Polska 25 października – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia Wojciech Korfanty wygłosił ostatnie przemówienie na forum parlamentu Rzeszy; odbył się ślub Józefa Piłsudskiego z Aleksandrą Szczerbińską; Ze Szwajcarii sprowadzono szczątki Henryka Sienkiewicza; doświadczalna stacja telewizyjna nadała pierwszy po II. wojnie światowej polski program telewizyjny; Sejm uchwalił zniesienie obowiązkowych dostaw zbóż; w Warszawie oddano do użytku trzy ostatnie stacje I. linii metra; PiS wygrało wybory parlamentarne, zdobywając 235 mandatów poselskich i 61 senackich. Urodzili się m. in. Adam Prażmowski, Józef Dowbor-Muśnicki, Władysław Jan Grabski, Barbara Skarga, Jerzy Pawłowski, Damian Zimoń, Aleksnder Gawroński, Zbigniew Lew-Starowicz, Romuald Szeremietiew, Krzysztof Piesiewicz Laura Łącz. Zmarli natomiast: Bronisław Kopczyński, Mira Kubasińska, Andrzej Konic, Wojciech Fangor oraz Jerzy Szacki.
1823 - W Krakowie ukończono budowę Kopca Kościuszki.
1844 - Carska policja aresztowała ks. Piotra Ściegiennego, działacza niepodległościowego i chłopskiego, przygotowującego wybuch powstania; ksiądz skazany został na karę śmierci, zamienioną ostatecznie na 25 lat katorgi.
1853 - Na Podkarpaciu urodził się Adam Prażmowski, naukowiec, biolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, uznawany za jednego z twórców mikrobiologii; opisał m.in. budowę i rozwój laseczki wąglika.
1853 – W Toruniu odsłonięto pomnik Mikołaja Kopernika.
1867 - W Garbowie koło Zawichostu urodził się Józef Dowbor-Muśnicki, gen. armii rosyjskiej; po 1918 r. generał Wojska Polskiego; organizator i dowódca I. Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918); w czasie powstania wielkopolskiego naczelny dowódca Armii Wielkopolskiej.
1880 - Zainaugurował działalność Teatr Mały (1880-1901) w Warszawie.
1899 - Otwarto linię kolejową Chabówka - Nowy Targ – Zakopane.
1901 - W Borowie nad Bzurą urodził się Władysław Jan Grabski, pisarz, autor powieści historycznych.
1918 - Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd szefa Sztabu Wojsk Polskich.
1918 - Wojciech Korfanty, działacz polski na Śląsku, wygłosił ostatnie przemówienie na forum parlamentu Rzeszy. Zażądał zjednoczenia wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego z resztą odradzającego się państwa i dostępu Polski do morza.
1919 - W Warszawie urodziła się Barbara Skarga, humanistka, filozofka, etyczka, historyczka filozofii. W czasie okupacji była łączniczką AK.
1921 - W Belwederze w Warszawie odbył się ślub Józefa Piłsudskiego z Aleksandrą Szczerbińską.
1924 - Do Warszawy ze Szwajcarii specjalnym pociągiem sprowadzono szczątki Henryka Sienkiewicza, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy; wydarzenie stało się wielką manifestacją patriotyczną.
1932 - W Warszawie urodził się Jerzy Pawłowski, szablista, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata; w 1976 r. skazany za szpiegostwo „na rzecz jednego z państw NATO” na 25 lat więzienia i przepadek mienia.
1934 - W Niedobczycach koło Rybnika urodził się Damian Zimoń, biskup katowicki od 1985 r., arcybiskup metropolita katowicki w latach 1992-2011.
1935 - Premiera filmu „Rapsodia Bałtyku” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.
1939 - Urodził się Aleksander Gawroński, aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Grał m.in. w filmach: „Czarny wąwóz”, „Gorzka miłość”, „Boża podszewka”, „Pierwszy milion”, „Bilet powrotny”.
1942 - Niemcy wywieźli do obozu koncentracyjnego na Majdanku 1,8 tys. lubelskich Żydów.
1943 - W Sieradzu urodził się Zbigniew Lew-Starowicz, psychiatra, seksuolog.
1945 - Ze Sztokholmu do Gdyni powróciły internowane w czasie wojny trzy okręty podwodne: „Ryś”, „Sęp” i „Żbik” oraz żaglowiec „Dar Pomorza”.
