Przejdź do treści
W Republice Katarzyna Gójska zaprasza na program "W punkt". O 21:00 gośćmi będą: Jan Kanthak, Prawo i Sprawiedliwość; Jolanta Milas, Polskie Stronnictwo Ludowe; Grzegorz Płaczek, Konfederacja; Adam Janicki, Nowa Fala
19:35 Pilne: Dwa rosyjskie samoloty wojskowe wleciały w czwartek w przestrzeń Litwy, członka NATO, na około 18 sekund, poinformowało litewskie wojsko. Jak podał Reuters, to myśliwiec Su-30 i tankowiec Ił-78. Maszyny prawdopodobnie odbywały lot szkoleniowy
18:40 Warszawa: W okolicy Galerii Mokotów doszło w czwartek do wypadku z udziałem autobusu miejskiego i ciężarówki z lawetą. Poszkodowanych jest siedmiu pasażerów autobusu, czterech trafiło do szpitala
17:50 Ciało 55-letniego polskiego turysty, który od poniedziałku był poszukiwany w rejonie Bystrej w słowackich Tatrach Zachodnich, zostało odnalezione w Dolinie Gaborowej, pod szczytem Bystrej – poinformowała w czwartek Horska Zachranna Służba
17:00 Wielkopolskie: 8-letni chłopiec trafił do szpitala z obrażeniami twarzy po tym, jak w środę w Żdżenicach k. Turku zaatakował go pies
Republika Zgodnie z obietnicą, dokonaliśmy zakupu platformy pod wóz transmisyjny. Jesteśmy także w trakcie procesu zakupu dwóch kolejnych - łącznie będziemy dysponowali trzema wozami transmisyjnymi. Dziękujemy za Państwa wsparcie!
Ważne Powstał 545. Klub "Gazety Polskiej". Jest to pierwszy Klub "GP" w Ameryce Południowej (Brazylia)
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Iława zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem, Andrzejem Śliwką, Ks. Prof. Jarosławem Wąsowiczem. 23 października (czwartek), g. 17:00. Kinoteka Pasja ul. Niepodległości 13a, Iława
Wydarzenie Klub GP oraz KiK w Białymstoku zapraszają na konferencję pt. „Franciszek Karpiński Poeta Prawd Bożych”. Wystąpią poeci - Waldemar Smaszcz, ks. kan. Tadeusz Golecki, 23.10, g. 18. Aula Wyższego Seminarium Duchownego, ul. Warszawska 46, Białystok
Wydarzenie Wieczór i debata historyczna z udziałem Rafała Ziemkiewicza i Jacka Komudy. Piątek, 24 października o godz. 18:00 w klubie Hybrydy (ul. Złota 7/9, Warszawa)
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Iława i Ostróda zapraszają na koncert Pawła Piekarczyka: 24.10, g. 18, Centrum Użyteczności Publicznej ul. Sobieskiego, Ostróda oraz 25.10, g. 17, Centrum Aktywności Lokalnej ul. Wiejska 2d, Iława
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Ryki II zaprasza na spotkanie otwarte z dziennikarzem GP, GPC - Jackiem Liziniewiczem. 23 października (czwartek) godz. 18:00. Centrum Kultury i Sportu (Pałacyk) ul. Warszawska 11, Ryki
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Rawa Mazowiecka II zaprasza na spotkanie z posłem Markiem Jakubiakiem - 27.10 (poniedziałek), godz. 17.00 - aula klasztoru ojców pasjonistów, ul. Ks. I. Skorupki 3, Rawa Mazowiecka
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z Robertem Bąkiewiczem - 28.10 (wtorek), godz. 18.00, Hotel i Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58 Aleksandrów Łódzki
Wydarzenie Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz Klub "Gazety Polskiej" Gdynia zaprasza na spotkanie z Mariuszem Błaszczakiem. 29 października (środa) godz. 17:30. Cech Rzemiosła, ul. 10 lutego 33, Gdynia
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Środa Śl. zaprasza na protest "Wolnych Polaków", 29 października, g. 15, Rynek Dolny., Po proteście odbędzie się koncert Pawła Piekarczyka w Restaruant&Bar Quattro, ul. Świdnicka 10
Wydarzenie Zapraszamy na spotkanie otwarte z europosłem Patrykiem Jakim w Gliwicach - czwartek, 30 października, godz. 18:00, Hotel Malinowski, ul. Portowa 4
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Warszawie zaprasza na spotkanie autorskie z red. Bronisławem Wildsteinem oraz prezentację książki pt. "Opowieści Idioty Czy Ład Natury", 30 października, g. 18, ul. Marszałkowska 7, wejście od ul. E. Zoli, Warszawa
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Gdyni zaprasza na spotkanie z Jackiem Wroną, działaczem Ruchu Obrony Granic. 16 listopada, g. 17:30. Cech Rzemiosła i Przedsiębiorczości, ul. 10 Lutego 33
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Prezes NBP prof. Adam Glapiński: zasoby złota stanowią 25 proc. wszystkich rezerw NBP, przekraczają 520 ton i są warte ok. 240 mld zł. Polacy mają coraz więcej złota dzięki przemyślanej strategii realizowanej przez niezależny bank centralny.

„Kresy wewnętrzne”. Lipkowie, czyli kresowi Tatarzy

Źródło: Fot. Flickr/Gerry Lynch

W okolicach miasteczka Sokółka, we wsiach Bohoniki i Kruszyniany, możemy zobaczyć stare, zabytkowe meczety, należące do tatarskiej społeczności Podlasia. W Europie ostatnio meczety wyrastają jak grzyby po deszczu, ale w niewielu europejskich krajach można zobaczyć muzułmańskie zabytki, trwające przez wieki. W Bohonikach i Kruszynianach Tatarzy mieszkają od XVII wieku, ale na naszych Kresach pojawili się dużo wcześniej. Pierwszych Tatarów, zwanych też Lipkami lub Muślimami, osiedlił książę Witold w Wielkim Księstwie Litewskim.

