Przejdź do treści
Republika Kasprowy, Giewont i Rysy - takie nazwy wybraliście Państwo dla naszych kamer w studiu Republiki
Wydarzenie Protest przeciwko działaniom polskiej prokuratury, sądów oraz cenzurze internetu i masowej migracji. 4 października, godz. 12:00 Plac Kwiatowy, Katowice
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" nr 1 w Elblągu zaprasza na spotkanie z wiceprezesem PiS, europosłem Tobiaszem Bocheńskim i posłem Andrzejem Śliwką, w dniu 4 października o godz. 17:00 w Domu Rektora przy bulwarze Zygmunta Augusta 12 w Elblągu
Wydarzenie Poseł Marzena Machałek zaprasza: spotkanie z prof. Krzysztofem Szczuckim – „Tyrania praworządności. O potrzebie nowej konstytucji" – 4 października, godz. 18:00, Katolicka Szkoła Podstawowa św. Pankracego, ul. PCK 23, Jelenia Góra-Cieplice
Wydarzenie 10 października o godz. 16:30 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Centrum Caritas, Rudnik nad Sanem
Wydarzenie 10 października o godz. 19:00 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lublin
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Zarząd NBP, z inicjatywy Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, zdecydował o zwiększeniu udziału złota w rezerwach do 30 proc. Obecnie NBP ma ponad 515 ton złota o wartości 200 mld zł (ok. 22 proc. rezerw). Łączne rezerwy dewizowe przekraczają 953 mld zł.

Dzisiaj mija 80. rocznica rozstrzelania przez Niemców 20 górali...

Źródło: Kapitel CCA-SA 4.0 via Wikipedia Commons

Jak przekazał historyk z Muzeum Tatrzańskiego i badacz czasów okupacji w Zakopanem Lesław Dall, dzisiaj przypada 80. rocznica niemieckiej egzekucji na 20 góralach, którzy zostali rozstrzelani na Polanie Kuźnickiej. Miał być to odwet za zabicie niemieckiego oficera, którego zastrzelili Ukraińcy z SS-Galizien.

Jak wspomina historyk, 28 maja 1944 r. wczesnym rankiem z Kuźnic w kierunku centrum Zakopanego wyszła grupa umundurowanych esesmanów - dwoje z nich z charakterystycznymi furażerkami - byli to Ukraińcy służący w SS-Galizien, w towarzystwie oficera niemieckiego, który wówczas pełnił funkcję obserwatora w stacji meteorologicznej na Kasprowym Wierchu.

Między nimi doszło do jakiegoś zatargu i Ukraińcy zastrzelili Niemca, dokładnie, kiedy przechodzili przez Polanę Kuźnicką, powyżej tamy na potoku Bystra. Świadkiem tego był zakopiański listonosz Michał Korab, który donosił akurat przesyłki z poczty na Krupówkach do Kuźnic. Usłyszał strzały i zobaczył dwóch umundurowanych Ukraińców, którzy biegli w dół do miasta. Następnie idąc dalej w kierunku Kuźnic zobaczył martwego Niemca. Będąc w Kuźnicach zawiadomił żołnierzy niemieckich, że zastrzelono ich oficera. Władze okupacyjne uznały jednak, że zabójstwa dokonali Polacy i zamierzali zrobić odwet” - mówił Dall.

W ramach odwetu Niemcy postanowili publicznie rozstrzelać 20 mieszkańców przedwojennego powiatu nowotarskiego, którzy najpierw byli więzieni w zakopiańskiej siedzibie gestapo, a następnie trafili do więzienia na Montelupich w Krakowie. 29 maja do Zakopanego przywieziono wskazanych więźniów i wsadzono ich do gestapowskiej celi.

“Następnego dnia pod więzienie podjechała ciężarówka, do której wsadzono dwudziestu więźniów. Jeden z nich usiłował uciec i został zastrzelony, dlatego Niemcy zabrali kolejnego przypadkowego więźnia, bo rozkaz był rozstrzelać dwudziestu. Przewieziono ich na Polanę Kuźnicką, w miejsce, gdzie zginął niemiecki oficer. Tam pluton publicznie dokonał egzekucji, po prostu ich rozstrzelano. Świadkami tych zdarzeń byli ludzi, którzy szli do pracy w Kuźnicach” - opowiadał historyk.