1945 - W Olmontach na Białostocczyźnie urodził się Romuald Szeremietiew, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacji Polski Niepodległej, prezes Polskiej Partii Niepodległościowej (1985-1992); w latach 1991-1992 i 1997-2001 wiceminister obrony narodowej; poseł AWS (1997-2001).
1945 - W Warszawie urodził się Krzysztof Piesiewicz, prawnik, oskarżyciel posiłkowy w procesie zabójców ks. Jerzego Popiełuszki, obrońca w sprawie płk. Ryszarda Kuklińskiego; współautor kilkunastu scenariuszy do filmów Krzysztofa Kieślowskiego, polityk.
1952 - Doświadczalna stacja telewizyjna Instytutu Łączności nadała w Warszawie pierwszy po II. wojnie światowej polski program telewizyjny trwający pół godziny.
1954 - W Warszawie urodziła się Laura Łącz, aktorka Teatru Polskiego w Warszawie. Grała m.in. w filmach: „Kamienne tablice”, „Moja wojna, moja miłość”, „Polonia Restituta”, „Latawiec”, „Krab i Joanna”, „Filip z konopi”, „Układ krążenia”.
1956 - Podarowany narodowi polskiemu przez władze czechosłowackie rękopis dzieła „De revolutionibus” Mikołaja Kopernika został przekazany Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie.
1964 - Zmarł Bronisław Kopczyński, malarz, rysownik, grafik, dekorator teatralny.
1971 - Sejm uchwalił zniesienie obowiązkowych dostaw zbóż, ziemniaków i zwierząt rzeźnych, wprowadzając w zamian podatek gruntowy.
1972 - Maciej Szczepański zastąpił Włodzimierza Sokorskiego na stanowisku przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji.
1987 - Tymczasowa Komisja Koordynacyjna i Tymczasowa Rada NSZZ „Solidarność” powołały jednolite kierownictwo Związku - Krajową Komisję Wykonawczą NSZZ „Solidarność”. Na jej czele stanął Lech Wałęsa.
1991 - Premiera filmu „V.I.P” w reżyserii Juliusza Machulskiego.
1993 - W Bydgoszczy odbył się pierwszy międzynarodowy konkurs młodych pianistów „Artur Rubinstein in memoriam”.
1996 - Premiera filmu „Panna Nikt” w reżyserii Andrzeja Wajdy.
2005 - W Otwocku zmarła Mira Kubasińska, piosenkarka, legenda polskiego rocka i bluesa; wykonawczyni przebojów „Gdybyś kochał, hej” i „Na drugim brzegu tęczy”; sławę zdobyła w latach 60. i 70., występując z zespołem „Breakout”.
2008 - W Warszawie oddano do użytku trzy ostatnie stacje I. linii metra - Stare Bielany, Wawrzyszew i Młociny.
2010 - W Warszawie zmarł Andrzej Konic, reżyser, aktor filmowy i teatralny; reżyser seriali „Stawka większa niż życie”, „Czarne chmury”, „Pogranicze w ogniu” oraz wielu spektakli Teatru Telewizji.
2014 – W Częstochowie Andrzej Gołota stoczył pokazowy pojedynek z Amerykaninem Danellem Nicholsonem i zakończył karierę bokserską.
2015 - W Warszawie zmarł Wojciech Fangor, malarz, rzeźbiarz i plakacista, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX w.; jako jedyny w historii polskiej sztuki miał indywidualną wystawę w nowojorskim Guggenheim Museum.
2015 - Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory parlamentarne, zdobywając 235 mandatów poselskich i 61 senackich, co pozwoliło na samodzielne rządy. PKW podała, że w wyborach do Sejmu PiS otrzymało 37,58 proc., PO - 24,09 proc., Kukiz '15 - 8,81 proc., Nowoczesna - 7,60 proc. a PSL - 5,13 proc. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 proc.; do Senatu - 50,91 proc.
2016 – W Warszawie zmarł prof. Jerzy Szacki, jeden z najwybitniejszych polskich socjologów. Zajmował się historią polskiej myśli socjologicznej. W 2003 r. za syntezę „Historia myśli socjologicznej” otrzymał nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, która określana jest mianem polskiego Nobla naukowego.
źródło: PAP
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.