Przejdź do treści
Polska 20 sierpnia – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia rozpoczął się odwrót Armii Czerwonej na froncie południowo-zachodnim; oddziały batalionu „Kiliński” zdobyły gmach Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST-y); Elżbieta Krzesińska ustanowiła rekord świata w skoku w dal (6,35 m); uruchomiono pierwszy polski laser; interwencja sił zbrojnych Układu Warszawskiego w Czechosłowacji; Polska i USA podpisały umowę w sprawie lokalizacji w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej. Urodzili się m. in. Bolesław III. Krzywousty, Józef Bartłomiej Zimorowic, Tadeusz Reytan, Adam Chmielowski, Bolesław Prus, Jan Olszewski, Cezary Harasimowicz, Waldemar Milewski. Zmarli natomiast: Jeremi Wiśniowiecki, Tadeusz Zawadzki, Leon Chwistek, Jan Gerhard, Adolf Dymsza, Kazimierz Dziewanowski, Piotr Szczepanik oraz Andrzej Walicki.

1012 - Wojna polsko-niemiecka: Bolesław Chrobry zdobył i spalił gród Lubusz na lewym brzegu Odry. 

1086 - Urodził się książę Bolesław III. Krzywousty

1390 - W Malborku zmarł Konrad III. Zoellner von Rotenstein, wielki mistrz zakonu krzyżackiego od 1382 r. 

1391 - Konrad von Wallenrode został wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego; był pierwowzorem bohatera dramatu Adama Mickiewicza

1597 - We Lwowie urodził się Józef Bartłomiej Zimorowic, poeta, satyryk, autor dzieł historycznych; burmistrz Lwowa. 

1618 - Król Zygmunt III. Waza wydał akt zabraniający drukowania i sprzedaży księgi „Zwierciadło Korony PolskiejSebastiana Miczyńskiego, ponieważ przyczyniała się do podburzania nastrojów i ataków na ludność żydowską. 

1651 - W obozie wojskowym pod Pawłoczą na Ukrainie zmarł książę Jeremi Wiśniowiecki

1742 - W Hruszówce urodził się Tadeusz Reytan, konfederat barski; w 1773 r. poseł nowogródzki na Sejm nadzwyczajny w Warszawie, w czasie którego w dramatyczny sposób protestował przeciwko zatwierdzeniu I rozbioru Polski. 

1831Gen. Kazimierz Małachowski został wodzem naczelnym powstania listopadowego. 

1845 - W Igołomi pod Krakowem urodził się Adam Chmielowski, Brat Albert, zakonnik, malarz, założyciel zgromadzeń zakonnych albertynów i albertynek oraz przytulisk dla bezdomnych; uczestnik powstania styczniowego; kanonizowany przez papieża Jana Pawła II. w 1989 r. 

1847 - W Hrubieszowie urodził się Bolesław Prus, właściwie Aleksander Głowacki herbu Prus, pisarz, prozaik, nowelista i publicysta okresu pozytywizmu, współtwórca polskiego realizmu, kronikarz Warszawy, myśliciel i popularyzator wiedzy; autor powieści „Lalka”, „Faraon” i „Emancypantki”. 

1910 - W Poznaniu cesarz Wilhelm II. Hohenzollern dokonał uroczystego otwarcia Zamku Cesarskiego. 

1915 - W Bad Homburg zmarł Paul Ehrlich, niemiecki lekarz, chemik, bakteriolog, urodzony w Strzelnie na Dolnym Śląsku (niem. Strehlen); jeden z pionierów chemioterapii; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny w 1908 r. 

1915 – I. wojna światowa: Kapitulacja rosyjskiej załogi Twierdzy Modlin przed wojskami niemieckimi. 

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: Początek odwrotu Armii Czerwonej na Froncie Południowo-Zachodnim. 

1930 - W Warszawie urodził się Jan Olszewski, członek Szarych Szeregów, redaktor „Po prostu”, członek Klubu Krzywego Koła, obrońca w procesach politycznych PRL; współzałożyciel Polskiego Porozumienia Niepodległościowego, współpracownik KOR; w 1980 r. doradca NSZZ „Solidarność”; współzałożyciel Porozumienia Centrum (1990); jeden z założycieli (1992) i przewodniczący Ruchu dla Rzeczypospolitej; założyciel (1995) i przewodniczący Ruchu Odbudowy Polski; poseł na Sejm, premier RP w latach 1991-92. 

