Większość diecezji w Polsce wydała komunikaty dotyczące przystępowania dzieci do pierwszej komunii świętej.
Archidiecezja gnieźnieńska, powołując się na Kodeks prawa kanonicznego, przypomniała, że przygotowanie dzieci do I komunii św. to przede wszystkim obowiązek rodziców i tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza.
- Musimy troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi - czytamy w KPK.
Wyjaśniono w komunikacie, że proboszcz powinien mieć moralną pewność tego, że rodzice i on sam uczynili co możliwe w obecnym czasie, aby dzieci do tego wydarzenia jak najlepiej przygotować.
Dobro duchowe dzieci
Ordynariusz płocki bp Piotr Libera przypomniał, że pierwszym miejscem przygotowania i przystąpienia do I komunii św. jest parafia zamieszkania dziecka.
- Ustalenie terminów uroczystości, jak i formy przygotowania dzieci do przyjęcia sakramentów, należy omówić z rodzicami lub opiekunami prawnymi dzieci - wskazał w komunikacie przewodniczący Wydziału Duszpasterskiego Archidiecezji Gnieźnieńskiej ks. Jakub Dębiec.
W podobnych duchu komunikaty wydały m.in. archidiecezja warszawska, gdańska, katowicka i lubelska i diecezje warszawsko-praska, płocka czy sandomierska.
Metropolita katowicki abp Wiktor Skworc zaapelował, a by nie odkładać uroczystości komunijnych dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość. Wyjaśnił, że to nie będzie to służyło ich dobru duchowemu.
- Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem - zastrzegł.
Komunia święta w maju i czerwcu
Dyr. Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej ks. Piotr Pierzchała wskazał, że pierwsze komunie św. w diecezji mogą odbywać się zwyczajowo w miesiącach maju i czerwcu.
Zaznaczył, że wiele parafii w Polsce skorzysta z doświadczeń minionego roku.
- Korzystamy w tym względzie z doświadczeń wypracowanych w zeszłym roku, stawiając akcent na organizację uroczystości komunijnych w parafii w wymiarze indywidualnym i rodzinnym - napisano w kurialnych wskazaniach przesłanych do parafii archidiecezji katowickiej abp Wiktor Skworc.
- Pierwszej komunii świętej można w archidiecezji katowickiej udzielać podczas mszy w niedziele i dni powszednie, także podczas mszy dodatkowych, na które tym samym abp Skworc wydał zgodę - dodał.
- Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia komunii św. na rękę i wyjaśnić racje - napisał metropolita.
Ordynariusz radomski bp Marek Solarczyk w podobnym komunikacie zwrócił uwagę na możliwość zwiększenia liczby liturgii dla dzieci.
- W trosce o zachowanie właściwej liczby zgromadzonych w kościele i zapewnienie bezpiecznych warunków podczas liturgii, należy roztropnie zwiększyć liczbę dni i godzin przeżywania uroczystości I komunii świętej - napisał w komunikacie bp Solarczyk.
Zgoda rodziców i opiekunów
Metropolita gdański abp Tadeusz Wojda przypomniał, że uczestnictwo dzieci w I komunii świętej wymaga zgody rodziców.
- Dzieci powinny brać udział w tych wydarzeniach zawsze pod opieką rodziców - podkreślił.
- Podczas samej uroczystości funkcje liturgiczne podejmują rodzice. Dzieci można zaangażować np. w uwielbienie po komunii świętej - dodał.
W ocenie ks. Pierzchały pandemia spowodowała odejście od tzw. otoczki okołokomunijnej, z wielu aspektów uroczystości barokowych.
- Dzięki temu, dzieci będą mogły skupić się na tym, co jest istotą sakramentu, ma spotkaniu z Jezusem eucharystycznym - zaznaczył.
W związku z tym, że w tym roku z powodu pandemii większa odpowiedzialność w przygotowaniu dzieci do komunii spoczęła na rodzicach. w niektórych diecezjach udostępniono im specjalne materiały formacyjne.
- Słusznym wydaje się większe zaangażowanie rodziców w proces przygotowania dzieci poprzez przekazanie im dostępnych materiałów formacyjnych, tak aby w ramach katechezy rodzinnej mogły wzrastać w wierze i owocnie zrealizować cały proces przygotowania do przyjęcia Eucharystii po raz pierwszy - wskazał w komunikacie biskup płocki Piotr Libera.
Nauki online a udział w mszy świętej
W diecezji warszawsko-praskiej materiały formacyjne dla rodziców dzieci komunijnych oraz samych kandydatów umieszczono na stronie internetowej diecezji.
Biskup płocki w wytycznych zwrócił uwagę, że w celu budzenia w dzieciach pragnienia pełnego przeżywania eucharystii konieczny jest ich udział w mszy św.
- Mimo pandemii i dyspensy, jaką otrzymaliśmy, nie należy rezygnować z mszy św. z udziałem dzieci przygotowujących się do przyjęcia I komunii świętej z uwzględnieniem obowiązujących przepisów sanitarnych - zaznaczył.
- W celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom oraz ich rodzicom, duszpasterze mogą zapraszać ich w mniejszych grupach do udziału w specjalnie dla nich sprawowanej eucharystii w niedzielę lub w dni powszednie - czytamy we wskazaniach bpa Libery.
W archidiecezji warszawskiej dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Dzieci i Młodzieży ks. Łukasz Przybylski zaznaczył, że najbezpieczniejsze są spotkania online.
- W obecnym czasie formą najbezpieczniejszą są spotkania online. Tam jednak, gdzie to możliwe, nie można wykluczyć spotkań w formie bezpośredniego spotkania z zachowaniem reżimu sanitarnego - dodał.
- Ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem - zastrzegł.
- Jeżeli dzieci nie uczestniczą systematycznie w eucharystii, wówczas dużo trudniej jest im przygotować się do pierwszej komunii św. Każdy potrzebuje doświadczenia życia religijnego. Czymś innym jest śledzenie liturgii za pośrednictwem mediów a czym innym doświadczenie wspólnoty z rówieśnikami w przestrzeni sakralnej - zwrócił uwagę ks. Piotr Pierzchała.
Zaznaczył, że pierwsza komunia św. jest ważnym momentem w życiu wiary dziecka, ale nie można na nią patrzeć, jako moment kulminacyjny, po którym nic dalej się nie dzieje.
- Uroczystości pierwszokomunijnej to początek nowego rozdziału, od którego dzieci mogą, wręcz powinny, w pełni uczestniczyć w eucharystii przez całe swoje życie - powiedział ks. Pierzchała.
Pytany o tzw. biały tydzień, czyli kolejne dni po uroczystości pierwszej komunii św., wyjaśnił, że będzie to różnie wyglądało w poszczególnych parafiach.
- Wszystko zależy od wielkości kościoła, liczby grup oraz lokalnych zwyczajów. W parafii, w której ja np. posługuję, dzieci wraz z rodzicami będą zapraszane na wieczorne msze św. Jest to dość spora świątynia, więc myślę, że zmieścimy się w obowiązujących limitach - powiedział dyr. Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej.