ponad 300 osób. Ocalałych pognano na zachód.

Ofiary marszów były chowane po drodze. Wśród nich były dzieci. Najmłodszą ofiarą Marszu był Ireneusz Rowiński. Jego matka Leokadia uciekła z kolumny marszowej podczas nocnego postoju w Pszczynie i wraz z dwoma Żydówkami schroniła się u mieszkanki wsi. 21 stycznia urodziła. Dziecko było sine i źle oddychało. Chłopiec zmarł dziewięć dni później. W 2011 r. na pomniku przy zbiorowym grobie ofiar Marszu Śmierci na pszczyńskim cmentarzu wmurowano tablicę upamiętniającą Ireneusza.

Ginęli w obozach w głębi Rzeszy

Mieszkańcy okolic, przez które przechodziły Marsze - Polacy i Czesi - pomagali więźniom, którzy zdołali zbiec z kolumny. Ukrywali ich i karmili.

Więźniowie, którzy doszli do Wodzisławia lub Gliwic, wywożeni byli - pomimo trzaskającego mrozu - otwartymi wagonami kolejowymi do obozów Mauthausen i Buchenwald. Wielu spośród tych, którzy przeżyli marsze, zginęło w obozach w głębi Rzeszy.

W kompleksie KL Auschwitz Niemcy pozostawili około 7 tys. skrajnie wyczerpanych więźniów. 27 stycznia 1945 r. oswobodzili ich żołnierze Armii Czerwonej.

Źródło: PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Wiadomości

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Tusk chciał się popisać. Mentzen odpowiedział. I to ostro!

Pijany uciekał przed policją i rozbił kilka aut

HIT! Nawrocki w Gorliach: Tuskowi udała się JEDNA rzecz... Wiemy, jaka!

Jest areszt dla mężczyzny podejrzanego o znęcanie się nad żoną

Republika znów najlepsza w całej Polsce! Wyprzedziliśmy konkurentów [DANE]

Liverpool: Kierowca oskarżony o celowe potrącenie kibiców

Pożary lasów w Kanadzie zagrażają amerykańskim miastom!

HIT DNIA

Tusk "wykolegował" sojuszników. Trzecia Droga nie weszłaby dziś do Sejmu!

FIT Lovers wywołali burzę w sieci. Fani czują się oszukani: "OBRZYDLIWE granie na emocjach!"

Brytyjska armia wypowiada cyberwojnę Putinowi

Gozdyra potępia kibicowskie ustawki, Jabłoński pyta o Tuska. Tę minę trzeba po prostu zobaczyć [WIDEO]

Massimiliano Allegri wraca do AC Milanu! Kontrakt na trzy lata podpisany

Za garść ziemniaków. Wychodzą nowe informacje o akcji Gajewskiej, jest jeszcze gorzej niż myśleliśmy [WIDEO]

Wisła Kraków po dramatycznym meczu odpada z walki o powrót do Ekstraklasy!

Druga tura wyborów. Kogo wybiorą Polacy? [SONDAŻ]

Najnowsze

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Tusk chciał się popisać. Mentzen odpowiedział. I to ostro!

Republika znów najlepsza w całej Polsce! Wyprzedziliśmy konkurentów [DANE]

Liverpool: Kierowca oskarżony o celowe potrącenie kibiców

Pożary lasów w Kanadzie zagrażają amerykańskim miastom!

HIT DNIA

Tusk "wykolegował" sojuszników. Trzecia Droga nie weszłaby dziś do Sejmu!

Pijany uciekał przed policją i rozbił kilka aut

HIT! Nawrocki w Gorliach: Tuskowi udała się JEDNA rzecz... Wiemy, jaka!

Jest areszt dla mężczyzny podejrzanego o znęcanie się nad żoną