Przejdź do treści
10:33 Polska: Sejm uczcił papieża Franciszka minutą ciszy
09:50 Polska: Prezydent Duda przybył do Sejmu, wysłucha informacji szefa MSZ
09:32 Ostrołęka: Matka oskarżona o usiłowania zabójstwa 14-letniego syna
09:29 Indie: Już 26 ofiar śmiertelnych ataku terrorystów w Kaszmirze
08:48 Straż Pożarna: sytuacja w Biebrzańskim PN stabilna, ogień nie rozprzestrzenia się
Spotkanie Dziś o godz. 15:30 podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego odbędzie się rozmowa z wiceprezesem PiS - Mateuszem Morawieckim. Miejsce: Plac Sławika i Antalla 1, 40-163 Katowice
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkania Karola Nawrockiego W dniu 23.04 (środa) kandydat odwiedzi następujące miejsca: 13.00 - Konferencja prasowa na Mierzei Wiślanej; 15:30 – Złożenie kwiatów z mieszkańcami Powiśla; 16:30 – Spotkanie u przedsiębiorcy w Dzierzgoniu; 18:00 - Spotkanie z mieszkańcami Kwidzyna
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Lublin zaprasza na spotkanie z prof. Janem Majchrowskim, 23 kwietnia, g. 17, KiK, ul. Rayskiego 3
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Częstochowa zaprasza na spotkanie z prof. Janem Majchrowskim, 24 kwietnia, g. 17, Aula Solidarności ul. Łódzka 8/12, Częstochowa
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Nysa zaprasza na obchody upamiętniające 20 rocznicę śmierci i 105 rocznicę urodzin Karola Wojtyły, 26 kwietnia, g. 13.30, Nyski Dom Kultury - Konferencja wraz koncertem muzyków i uczniów. Obchodom towarzyszy wiele wydarzeń
Spotkanie Klub "Gazety Polskiej" Filadelfia zaprasza na obchody Rocznicy Katastrofy Smoleńskiej i Zbrodni Katyńskiej, 27 kwietnia, g. 11 AM, Narodowe Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej, 654 Ferry Rd, Doylestown, PA 18901
Zmiana terminu manifestacji Ze względu na śmierć Papieża Franciszka i uroczystości pogrzebowe 26.04, manifestacja przeciwko nielegalnej migracji zostaje przeniesiona na 10.05. Początek o 12:00 na Rondzie Dmowskiego, zakończenie przed KPRM w Al. Ujazdowskich
Wydarzenie 27 kwietnia 2024 r. (niedziela) o godz. 12:00, w hali EXPO Łódź, Aleje Politechniki 4 w Łodzi, odbędzie się konwencja kandydata na Prezydenta RP Karola Nawrockiego
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Kraje UE kwestionują wyższość prawa UE nad krajowym. Wśród nich Niemcy i Francja

Źródło: Fot. PAP/EPA/STEPHANIE LECOCQ

Najbliższe miesiące mogą być w UE okresem natężenia sporu między instytucjami unijnymi i stolicami państw członkowskich o kwestię tego, czy prawo UE stoi nad prawem krajowym, czy też krajowe ma prymat nad wspólnotowym. Orzecznictwo wielu krajów UE wskazuje na wyższość krajowego porządku konstytucyjnego nad unijnym. KE jest innego zdania.

Przyczynkiem do narastającego konfliktu wewnątrz Unii mogą być dwa wydarzenia, do których doszło w ubiegłym miesiącu. 9 czerwca Komisja Europejska wszczęła postępowanie o naruszenie prawa UE wobec Niemiec za podważanie prymatu prawa unijnego nad prawem krajowym.

Chodzi o orzeczenie niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego z maja 2020 r., w którym uznał, że Europejski Bank Centralny (EBC) przekroczył swoje uprawnienia, skupując od 2015 roku obligacje krajów strefy euro. Według niemieckich sędziów było to częściowo niezgodne z niemiecką konstytucją. Niemiecki Trybunał podważył tym samym wcześniejsze orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE, który w grudniu 2018 roku zaakceptował skup obligacji.

