Przejdź do treści
Zofia Zielińska o znaczeniu Konstytucji 3 Maja: wywołała wielki entuzjazm w społeczeństwie
Wikimedia Commons

Historyk, profesor Zofia Zielińska, mówiła w radiowej Trójce, że Konstytucja 3 maja usuwała wady ustroju Pierwszej Rzeczypospolitej. Dziś mija 228 lat od uchwalenia przez Sejm Wielki Ustawy Rządowej, czyli Konstytucji 3 Maja.

Profesor Zofia Zielińska przypomniała, że była to pierwsza konstytucja w Europie w rozumieniu jednego aktu prawnego, regulującego ustrój państwa. Podkreśliła, że konstytucja miała charakter demokratyczny. Stanowiła, że sejm sprawuje kontrolę nad rządem, nad władzą wykonawczą, sądy są niezawisłe, a źródłem władzy jest naród. 

Zofia Zielińska mówiła też, że Konstytucja 3 Maja podniosła prestiż Polski w Europie, gdyż wcielała w życie zasady myśli politycznej Oświecenia: naród jako źródło prawa, uznanie całego społeczeństwa, w tym chłopów, za naród, trójpodział władz, tolerancję religijną i sojusz stanów: szlacheckiego i mieszczańskiego.

- O czym milczała Rosja i targowiczanie, Konstytucja została zaaprobowana przez aklamację całego narodu na sejmikach w lutychm 1792 roku - zaznaczyła prof. Zofia Zielińska. - Sprzeciwił się jeden sejmik, wołyński, cztery nie podziękowały, tylko milcząco aprobowały. Reszta dziękowała. Entuzjazm w społeczeństwie był kolosalny. Dowodem tego, że gdy targowiczanie wkraczali do kraju, by przywrócić w cudzysłowie wolność, wszędzie tam, gdzie nie było wojsk rosyjskich, napotykali mur oporu – mówiła profesor Zofia Zielińska.

Profesor wspomniała, że Sejm Czteroletni w 1788 zaczął burzyć ustrój w dużym stopniu narzucony przez Rosję i usankcjonowany gwarancją.

Ustawa Rządowa znosiła liberum veto i zwiększała władzę króla. Nadawała mieszczanom prawa trzeciego stanu sejmowego i obejmowała chłopów ochroną prawa. Konstytucja 3 Maja została obalona w połowie 1792 roku, po przegranej wojnie z Rosją.

Trójka/ Polskie Radio

Wiadomości

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Bolsonaro jak Trump. Chcą uniemożliwić start byłemu prezydentowi

Netanjahu może lecieć do Argentyny. Milei kontestuje wyrok MTK

Demonstracje na Kubie. Dramatyczne hasła protestujących

Kanada aresztuje Netanjahu. Trudeau jasno przeciw Izraelowi

Kobieta prokuratorem generalnym USA. Kartele mają problem

Nazwał decyzję MTK "antysemickim posunięciem"

Sejm debatował nad projektem w sprawie dodatkowego urlopu

Zełenski: Atak nową rakietą to eskalacja wojny. CO na to NATO?

Niemieckie SPD idzie w zaparte. Upadł Scholz! Niech żyje Scholz!

Zmiany w życiu potencjalnego kandyata PiS na Prezydenta RP

Czarnek: Hołownia szaleje, nie uznaje Sądu Najwyższego, który zatwierdził go jako posła na Sejm

Bronią swoich! Sejm odrzucił wniosek o uchylenie immunitetu Frysztakowi

Radni chcą skontrolować klub piłkarski WKS Śląsk Wrocław

Ostre słowa Kowalskiego: chce, żeby ten tchórz minister Kierwiński w końcu wyszedł!

Najnowsze

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Kanada aresztuje Netanjahu. Trudeau jasno przeciw Izraelowi

Kobieta prokuratorem generalnym USA. Kartele mają problem

Nazwał decyzję MTK "antysemickim posunięciem"

Sejm debatował nad projektem w sprawie dodatkowego urlopu

Bolsonaro jak Trump. Chcą uniemożliwić start byłemu prezydentowi

Netanjahu może lecieć do Argentyny. Milei kontestuje wyrok MTK

Demonstracje na Kubie. Dramatyczne hasła protestujących