Przejdź do treści
17:55 Narodowy Bank Polski ogłosił, że rezerwy złota naszego kraju osiągnęły poziom 509,3 tony. To więcej niż posiada Europejski Bank Centralny, który odpowiada za politykę pieniężną strefy euro, do której należy 20 państw
16:25 Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali byłego członka zarządu Orlen S.A. Michała R. Chodzi o śledztwo w sprawie spółki Orlen Trading Switzerland GmbH
16:15 Pożar w partii Tuska po porażce Trzaskowskiego. Donald Tusk zwołał obowiązkowe posiedzenie klubu parlamentarnego Koalicji Obywatelskiej, które odbędzie się dzisiaj o godz. 19:00 w Kancelarii Premiera
15:26 Wielkopolskie: Po wypadku w miejscowości Koszuty zablokowana została droga krajowa nr 11. Utrudnienia w ruchu na odcinku Środa Wielkopolska – Kórnik mogą potrwać kilka godzin
14:30 News TV Republika. Prokuratura: trwa śledztwo w sprawie zabezpieczonego sprzętu obronnego
Wydarzenie „Dość rządów esbeckiej Polski!”. Ryszard Majdzik zaprasza na wiec poparcia. 5 czerwca (czwartek), godz. 13:40, Sąd Rejonowy w Wieliczce
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

„Kresy wewnętrzne”. Lipkowie, czyli kresowi Tatarzy

Źródło: Fot. Flickr/Gerry Lynch

W okolicach miasteczka Sokółka, we wsiach Bohoniki i Kruszyniany, możemy zobaczyć stare, zabytkowe meczety, należące do tatarskiej społeczności Podlasia. W Europie ostatnio meczety wyrastają jak grzyby po deszczu, ale w niewielu europejskich krajach można zobaczyć muzułmańskie zabytki, trwające przez wieki. W Bohonikach i Kruszynianach Tatarzy mieszkają od XVII wieku, ale na naszych Kresach pojawili się dużo wcześniej. Pierwszych Tatarów, zwanych też Lipkami lub Muślimami, osiedlił książę Witold w Wielkim Księstwie Litewskim.

Tatarzy przez wieki wiernie służyli Polsce i Litwie, połączonym w Najjaśniejszą Rzeczpospolitą. W zasadzie tylko raz się zbuntowali i przeszli na stronę muzułmańskiej Turcji, co było tłem powieści Henryka Sienkiewicza „Pan Wołodyjowski”. Bunt Lipków kojarzy się z tego powodu ze zdradą Rzeczypospolitej, okrucieństwem Azji Tuhaj-bejowicza i bardzo dramatycznymi wydarzeniami. W istocie był to prozaiczny i mało dramatyczny konflikt o nie wypłacony żołd. Tatarom nie płacono żołdu a przy tym, mówiąc współczesnym, kolokwialnym językiem, grano z nimi „w ciula”, nie dotrzymując kompromisowych uzgodnień w tej sprawie. W końcu stracili cierpliwość i przeszli na służbę turecką. Część z nich została namówiona przez króla Jana III Sobieskiego do powrotu pod sztandary Rzeczypospolitej. Król wiedział, że gotówki nie może im obiecać, więc w zamian za zaległy żołd obiecał nadania ziemskie.

Niektórzy z Lipków, których król Sobieski przyciągnął z powrotem do służby Rzeczypospolitej, osiedliła się właśnie w Bohonikach i Kruszynianach. Wielu z nich pozostało przez wieki przy islamie, wysławiając Boga Jedynego w swych meczetach. Sporo Tatarów przeszło na chrześcijaństwo, ale dzisiaj ich potomkowie traktują tatarskie pochodzenie tylko jako rodzinną ciekawostkę genealogiczną. Tatarzy wyznający islam zachowali pewną odrębność, choć i oni są mocno zintegrowani zarówno z lokalną społecznością jak i z Polską. Przez kilka wieków wrośli w kresową kulturę, której podłożem było wcześniejsze „zrośnięcie” się kultury katolickiej i prawosławnej.