Świadkiem tego zdarzenia był między innymi późniejszy zdobywca pierwszego dla Polski medalu olimpijskiego w zimowych igrzyskach w Cortina d’Ampezzo, Franciszek Gąsienica-Groń, który wraz z ojcem jechał do Kuźnic po drzewo. Opisał to wydarzenie w swoich wspomnieniach:

“Pamiętam jak raz rano szliśmy do Kuźnic rżnąć drzewo. Przed Polaną Kuźnicką usłyszeliśmy serię strzałów z maschinengewehru (niemiecki karabin maszynowy MG 34 - PAP). Niemcy zatrzymali nas przy drodze i dość długo tam staliśmy. Jak przechodziliśmy koło miejsca egzekucji to widziałem stos zabitych ludzi. Leżeli na poboczu. Potem przyjechało auto ciężarowe z paroma więźniami i powrzucali ciała do paki, jak worki i odjechali” - opisał Gąsienica-Groń.

Według historyków ciała 20. mężczyzn zostały wojskową ciężarówką wywiezione poza Zakopane, w kierunku Krakowa, jednak do dzisiaj nie wiadomo, gdzie zostały pochowane. Według historyków ciężarówka najprawdopodobniej pojechała do obozu koncentracyjnego w Płaszowie, gdzie w piecach krematoryjnych zwłoki spalono.

Po wojnie w miejscu egzekucji postawiono drewniany krzyż z napisem: “Tu zginęli Ci, którzy sięgnęli po zaszczytne miano obrońców Ojczyzny - 30 maja 1944 r.” W 1964 r. obok krzyża stanął pomnik autorstwa Władysława Hasiora. Charakterystyczny granitowy monument, który mijają turyści w drodze do Kuźnic, nosi nazwę “Prometeusz Rozstrzelany” nawiązującą do mitologicznej postaci, która cierpi za ludzkość.

Inskrypcja na pomniku głosi: „Ofiarom zbrodni hitlerowskiej - społeczeństwo Zakopanego”

Na piątek zaplanowano uroczystość upamiętniającą 80. rocznicę niemieckiej zbrodni w Kuźnicach oraz 60. rocznicę odsłonięcia pomnika „Prometeusz Rozstrzelany".

portal tvrepublika.pl, PAP

Wiadomości

lotnisko w Pradze

Czechy: kolejne lotnisko w Europie może zostać zamknięte

Monachijski port lotniczy znowu wstrzymał loty

Hamas zgodził się na uwolnienie wszystkich zakładników zgodnie z planem Trumpa

W Czechach zakończył się pierwszy dzień wyborów parlamentarnych

Tego jeszcze nie grali. Petru chce wejść do rządu i zastąpić Hołownię

Wójcik o rozporządzeniu Żurka: Próba zniszczenia polskiej demokracji i praworządności

Polacy zatrzymani na flotylli do Gazy odmówili deportacji. Sprawa trafi do sądu

To obywatele sfinansowali kampanię prezydencką Nawrockiego

Biały Dom ostro o rosyjskich prowokacjach na morzu. USA konsultują się z NATO

Rachoń o działaniach wymiaru sprawiedliwości wokół CPAC Polska. "Nie złamią nas pisma prokuratorów zależnych od Tuska"

CBOS: Prezydent Nawrocki zyskuje poparcie, Sejm i Senat z niskimi ocenami

Bogucki ostro o działaniach Żurka ws. losowania sędziów: „To akt bezprawia”

Poseł Jabłoński ostro o likwidacji zasady losowania sędziów przez ministra Żurka. Mamy do czynienia z "LEX GAWŁOWSKI"

Prezydent Nawrocki odniósł się do rozporządzenia Waldemara Żurka. "To prosta droga do zniszczenia zaufania obywateli do wymiaru sprawiedliwości"

AfD cieszy się coraz większym poparciem. Ugrupowanie zyskuje na rosnącym niezadowoleniu z rządów Merza

Najnowsze

lotnisko w Pradze

Czechy: kolejne lotnisko w Europie może zostać zamknięte

Tego jeszcze nie grali. Petru chce wejść do rządu i zastąpić Hołownię

Wójcik o rozporządzeniu Żurka: Próba zniszczenia polskiej demokracji i praworządności

Polacy zatrzymani na flotylli do Gazy odmówili deportacji. Sprawa trafi do sądu

To obywatele sfinansowali kampanię prezydencką Nawrockiego

lotnisko w Monachium

Monachijski port lotniczy znowu wstrzymał loty

Hamas zgodził się na uwolnienie wszystkich zakładników zgodnie z planem Trumpa

W Czechach zakończył się pierwszy dzień wyborów parlamentarnych