Przejdź do treści
11:13 Ryanair: nawet 600 lotów dziennie może zostać odwołanych z powodu strajku we Francji
10:26 Ukraina: Zmasowany rosyjski atak na infrastrukturę energetyczną w nocy z czwartku na piątek
09:47 Polska: Dwaj mężczyźni aresztowani za porwanie dla okupu. 24-latni zakładnik uwolniony
09:10 Świat: Podpisano wstępne porozumienie ws. programu mającego na celu podłączenie Polski do systemu rurociągów NATO
08:22 Norwegia: Odnaleziono wszystkich żołnierzy, którzy zaginęli po ćwiczeniach na północy kraju
07:56 USA: W rafinerii El Segundo pod Los Angeles, w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, wybuchł pożar. Słychać było odgłosy eksplozji
Republika Kasprowy, Giewont i Rysy - takie nazwy wybraliście Państwo dla naszych kamer w studiu Republiki
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Częstochowa zaprasza na spotkanie z dziennikarzem TV Republika - Jakubem Maciejewskim, 3 października, g. 18.00, Aula Tygodnika "Niedziela" ul. 3 maja 12, Częstochowa
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Busko-Zdrój zaprasza na spotkanie z Gabrielem Janowskim, 3 października, g. 16.30, Pensjonat Sanato Busko-Zdrój ul. 1 maja 29
Klub "Gazety Polskiej" w Głogowie zaprasza na spotkanie pt. "Czas na nową Konstytucję" z K. Szczuckim, M. Jakubiakiem i W. Zubowskim. 3 października, godz. 18.00, Miejski Ośrodek Kultury, Rondo Konstytucji 3 Maja 2, Głogów
Wydarzenie Protest przeciwko działaniom polskiej prokuratury, sądów oraz cenzurze internetu i masowej migracji. 4 października, godz. 12:00 Plac Kwiatowy, Katowice
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" nr 1 w Elblągu zaprasza na spotkanie z wiceprezesem PiS, europosłem Tobiaszem Bocheńskim i posłem Andrzejem Śliwką, w dniu 4 października o godz. 17:00 w Domu Rektora przy bulwarze Zygmunta Augusta 12 w Elblągu
Wydarzenie Poseł Marzena Machałek zaprasza: spotkanie z prof. Krzysztofem Szczuckim – „Tyrania praworządności. O potrzebie nowej konstytucji" – 4 października, godz. 18:00, Katolicka Szkoła Podstawowa św. Pankracego, ul. PCK 23, Jelenia Góra-Cieplice
Wydarzenie 10 października o godz. 16:30 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Centrum Caritas, Rudnik nad Sanem
Wydarzenie 10 października o godz. 19:00 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lublin
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Zarząd NBP, z inicjatywy Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, zdecydował o zwiększeniu udziału złota w rezerwach do 30 proc. Obecnie NBP ma ponad 515 ton złota o wartości 200 mld zł (ok. 22 proc. rezerw). Łączne rezerwy dewizowe przekraczają 953 mld zł.

„Kresy wewnętrzne”. Lipkowie, czyli kresowi Tatarzy

Źródło: Fot. Flickr/Gerry Lynch

W okolicach miasteczka Sokółka, we wsiach Bohoniki i Kruszyniany, możemy zobaczyć stare, zabytkowe meczety, należące do tatarskiej społeczności Podlasia. W Europie ostatnio meczety wyrastają jak grzyby po deszczu, ale w niewielu europejskich krajach można zobaczyć muzułmańskie zabytki, trwające przez wieki. W Bohonikach i Kruszynianach Tatarzy mieszkają od XVII wieku, ale na naszych Kresach pojawili się dużo wcześniej. Pierwszych Tatarów, zwanych też Lipkami lub Muślimami, osiedlił książę Witold w Wielkim Księstwie Litewskim.

Tatarzy przez wieki wiernie służyli Polsce i Litwie, połączonym w Najjaśniejszą Rzeczpospolitą. W zasadzie tylko raz się zbuntowali i przeszli na stronę muzułmańskiej Turcji, co było tłem powieści Henryka Sienkiewicza „Pan Wołodyjowski”. Bunt Lipków kojarzy się z tego powodu ze zdradą Rzeczypospolitej, okrucieństwem Azji Tuhaj-bejowicza i bardzo dramatycznymi wydarzeniami. W istocie był to prozaiczny i mało dramatyczny konflikt o nie wypłacony żołd. Tatarom nie płacono żołdu a przy tym, mówiąc współczesnym, kolokwialnym językiem, grano z nimi „w ciula”, nie dotrzymując kompromisowych uzgodnień w tej sprawie. W końcu stracili cierpliwość i przeszli na służbę turecką. Część z nich została namówiona przez króla Jana III Sobieskiego do powrotu pod sztandary Rzeczypospolitej. Król wiedział, że gotówki nie może im obiecać, więc w zamian za zaległy żołd obiecał nadania ziemskie.