Orzeczenie niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego wywołało obawy Komisji Europejskiej, choć przez ponad rok nie spowodowało żadnej reakcji. Nieoczekiwanie 9 czerwca KE rozpoczęła wobec Berlina procedurę naruszenia prawa UE.

Prymat konstytucji RP

Co ciekawe, tego samego dnia KE wysłała list do polskiego rządu, domagając się od premiera Polski wycofania jego wniosku do polskiego Trybunału Konstytucyjnego. We wniosku tym premier zwrócił się do TK o zbadanie zgodności z polską konstytucją trzech przepisów Traktatu o Unii Europejskiej. Zawarł w nim m.in. pytania o zgodność z konstytucją RP zasady pierwszeństwa prawa UE.

Polski TK, który zajmie się pytaniami polskiego premiera w lipcu, nie będzie orzekał po raz pierwszy w kwestii relacji prawa wspólnotowego i krajowego.

Minister ds. europejskich Konrad Szymański zwracał uwagę, że TK wydawał już wcześniej wyroki w sprawie zgodności aktów prawa UE, w tym traktatów UE z polską konstytucją. Chodzi o orzeczenia z 2005 i 2010 roku, które – jak powiedział Szymański – „opierały się na prymacie konstytucji RP oraz konieczności uzgodnienia obu porządków prawnych w przypadku kolizji”. Zwrócił też uwagę, że Komisja Europejska wtedy nie reagowała.

Polska i Niemcy nie są jedynymi krajami członkowskim, w których wydane zostały takie orzeczenia. Podobnie wyroki, wskazujące na prymat prawa krajowego nad unijnym, zapadały m.in. we Francji, Czechach, Włoszech, Hiszpanii, czy na Litwie.

Porządek prawny Hiszpanii ważniejszy niż unijny

Zaledwie kilkanaście tygodnie temu, w kwietniu tego roku, francuska Rada Stanu będąca odpowiednikiem najwyższego sądu administracyjnego, orzekła w uzasadnieniu decyzji dot. zbierania danych przez operatorów komórkowych, że francuska konstytucja pozostaje nadrzędna wobec prawa europejskiego.

8 czerwca rumuński Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie przepisów ustawy dot. ustroju sądów, stwierdzając, że prawo UE nie ma pierwszeństwa nad rumuńską konstytucją.

Tymczasem w styczniu 2020 r. Sąd Najwyższy Hiszpanii odrzucił wyrok TSUE w sprawie w sprawie Oriola Junquerasa, który został wybrany na europosła, dając do zrozumienia, że porządek prawny Hiszpanii jest ważniejszy niż unijny.

Podobne wyroki były też wydawane w poprzednich dekadach. Przykładowo, litewski Trybunał Konstytucyjny w 2006 r. orzekł, że prawo UE ma pierwszeństwo nad zwykłymi aktami prawnymi litewskiego parlamentu, ale nie nad konstytucją Litwy. Również w 2006 r. Sąd Konstytucyjny Czech w wyroku dot. kwot cukrowych odrzucił doktrynę bezwzględnego pierwszeństwa prawa wspólnotowego. Wcześniej, w 2001 r. francuska Rada Stanu wydała wyrok, wskazując, że zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego nie może podważać mocy francuskiej konstytucji.

Brak podstaw w traktacie unijnym

W części państw członkowskich wydane zostały jednak też odmienne orzeczenia, wskazujące na prymat prawa unijnego nad krajowym. Tak było na przykład w Belgii, gdzie w 1971 r. sąd orzekł, że regulacje unijne przeważają nad belgijskim prawem krajowym, w tym konstytucją. W Irlandii kwestia prymatu prawa unijnego nad krajowym została nawet wpisana do konstytucji.

