Sejm uchwalił ustawę w piątek wieczorem. W sobotę rozpatrywała ją senacka komisja praw człowieka, praworządności i petycji. Członkowie komisji zarekomendowali przyjęcie ustawy bez poprawek.

Podsekretarz stanu w KPRM Tomasz Szczegielniak podczas posiedzenia komisji wskazywał, że ustawa jest przede wszystkim "wyrazem reakcji państwa na olbrzymie oczekiwanie społeczne, aby zadośćuczynić tym wszystkim, którzy jako małoletni, jako dzieci zostali pokrzywdzeni przestępstwami pedofilskimi, a sprawcy tych ohydnych czynów ze względu na upływ czasu i przedawnienie zostali anonimowi i bezkarni".

"Poczucie sprawiedliwości nakazuje, aby każde działanie skierowane przeciwko wolności seksualnej i obyczajności dzieci, mimo upływu lat nie było chronione tajemnicą i nie uległo zapomnieniu. Ofiary, które dopiero jako osoby dorosłe po ukończeniu 30 lat mają odwagę mówić o doznanych w dzieciństwie krzywdach, pozostają niestety często w poczuciu naruszenia ich czci, praw i godności z uwagi na brak możliwości ścigania sprawców z powodu upływu terminu przedawnienia. Należy zrobić wszystko, aby przywrócić im to poczucie czci i godności, aby nie było tak, że wstydzą się ci, wobec których popełniono przestępstwo. Chodzi o to, by wstydzili się i ponieśli odpowiedzialność ci, którzy dopuścili się tych ohydnych i bulwersujących czynów" - powiedział Szczegielniak.

Zaznaczył, że w wyjaśnianiu nadużyć seksualnych wobec dzieci ustawa "nie ogranicza się do jednej grupy zawodowej czy społecznej, jak być może chcieliby niektórzy". "Odpowiedzialności zostanie poddany każdy, kto dopuścił się przestępstw pedofilii, bez względu na wykonywany zawód, wykształcenie, czy przynależność do określonej grupy społecznej" - dodał.

Do zadań komisji będzie należało m.in. wydawanie postanowień o wpisie do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, zawiadamianie odpowiednich organów o podejrzeniu popełnienia przestępstwa pedofilii, ale także o przypadkach niezawiadomienia właściwego organu o podejrzeniu przestępstwa pedofilii. Komisja będzie też identyfikować zaniedbania i zaniechania w wyjaśnianiu przypadków nadużyć seksualnych.

Chodzi o zaniedbania i zaniechania organów państwa, organizacji pozarządowych, podmiotów i instytucji prowadzących działalność edukacyjną, wychowawczą, opiekuńczą, kulturalną i związaną z kulturą fizyczną, wypoczynkiem i leczeniem, a także samorządów zawodowych, kościołów oraz związków wyznaniowych, w tym kościelnych osób prawnych oraz osób prywatnych. Zadaniem komisji będzie również prowadzenie działalności prewencyjnej i edukacyjnej.

Komisja ma być organem niezależnym od innych organów władzy państwowej. Ma się składać z siedmiu członków: trzech – powołanych przez Sejm większością trzech piątych w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; jednego – powołanego przez Senat większością trzech piątych głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów, a także po jednym członku powołanym przez prezydenta, premiera i rzecznika praw dziecka.

Członkowie komisji będą musieli m.in. posiadać wyższe wykształcenie prawnicze, medyczne lub psychologiczne oraz "cieszyć się nieposzlakowaną opinią". W komisji nie mogą zasiadać m.in. posłowie, senatorowie, posłowie do Parlamentu Europejskiego oraz osoby zajmujące kierownicze stanowisko państwowe.

Wśród podmiotów, które będą mogły zgłaszać kandydatów na członków komisji, wskazano: Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Sądownictwa, Krajową Radę Prokuratorów, Naczelną Izbę Lekarską, Krajową Izbę Psychologów oraz organizacje pozarządowe, których zadania statutowe przez co najmniej dwa lata obejmowały działania związane z prawami dzieci, w szczególności związane z ochroną i przeciwdziałaniem przemocy, w tym seksualnej.

Kandydatów na członków komisji powoływanych przez Sejm mogą zgłaszać także Marszałek Sejmu lub co najmniej 35 posłów. Z kolei kandydatów na członka Komisji powoływanego przez Senat może zgłaszać także Marszałek Senatu lub co najmniej 7 senatorów.

Przewodniczącego komisji wybierać będzie – spośród członków komisji – Sejm zwykłą większością głosów. Kadencja komisji trwać będzie siedem lat. W pracach komisji będzie mógł brać udział, z głosem doradczym i na zaproszenie przewodniczącego, przedstawiciel rzecznika praw obywatelskich.

Zgodnie z ustawą „każdy może zgłosić Komisji podejrzenie popełnienia nadużycia seksualnego lub podejrzenie niezawiadomienia właściwego organu o podejrzeniu popełnienia nadużycia seksualnego”. Zgłoszenie może być wnoszone pisemnie, ustnie do protokołu lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Zgłoszenie takie komisja ma niezwłocznie przekazywać prokuratorowi prokuratury właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby poszkodowanej.

W przypadku wszczęcia postępowania sądowego komisji przysługuje prawo wglądu do akt sądowych oraz uzyskiwania informacji o prowadzonym postępowaniu. Komisja może także uczestniczyć w prowadzonym postępowaniu na prawach oskarżyciela posiłkowego (za zgodą osoby poszkodowanej lub jej opiekuna prawnego).

Ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Pierwszy raport komisja opracowuje i udostępnia w terminie roku od dnia wejścia ustawy w życie.