Przejdź do treści
Polska 28 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia Zygmunt Stary wydał w Toruniu ordynację obrony kresów; założono pierwszy polski port wojenny w Pucku; Bank Polski SA rozpoczął emisję nowej waluty - złotego polskiego; Grupa Operacyjna „Wisła” rozpoczęła wysiedlanie ludności ukraińskiej; Najwyższy Sąd Wojskowy uchylił wyroki w tzw. procesie generałów; weszła w życie ustawa przywracająca Święto Narodowe Trzeciego Maja. Urodzili się m. in. Piotr Bieńkowski, Stanisław Lorentz, Jan Sztaudynger, Oskar Schindler, Wanda Warska, Daniel Passent. Zmarli natomiast: Antonio Corazzi, Stanisław Sielański, Jan Rzepecki, Stefania Grodzieńska oraz Karol Modzelewski.

1342 – Odbyła się uroczysta konsekracja prezbiterium budowanej we Fromborku katedry.

1512 - W bitwie pod Wiśniowcem wojska polsko-litewskie, dowodzone przez hetmanów Mikołaja Kamienieckiego i Konstantego Ostrogskiego, pokonały Tatarów.

1520 – Król Zygmunt Stary wydał w Toruniu ordynację obrony kresów, która dotyczyła rozmieszczenia oddziałów obrony potocznej, broniących południowo-wschodnich granic Rzeczypospolitej, zwłaszcza przed najazdami tatarskimi.

1848 - Powstanie poznańskie: w bitwie pod Grodziskiem Wielkopolskim polscy kosynierzy przegrali bitwę z Prusakami; w tym samym dniu po walce dwudziestu mieszkańców miasta zostało zamordowanych przez pruskich żołnierzy.

1865 - W Romanówce niedaleko Brodów urodził się Piotr Bieńkowski, archeolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, organizator pierwszej w Polsce katedry archeologii klasycznej.

1877 - We Florencji zmarł Antonio Corazzi, architekt, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli późnego klasycyzmu; działając w Warszawie zaprojektował i zrealizował m.in. Pałac Staszica, Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz budynek Teatru Wielkiego.

1899 - W Radomiu urodził się Stanisław Lorentz, historyk sztuki, muzeolog, wieloletni dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie (1935-82).

1904 - W Krakowie urodził się Jan Sztaudynger, poeta, fraszkopisarz, satyryk, tłumacz literatury niemieckiej oraz redaktor pism poświęconych lalkarstwu.

1908 - W Svitavach na Morawach urodził się Oskar Schindler, niemiecki przemysłowiec; podczas II wojny światowej uratował przed zagładą ponad tysiąc pracujących u niego Żydów; po wojnie otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata; jego grób znajduje się na górze Syjon w Jerozolimie.

1920 - Założono pierwszy polski port wojenny w Pucku, którego struktury przeniesiono później do Gdyni.

1924 - W Warszawie otwarto Bank Polski SA, który rozpoczął emisję nowej waluty - złotego polskiego.

1928 - W Warszawie urodziła się Mirosława Dubrawska, aktorka.

1932 - W Poznaniu urodziła się Wanda Warska, piosenkarka, wokalistka jazzowa.

1934 - W Warszawie odbyła się uroczystość otwarcia nowego cywilnego lotniska na Okęciu; wcześniej samoloty lądowały na aerodromie na Polach Mokotowskich.

1936 - Premiera filmu „Za grzechy” („Ał chet”) w reżyserii Aleksandra Martena.

1936 - Sejm RP uchwalił obowiązujące do dzisiaj ustawy: Prawo wekslowe i Prawo czekowe.

1938 - W Stanisławowie urodził się Daniel Passent, dziennikarz, publicysta, od 1958 r. związany z tygodnikiem „Polityka”; w latach 1997-2001 ambasador RP w Chile.

1939 - W przemówieniu wygłoszonym w Reichstagu Adolf Hitler wypowiedział polsko-niemiecką deklarację o nieagresji z 1934 r. oraz brytyjsko-niemiecki układ o ograniczeniu zbrojeń morskich z 1935 r.

1943 - Do Katynia na zaproszenie władz niemieckich przybyła grupa międzynarodowych ekspertów medycyny sądowej i kryminologii, pod przewodnictwem dr. Ferenca Orsosa.

1943 - Ogłoszona została informacja o tworzeniu Dywizji SS-Galizien; zgłosiły się do niej tysiące ukraińskich ochotników. Jednostka ta uczestniczyła w masakrach polskiej ludności. 28 lutego 1944 r., złożony z ukraińskich ochotników do dywizji SS Galizien 4 pułk policji SS, dokonał pacyfikacji Huty Pieniackiej niedaleko Lwowa, mordując 850-900 osób.

1945 – O godzinie 14:15 wyznaczony przez rząd tymczasowy urbanista Piotr Zaremba przejął od dowódców sowieckich administrację w zajętym dwa dni wcześniej Szczecinie i został pierwszym polskim prezydentem miasta.