Tatarzy, jako wojownicy, zaznaczyli swoją obecność w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej jeszcze w XX wieku. W Wojnie Polsko-Sowieckiej 1920 roku brał udział Pułk Jazdy Tatarskiej. Pozostała po nim żurawiejka:

W głowie księżyc, w dupie gwiazda

To tatarska nasza jazda

Lance do boju, szable w dłoń

Bolszewika goń goń goń!

Po wojnie Tatarzy, którzy zdecydowali się na służbę zawodową, przeszli do 13 Wileńskiego Pułku Ułanów, gdzie jeden ze szwadronów zwany był tatarskim. Formacja ta wzięła udział w kampanii wrześniowej 1939 r.

Obok meczetów wyrosły tatarskie restauracje. Dla turystów wyznaczono „tatarski szlak" przez tę część Podlasia. Rozwija się tu turystyka, połączona z edukacją na temat tej egzotycznej grupy etniczno-religijnej, którą stanowią nasi Tatarzy. Myślę, że może to być jeden z "magnesów", przyciągających turystów na Podlasie. W sumie już jest ale można go znacznie lepiej wykorzystać.

portal TV Republika

Wiadomości

Macierewicz: komuniści obalili rząd Olszewskiego, ale nie zniszczyli Polski niepodległej

Organizacja World Boxing wprowadza obowiązkowe testy płciowe. Imane Khelif zawieszona!

Ziobro o przyszłości Tuska: wyrok wyborców został wydany. To jest zapowiedź już tych prawdziwych wyroków, które w przyszłości zapadną

Zakochała się od pierwszego wejrzenia. Dla Zakościelnego była gotowa rzucić Hollywood!

Narodowy Bank Polski wyprzedza EBC w rezerwach złota

Gen. Kowalski: żyjemy w czasie wojny, a nie w uśpionym świecie iluzji

Świrski: media nierówno traktowały kandydatów w wyborach

Bosak: Jeżeli koalicja będzie się rozsypywać, jesteśmy gotowi poprzeć rozwiązanie Sejmu

Skandal w Tarnowie. Uczniowie ukarani, bo poparli Nawrockiego?

Mentzen o wotum zaufania dla rządu: to jest wotum nieufności względem koalicjantów Tuska

Były wiceprezes Orlenu zatrzymany przez ABW

Mocne słowa przyszłej Pierwszej Damy ws. hejtu na córkę! „Każde dziecko zasługuje, by dorastać w świecie miłości i akceptacji”

Ronaldo chce zagrać z synem w jednej drużynie? Maniche zdradza możliwy cel gwiazdy

Pożar w partii Tuska po porażce Trzaskowskiego. Obowiązkowe spotkanie w Kancelarii Premiera

Niemcy i Tusk nie odegrają żadnej roli - USA i Nawrocki nadaje nowy ton

Najnowsze

Macierewicz: komuniści obalili rząd Olszewskiego, ale nie zniszczyli Polski niepodległej

Narodowy Bank Polski wyprzedza EBC w rezerwach złota

Gen. Kowalski: żyjemy w czasie wojny, a nie w uśpionym świecie iluzji

Świrski: media nierówno traktowały kandydatów w wyborach

Bosak: Jeżeli koalicja będzie się rozsypywać, jesteśmy gotowi poprzeć rozwiązanie Sejmu

Organizacja World Boxing wprowadza obowiązkowe testy płciowe. Imane Khelif zawieszona!

Ziobro o przyszłości Tuska: wyrok wyborców został wydany. To jest zapowiedź już tych prawdziwych wyroków, które w przyszłości zapadną

Zakochała się od pierwszego wejrzenia. Dla Zakościelnego była gotowa rzucić Hollywood!