Przejdź do treści
11:33 Portugalia: Tysiące pielgrzymów modlą się w Fatimie za duszę papieża Franciszka
11:01 Watykan: Papież wydał dyspozycję, by pochowano go w bazylice Matki Bożej Większej
10:46 Prezydent Andrzej Duda: Papież był wielkim apostołem Miłosierdzia
09:09 Ukraina: Rosja zaatakowała minionej nocy 96 dronami i trzema rakietami
08:58 Beskidy: Bardzo dobre warunki na szlakach. W górach ciepło i pogodnie
08:39 Świat: W USA ceny ropy idą w dół na otwarciu nowego tygodnia
08:06 Świat: Wiceprezydent USA J.D. Vance przybył z czterodniową wizytą do Indii
07:52 IMGW: burze z opadami do 30 mm na Dolnym Śląsku
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Lekkkki czy lek/ki? Język się zmienia, bo nie lubimy się wysilać

Źródło: Fot. Pixabay/klimkin

Lek/ki czy lekkkki? Rozdzielić czy przedłużyć? Polacy preferują drugi z tych sposobów, choć to ten pierwszy jest unikatowy na tle innych języków – wyjaśnia zajmujący się akustyką geminat spółgłoskowych dr hab. Arkadiusz Rojczyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Geminaty spółgłoskowe to złożenia dwóch tych samych spółgłosek np. w takich słowach jak lekki, panna, wanna, dżdżownica. Nie we wszystkich językach można spotkać takie sekwencje, mają je m.in. japoński czy włoski.

– Do tej pory w teoriach fonetycznych i fonologicznych zakładało się, że geminata jest artykułowana tylko przez wydłużenie np. „wannnna”. Polak jednak może to również powiedzieć poprzez rozerwanie, czyli „pan/na”. Z moich badań wynika, że te spółgłoski rozerwać można tylko w języku polskim – powiedział prof. UŚ.

Dodał, że choć nie ma zasad co do sposobu wymawiania tych złożeń w jęz. polskim (oba są poprawne), to w opinii badanych rozdzielenie geminat jest postrzegane za wyraźniejsze, dokładniejsze i lepsze stylistycznie.

Minimalny wysiłek

– Jeśli damy ludziom do przeczytania tekst z kartki np. ze słowem „panna”, to zdecydowana większość przeczyta to rozdzielnie. Ponadto, kiedy pytałem ludzi w trakcie badań to oni też zazwyczaj odpowiadali, że na pewno mówią poprzez rozerwanie, a chwilę później w luźnej rozmowie już wszystko wydłużali – mówił badacz.

Zdaniem Rojczyka w przyszłości wymowa poprzez wydłużenie spółgłosek w języku polskim będzie jedyną opcją. – Moim zdaniem to idzie w kierunku wydłużania, jak w innych językach. Ja sam również mam skłonności do przedłużania. Nic w tym dziwnego. Mowa potoczna oparta jest na teorii minimalnego wysiłku, czyli żeby jak najmniej napracować się artykulacyjnie przy jednoczesnym zrozumieniu nas przez słuchającego. A nam wygodniej docisnąć i wydłużyć spółgłoski niż je rozerwać – wskazał.

Polskie badania po amerykańsku

– Kolejnym krokiem jest zbadanie różnic w percepcji. Czy poprzez usłyszenie „pan/na” szybciej zorientujemy się, że chodzi nam o „pannę”, a nie o „pana”. Według mnie jeśli rozerwiemy spółgłoski, to szybciej się zorientujemy, o jaki wyraz chodzi niż przy wydłużeniu ich” – ocenił Rojczyk.

Jego zdaniem, uzyskana w badaniu wiedza o języku polskim i jego „unikatowej na tle innych języków” strukturze dźwiękowej, prócz naukowego może mieć również praktyczne zastosowanie m.in. w udoskonalaniu systemów automatycznego rozpoznawania mowy.

Wyniki badań Rojczyk opublikował m.in. w prestiżowym branżowym piśmie „Journal of the Acoustical Society of America”.

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Franciszek był papieżem przez 12 lat

Płonie Biebrzański Park Narodowy. Najnowsze informacje

Był pierwszym papieżem z zakonu Jezuitów

Uściński: Gliński odzyskiwał skradzione przez Niemców dzieła sztuki - Tusk nie chce

Powrót do Domu Ojca. Świat żegna papieża Franciszka

Nie żyje papież Franciszek. Wydanie specjalne w Republice

Tą homilią na Wielkanoc papież Franciszek się z nami pożegnał

AKTUALIZACJA

PILNE: Nie żyje papież Franciszek

HIT DNIA

Lis przekroczył wszelkie granice. Pisze o Trzaskowskim i... Jezusie

Uwaga na burze z opadami do 30 mm na Dolnym Śląsku

SPRAWDŹ TO!

Śniadanie wielkanocne dla potrzebujących. TVN24 się pomylił! WIDEO

Niszczycielskie burze i tornada nad Oklahomą i Teksasem

Kolejny dzień świąt. Czy znasz zwyczaje wokół Poniedziałku Wielkanocnego?

#KlubRepubliki | o. dr Kotyński: ogromna ofensywa lewicowa dąży do wielkiego totalitaryzmu!

Chińskie pontony dla migrantów sprzedawane online

Najnowsze

Franciszek był papieżem przez 12 lat

Powrót do Domu Ojca. Świat żegna papieża Franciszka

Nie żyje papież Franciszek. Wydanie specjalne w Republice

Tą homilią na Wielkanoc papież Franciszek się z nami pożegnał

AKTUALIZACJA

PILNE: Nie żyje papież Franciszek

Płonie Biebrzański Park Narodowy. Najnowsze informacje

Był pierwszym papieżem z zakonu Jezuitów

Uściński: Gliński odzyskiwał skradzione przez Niemców dzieła sztuki - Tusk nie chce