Instytut Pamięci Narodowej, dzięki współpracy z ukraińskimi archiwami, otrzymał ok. 60 tys. stron dokumentów dotyczących sowieckich represji wobec Polaków w latach 30. Materiały są teraz weryfikowane. Mają być dostępne na początku przyszłego roku.
Dokumenty otrzymane od strony ukraińskiej są wręcz bezcenne z punktu widzenia pisania o historii lat 30. w kontekście prześladowania Polaków.
Żyjący na terenie Związku Sowieckiego rodacy podlegali brutalnym represjom. Pozyskane dokumenty to pierwsze tego typy materiały ukazujące historie konkretnych osób.
"Operacja polska", przeprowadzona przez NKWD w latach 1937-38 w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, to jedna z największych zbrodni ludobójstwa wymierzonych w naród polski w XX w. W wyniku realizacji rozkazu nr 00485 z 11 sierpnia 1937 r., wydanego przez ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRS Nikołaja Jeżowa, pod fałszywymi zarzutami represjonowano przynajmniej 139 835 osób, z czego zamordowano nie mniej niż 111 091.
Przekazanie do zasobu IPN materiałów w postaci kopii cyfrowych to rezultat porozumienia, które Instytut zawarł z ukraińskimi Państwowymi Archiwami Obwodowymi - w Odessie, Winnicy i Chmielnickim.