Niektórzy z Lipków, których król Sobieski przyciągnął z powrotem do służby Rzeczypospolitej, osiedliła się właśnie w Bohonikach i Kruszynianach. Wielu z nich pozostało przez wieki przy islamie, wysławiając Boga Jedynego w swych meczetach. Sporo Tatarów przeszło na chrześcijaństwo, ale dzisiaj ich potomkowie traktują tatarskie pochodzenie tylko jako rodzinną ciekawostkę genealogiczną. Tatarzy wyznający islam zachowali pewną odrębność, choć i oni są mocno zintegrowani zarówno z lokalną społecznością jak i z Polską. Przez kilka wieków wrośli w kresową kulturę, której podłożem było wcześniejsze „zrośnięcie” się kultury katolickiej i prawosławnej.

Tatarzy, jako wojownicy, zaznaczyli swoją obecność w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej jeszcze w XX wieku. W Wojnie Polsko-Sowieckiej 1920 roku brał udział Pułk Jazdy Tatarskiej. Pozostała po nim żurawiejka:

W głowie księżyc, w dupie gwiazda

To tatarska nasza jazda

Lance do boju, szable w dłoń

Bolszewika goń goń goń!

Po wojnie Tatarzy, którzy zdecydowali się na służbę zawodową, przeszli do 13 Wileńskiego Pułku Ułanów, gdzie jeden ze szwadronów zwany był tatarskim. Formacja ta wzięła udział w kampanii wrześniowej 1939 r.

Obok meczetów wyrosły tatarskie restauracje. Dla turystów wyznaczono „tatarski szlak" przez tę część Podlasia. Rozwija się tu turystyka, połączona z edukacją na temat tej egzotycznej grupy etniczno-religijnej, którą stanowią nasi Tatarzy. Myślę, że może to być jeden z "magnesów", przyciągających turystów na Podlasie. W sumie już jest ale można go znacznie lepiej wykorzystać.

portal TV Republika

Wiadomości

Gdańsk: Protest pracowników instytucji kultury przeciwko planom ich połączenia

Łukaszewicz: Tusk otacza się przestępcami jak Żurek, czy Giertych

Kolejne kłamstwa i groźby rosyjskiego dyktatora. Putin mówił o odwecie na Europie za jej "militaryzację"

Kida: w Polsce brakuje sędziów, rząd Tuska nikogo od 2 lat nie zatrudnia!

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Rusza nowa audycja w Radio Republika. Poprowadzi ją Adrian Klarenbach [SZCZEGÓŁY]

SPRAWDŹ TO!

Czerwona kartka dla komisji Sroki. Tak widzą ją Polacy [SONDAŻ]

AC Milan chce Lewandowskiego. Pierwsze rozmowy już trwają!

Ziobro, Morawiecki, Obajtek na podsłuchu władzy? Są w zasięgu systemu potężniejszego niż pegasus

Diddy może spędzić ponad dekadę w więzieniu. Prokuratura domaga się dla rapera 11 lat kary

Budzisz: Rosja nie jest w stanie przełamać obrony Ukrainy

Odnaleziono żołnierzy, którzy zaginęli po ćwiczeniach

Zrobiła to! Podwójne złoto 26-letniej Polki na MŚ

Samotny wagon na torach. Czy to miała być kolejna próba sabotażu?

"Nie byłem nigdy zaręczony" – Piotr Korczarowski wyjaśnia, dlaczego nie oświadczył się Mariannie Schreiber

Ziemkiewicz: chyba, że Hołownia jest dogadany z Chińczykami

Najnowsze

Gdańsk: Protest pracowników instytucji kultury przeciwko planom ich połączenia

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Rusza nowa audycja w Radio Republika. Poprowadzi ją Adrian Klarenbach [SZCZEGÓŁY]

SPRAWDŹ TO!

Czerwona kartka dla komisji Sroki. Tak widzą ją Polacy [SONDAŻ]

AC Milan chce Lewandowskiego. Pierwsze rozmowy już trwają!

Ziobro, Morawiecki, Obajtek na podsłuchu władzy? Są w zasięgu systemu potężniejszego niż pegasus

Łukaszewicz: Tusk otacza się przestępcami jak Żurek, czy Giertych

Kolejne kłamstwa i groźby rosyjskiego dyktatora. Putin mówił o odwecie na Europie za jej "militaryzację"

Kida: w Polsce brakuje sędziów, rząd Tuska nikogo od 2 lat nie zatrudnia!