1946 – Krajowa Rada Narodowa uchwaliła ustawę o obywatelstwie państwa polskiego oraz narodowości polskiej ludności mieszkającej na Ziemiach Odzyskanych. Ustawa przyznawała polskie obywatelstwo wszystkim Polakom zamieszkującym ten obszar przed 1 stycznia 1945 r.

1947 - Grupa Operacyjna „Wisła” rozpoczęła wysiedlanie ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski; w ciągu trzech miesięcy na tzw. Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców.

1951 - Prezydium Rządu powołało Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

1952 - Najwyższy Sąd Wojskowy wydał wyrok w tzw. sprawie kierownictwa konspiracji wojskowej; oskarżonymi byli płk Franciszek Skibiński oraz czterej inni oficerowie; wszyscy oni w wyniku brutalnych metod śledztwa „przyznali się do winy” i skazani zostali na karę śmierci.

1955 - W Nowym Jorku zmarł Stanisław Sielański, aktor, artysta kabaretowy; wystąpił m.in. w filmach „Manewry miłosne”, „Pan Twardowski”, „Dorożkarz nr 13”, „Książątko”, „Trójka hultajska”, „Królowa przedmieścia” i „Szczęśliwa trzynastka”.

1956 - Komunikat o uchyleniu przez Najwyższy Sąd Wojskowy wyroków w tzw. procesie generałów; skazani zostali zrehabilitowani.

1976 - Na zjeździe w Warszawie ZMS i ZSMW powołały „wspólną organizację młodzieży pracującej” - Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ZSMP).

1976 - Premiera filmu „W środku lata” w reżyserii Feliksa Falka.

1981 – Masowiec SS Sołdek, pierwszy po II wojnie światowej statek zbudowany całkowicie w Polsce, został przekazany do Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.

1983 - W Warszawie zmarł płk Jan Rzepecki, szef Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK, komendant Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. W 1945 roku aresztowany w Łodzi ujawnił Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego nazwiska podwładnych, ulegając fałszywym zapewnieniom, że ludzie ci nie będą represjonowani. 3 lutego 1947 roku został skazany na 8 lat więzienia, ale kilka dni później odzyskał wolność, ułaskawiony przez prezydenta Bolesława Bieruta.

1989 - Pierwsza audycja Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Polskim Radiu.

1990 – Weszła w życie ustawa znosząca obchodzone 22 lipca Narodowe Święto Odrodzenia Polski i przywracająca Święto Narodowe Trzeciego Maja.

1995 - W Bonn minister spraw zagranicznych RP Władysław Bartoszewski z okazji rocznicy zakończenia II wojny światowej wygłosił przemówienie na uroczystym posiedzeniu obu izb parlamentu RFN.

2010 - W Skolimowie zmarła Stefania Grodzieńska, pisarka, aktorka estradowa, tancerka, satyryk.

2012 – W Słubicach zmierzono rekordową w historii Polski temperaturę w kwietniu (+31,6 °C).

2019 – W Warszawie zmarł Karol Modzelewski, historyk mediewista, dysydent, więzień polityczny, jeden z liderów opozycji demokratycznej w okresie PRL, więzień polityczny, kawaler Orderu Orła Białego.

 

PAP

Wiadomości

Po ataku na polskich kibiców policja zatrzymała pięciu Chorwatów

Do remisu zabrakło Polakom zimnej krwi w końcówce

Siły ukraińskie zaatakowały skład paliw w obwodzie biełgorodzkim

Bronisław Wildstein: Bachmann jest idiotą! Róbmy, co powinniśmy

Kuźmiuk: to, co zrobiono Prokuraturze Krajowej, nie ma żadnego związku z obowiązującym prawem

SKANDAL! Niemcy wpadli do Świnoujścia i urządzili nielegalną imprezę techno w obszarze Natura 2000

Najnowszy sondaż "New York Timesa": zwycięża Trump!

Prezydent Duda w amerykańskiej telewizji: my się na to nie zgadzamy!

Dzięki państwa wsparciu udało się zmienić historie tych rodzin

Dzisiaj informacje TV Republika 08.09.2024

UJAWNIAMY historię tajemniczych zarażeń BAKTERIOZĄ w skarbcu polskiego rolnictwa!

Kolejny upalny dzień? Zobacz co nas czeka w poniedziałek

Kiedy władza staje się „bogiem”

Rodzinne gospodarstwo

Znowu jesteśmy liderem! Na portalu TV Republika, każdy użytkownik spędził średnio ponad półtorej godziny

Najnowsze

Po ataku na polskich kibiców policja zatrzymała pięciu Chorwatów

Kuźmiuk: to, co zrobiono Prokuraturze Krajowej, nie ma żadnego związku z obowiązującym prawem

SKANDAL! Niemcy wpadli do Świnoujścia i urządzili nielegalną imprezę techno w obszarze Natura 2000

Najnowszy sondaż "New York Timesa": zwycięża Trump!

Prezydent Duda w amerykańskiej telewizji: my się na to nie zgadzamy!

Do remisu zabrakło Polakom zimnej krwi w końcówce

Siły ukraińskie zaatakowały skład paliw w obwodzie biełgorodzkim

Bronisław Wildstein: Bachmann jest idiotą! Róbmy, co powinniśmy