Tatarzy przez wieki wiernie służyli Polsce i Litwie, połączonym w Najjaśniejszą Rzeczpospolitą. W zasadzie tylko raz się zbuntowali i przeszli na stronę muzułmańskiej Turcji, co było tłem powieści Henryka Sienkiewicza „Pan Wołodyjowski”. Bunt Lipków kojarzy się z tego powodu ze zdradą Rzeczypospolitej, okrucieństwem Azji Tuhaj-bejowicza i bardzo dramatycznymi wydarzeniami. W istocie był to prozaiczny i mało dramatyczny konflikt o nie wypłacony żołd. Tatarom nie płacono żołdu a przy tym, mówiąc współczesnym, kolokwialnym językiem, grano z nimi „w ciula”, nie dotrzymując kompromisowych uzgodnień w tej sprawie. W końcu stracili cierpliwość i przeszli na służbę turecką. Część z nich została namówiona przez króla Jana III Sobieskiego do powrotu pod sztandary Rzeczypospolitej. Król wiedział, że gotówki nie może im obiecać, więc w zamian za zaległy żołd obiecał nadania ziemskie.

Niektórzy z Lipków, których król Sobieski przyciągnął z powrotem do służby Rzeczypospolitej, osiedliła się właśnie w Bohonikach i Kruszynianach. Wielu z nich pozostało przez wieki przy islamie, wysławiając Boga Jedynego w swych meczetach. Sporo Tatarów przeszło na chrześcijaństwo, ale dzisiaj ich potomkowie traktują tatarskie pochodzenie tylko jako rodzinną ciekawostkę genealogiczną. Tatarzy wyznający islam zachowali pewną odrębność, choć i oni są mocno zintegrowani zarówno z lokalną społecznością jak i z Polską. Przez kilka wieków wrośli w kresową kulturę, której podłożem było wcześniejsze „zrośnięcie” się kultury katolickiej i prawosławnej.

Tatarzy, jako wojownicy, zaznaczyli swoją obecność w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej jeszcze w XX wieku. W Wojnie Polsko-Sowieckiej 1920 roku brał udział Pułk Jazdy Tatarskiej. Pozostała po nim żurawiejka:

W głowie księżyc, w dupie gwiazda

To tatarska nasza jazda

Lance do boju, szable w dłoń

Bolszewika goń goń goń!

Po wojnie Tatarzy, którzy zdecydowali się na służbę zawodową, przeszli do 13 Wileńskiego Pułku Ułanów, gdzie jeden ze szwadronów zwany był tatarskim. Formacja ta wzięła udział w kampanii wrześniowej 1939 r.

Obok meczetów wyrosły tatarskie restauracje. Dla turystów wyznaczono „tatarski szlak" przez tę część Podlasia. Rozwija się tu turystyka, połączona z edukacją na temat tej egzotycznej grupy etniczno-religijnej, którą stanowią nasi Tatarzy. Myślę, że może to być jeden z "magnesów", przyciągających turystów na Podlasie. W sumie już jest ale można go znacznie lepiej wykorzystać.

portal TV Republika

Polecamy Sejm

Wiadomości

Pilne: W Inowrocławiu na samochody spadł dron. Uszkodził dwa pojazdy i budynek!

Historyczny dzień w relacjach między Kościołem katolickim, a brytyjską monarchią

Czesi mówią "nie" paktowi migracyjnemu: „Nie będziemy rządzeni przez Unię Europejską”

Rosyjskie samoloty wojskowe naruszyły litewską przestrzeń powietrzną

Dzisiaj Pele obchodziłby 85. urodziny. Wspominamy króla futbolu, który podbił świat

Błaszczak nie przebiera w słowach. "Demokracja walcząca posunie się do wszystkiego"

Więźniowie buntują się i grożą Sarkozy'emu. Stanowcza reakcja francuskiego MSW

Uczelnia ukarała Migalskiego za skandaliczne słowa o zmarłym pilocie

Tusk atakuje, prezes TK odpowiada. Święczkowski zapowiada pozew

Poważny wypadek przy Galerii Mokotów. Ciężarówka uderzyła w autobus

Nazaretanki w Azji Środkowej niosą Ewangelię poprzez formację kobiet

Jakub Rzeźniczak nie wytrzymał hejtu. Zgłosił sprawę na policję i spotkał hejterkę

Kosiniak-Kamysz zapowiada samodzielny start PSL w wyborach: „Nie stworzyliśmy jednej listy i wygraliśmy”

Komentarz Dominiki Wielowieyskiej po akcji CBA w Nowym Sączu wywołał oburzenie

Agata i Piotr Rubik świętują 20 lat razem: „20 lat z moim najlepszym przyjacielem”

Najnowsze

Pilne: W Inowrocławiu na samochody spadł dron. Uszkodził dwa pojazdy i budynek!

Dzisiaj Pele obchodziłby 85. urodziny. Wspominamy króla futbolu, który podbił świat

Błaszczak nie przebiera w słowach. "Demokracja walcząca posunie się do wszystkiego"

Więźniowie buntują się i grożą Sarkozy'emu. Stanowcza reakcja francuskiego MSW

Uczelnia ukarała Migalskiego za skandaliczne słowa o zmarłym pilocie

Historyczny dzień w relacjach między Kościołem katolickim, a brytyjską monarchią

Czesi mówią "nie" paktowi migracyjnemu: „Nie będziemy rządzeni przez Unię Europejską”

Rosyjskie samoloty wojskowe naruszyły litewską przestrzeń powietrzną