Europoseł Jacek Saryusz-Wolski zwraca jednak uwagę, że zasada pierwszeństwa prawa unijnego nie ma podstawy w traktacie unijnym i wynika tylko z wykraczającego poza traktat orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

– To forma uzurpacji, która promowana jest przez Komisję Europejską. Prawo kontynentalne, poczynając od prawa rzymskiego po kodeks Napoleona, jest prawem pisanym w przeciwieństwie do prawa anglosaskiego, które tworzone jest w oparciu o precedensy. Oznacza to, że to, co orzeka TSUE może być wykorzystywane do pewnej interpretacji, ale TSUE nie może zmieniać ani pisać traktatu i stanowić prawa. Ma stosować prawo, a nie jest tworzyć, a jeśli to robi, to wchodzi w kompetencje autorów traktatu, czyli państw członkowskich. Konstytucje są nadrzędne nad prawem europejskim. O poszanowaniu tożsamości i struktur konstytucyjnych mówi art. 4 traktatu. Nie ma, zatem czegoś takiego jak nadrzędność prawa unijnego nad konstytucjami – mówi.

Stanowisko Komisji Europejskiej

Jak dodaje, „prawo unijne jest nadrzędne nie nad konstytucjami państw członkowskich, ale nad ustawami krajowymi i to tylko w tych obszarach, które są kompetencjami Unii Europejskiej”.

Komisja Europejska uważa tymczasem, że prymat prawa UE jest całkowity. – Wszystkie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej są wiążące dla władz państw członkowskich, w tym dla sądów krajowych – mówił niedawno rzecznik KE Christian Wigand tłumacząc, dlaczego Komisja wysłała list do Polski.

Saryusz-Wolski jest zdania, że działania Komisji Europejskiej, ale również Parlamentu Europejskiego, w tej kwestii mogą być wstępem do podjęcia próby zmiany traktatów unijnych, tak, żeby zapisać w nich zasadę generalnego prymatu prawa unijnego na krajowym.

– Obserwujemy początek batalii, która będzie toczyła się o ustrój Unii Europejskiej. Będzie to próba pozatraktatowego zwiększenia kompetencji unijnych instytucji kosztem przede wszystkim słabszych państw członkowskich. Boiskiem tej gry będzie Konferencja w sprawie przyszłości Europy. Myślę, że dojdzie też do próby zmiany traktatów, tak, aby zapisać w nich zasadę pierwszeństwa prawa unijnego nad krajowym, nie mówiąc o innych postulatach – podsumowuje Saryusz-Wolski.

PAP

Wiadomości

Ćwierć miliona kierowców bez ochrony! Zakaz dla ubezpieczyciela OC

W mazowieckim 35 nielegalnych salonów gier przestało istnieć!

33. posiedzenie Sejmu. Obecny będzie prezydent Duda. Oglądaj NA ŻYWO

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Najnowszy sondaż. Trzaskowski traci grunt pod nogami, Nawrocki rośnie w siłę

IMGW ostrzega. Uważaj na burze, grad i deszcz!

NA ŻYWO: Ceremonia przeniesienia trumny papieża do bazyliki Św. Piotra

SPRAWDŹ TO!

Większość Polaków mówi "nie" rządowi Tuska. Sondaż bez złudzeń

Onet usuwa tekst po wpadce z AI

Według nich Papież nie zasłużył na żałobę narodową. Uderzają w Prezydenta

Konger na szyi Trzaskowskiego? Ekspert pęka ze śmiechu. Sprawdzamy „bohaterską” historię prezydenta Warszawy

Rosja ma problem. Finlandia chce wypowiedzieć traktat

Czy Afryka doczeka się papieża? Mają mocnych kandydatów

TYLKO U NAS

Niemcy mogą czekać nowe wybory. CDU gaśnie w sondażach

Papież nadużył swojej władzy? Są wątpliwości |WYWIAD

Franciszek pozbawił go udziału w konklawe. On chce wziąć udział

Najnowsze

Ćwierć miliona kierowców bez ochrony! Zakaz dla ubezpieczyciela OC

IMGW ostrzega. Uważaj na burze, grad i deszcz!

NA ŻYWO: Ceremonia przeniesienia trumny papieża do bazyliki Św. Piotra

SPRAWDŹ TO!

Większość Polaków mówi "nie" rządowi Tuska. Sondaż bez złudzeń

Onet usuwa tekst po wpadce z AI

W mazowieckim 35 nielegalnych salonów gier przestało istnieć!

33. posiedzenie Sejmu. Obecny będzie prezydent Duda. Oglądaj NA ŻYWO

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Najnowszy sondaż. Trzaskowski traci grunt pod nogami, Nawrocki rośnie w siłę