Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu niszczeje z powodu permanentnej blokady działań ze strony rosyjskiej - podkreślono w opublikowanym we wtorek komunikacie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dodano, że Polska od kilku lat jest gotowa do przeprowadzenia remontu nekropolii.
Przybliżono również dotychczasowy przebieg podejmowanych działań. Już od 2019 r. trwa wymiana dokumentów i korespondencji, w której strona polska zwraca się do władz Rosji o wydanie niezbędnych zgód na przeprowadzenie prac. Początkowo Rosjanie twierdzili, że zgodę na remont może wydać wyłącznie dyrektor Kompleksu Memorialnego w Katyniu. Później wskazywano, że adresatem prośby o zgodę na remont powinno być Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej.
Działania MKDiN i MSZ doprowadziły do uzyskania od Rosji odpowiedzi, że „kwestia formy i trybu udziału strony polskiej w przeprowadzeniu prac remontowych na cmentarzu wojennym w Katyniu znajduje się w fazie opracowywania” - odpowiedź strony rosyjskiej nadeszła po roku od wystosowania pytania. „MKiDN stwierdza permanentny brak woli po stronie rosyjskiej do wydania zgody na przeprowadzenie przez stronę polską remontu Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu i celowe działanie na rzecz rosnącego jego niszczenia” – czytamy w komunikacie.
Na pogarszający się stan cmentarza wojennego w Katyniu zwracał uwagę wicepremier szef MKiDN Piotr Gliński podczas obchodów 80 rocznicy zbrodni na polskich oficerach w marcu 2020 r. Podczas konferencji „Katyń Pro Memoria” zorganizowanej przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia wspólnie z Federacją Rodzin Katyńskich Gliński podkreślił rosnącą niechęć Rosji do zajmowania się wyjaśnianiem i upamiętnianiem Zbrodni Katyńskiej. „W ostatnich latach obserwujemy coraz intensywniejsze próby relatywizacji tej zbrodni, a więc jej pośredniego usprawiedliwiania. W kontrolowanych przez Kreml mediach coraz częściej pojawiają się głosy kwestionujące sowieckie sprawstwo. Podejmowane są próby zdjęcia tablicy pamiątkowej z byłego gmachu NKWD w Twerze, przypominającej, iż to w tym budynku dokonywano egzekucji polskich jeńców. W ostatnim czasie celowo uniemożliwia się nawet przeprowadzenie normalnej renowacji cmentarza w Katyniu” – powiedział wicepremier Gliński 5 marca 2020 roku.
Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu otwarto 28 lipca 2000 r., w ramach obchodów 60. rocznicy zbrodni katyńskiej. Spoczywa na nim około 4,2 tys. ofiar sowieckiej zbrodni na polskich oficerach. Budowa cmentarza rozpoczęła się w 1996 r. i była efektem porozumienia władz Polski i Rosji z 1995 r. Budowę poprzedziła ekshumacja. Wcześniej w miejscu zbrodni znajdował się sowiecki pomnik kłamliwie przypisujący winę za zbrodnię Niemcom oraz drewniany krzyż postawiony z inicjatywy prymasa Józefa Glempa w 1988 r. Pod nim odbyły się pierwsze obchody ku czci pomordowanych podczas wizyty premiera Tadeusza Mazowieckiego w ZSRS w listopadzie 1989 r.