1939 - W Katowicach odbył się pogrzeb Wojciecha Korfantego, dyktatora III. powstania śląskiego, posła, jednego z przywódców Chrześcijańskiej Demokracji, wicepremiera rządu RP (1923), więźnia brzeskiego, współtwórcy antysanacyjnego Frontu Morges

1941 - Niemcy dokonali w Czarnym Lesie pod Stanisławowem masowej egzekucji 800. Polaków. 

1942 - Sowiecki nalot na Warszawę. Liczbę zabitych Niemców obliczano na około 60, 300. miało odnieść rany. Straty wśród ludności cywilnej były dużo wyższe: około 200. zabitych i 800. rannych. 

1942 - Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Kielcach; do 24. sierpnia do obozu zagłady w Treblince wywieźli ok. 20 tys. Żydów, od 1200. do 1500. osób zamordowali na terenie getta. 

1942 - Niemcy przeprowadzili likwidację getta w Falenicy, wywożąc jego mieszkańców do obozu zagłady w Treblince. 

1943 - Podczas ataku na niemiecką strażnicę graniczną we wsi Sieczychy koło Wyszkowa poległ Tadeusz ZawadzkiZośka” - harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, bohater książki Aleksandra KamińskiegoKamienie na szaniec”. 

1943 - W czasie powstania w białostockim getcie zginął jego przywódca Mordechaj Tenenbaum-Tamaroff

1944 - Powstanie Warszawskie: Oddziały batalionu „Kiliński” wraz z grupami saperskimi i minerskimi zdobyły gmach Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej (PAST-y) przy ul. Zielnej. Podczas walk zginęło 25., a do niewoli trafiło 115. niemieckich żołnierzy. Po stronie polskiej zginęło 5., a ciężko rannych zostało 10. powstańców. 

1944 - Rozkaz o utworzeniu 2. Armii WP pod dowództwem gen. Karola Świerczewskiego

1944 - W Barwisze koło Moskwy zmarł Leon Chwistek, malarz, teoretyk sztuki, matematyk, filozof; członek utworzonego w ZSRS Związku Patriotów Polskich. 

1947 - W Norymberdze zakończył się proces niemieckich lekarzy oskarżonych o przeprowadzanie zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach obozów koncentracyjnych. 

1952 - Proces przed Sądem Marynarki Wojennej przeciwko oficerom i podoficerom oskarżonym o przynależność do organizacji „kontrrewolucyjnej”. 

1955 - W Łodzi urodził się Cezary Harasimowicz, aktor, scenarzysta. 

1956 - W Dobrym Mieście urodził się Waldemar Milewicz, dziennikarz, reporter i korespondent wojenny; zginął w Iraku 7. maja 2004 r. 

1956 - Elżbieta Krzesińska ustanowiła w Budapeszcie rekord świata w skoku w dal (6,35 m). 

1959 – Minister obrony narodowej gen. Marian Spychalski wydał rozkaz o rozformowaniu Wojskowego Korpusu Górniczego, do którego kierowano poborowych uznawanych za zagrażających systemowi komunistycznemu. 

1963 – W Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie uruchomiono pierwszy polski laser. 

1968 - Interwencja sił zbrojnych Układu Warszawskiego w Czechosłowacji: W nocy z 20. na 21. sierpnia wojska ZSRS, Polski, Węgier, Bułgarii i NRD wkroczyły na terytorium CSRS. 

1971 - Zamordowany został, w swoim mieszkaniu w Warszawie, Jan Gerhard, pułkownik LWP, pisarz, publicysta, poseł, redaktor naczelny „Forum”. 

1975 - W Górze Kalwarii zmarł Adolf Dymsza, aktor, reżyser, gwiazda polskiego kina i kabaretu; znany z filmów „Antek Policmajster”, „ABC miłości”, „Dodek na froncie”, „Paweł i Gaweł”, „Sportowiec mimo woli”, „Skarb”, „Nikodem Dyzma” i „Cafe pod Minogą”. 

1980 - SB aresztowała ponad 20. członków i współpracowników KOR. 

1980 - Apel 64. intelektualistów do władz o rozpoczęcie rozmów z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym na Wybrzeżu. 

1988 - Spotkanie sekretarza KC Józefa Czyrka z przewodniczącym warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej Andrzejem Stelmachowskim, występującym z upoważnienia Episkopatu i Lecha Wałęsy

1993 - Premiera filmu „Uprowadzenie Agaty” w reżyserii Marka Piwowskiego

1998 - W Piszu zmarł Kazimierz Dziewanowski, dziennikarz, publicysta, pisarz, ambasador Polski w Stanach Zjednoczonych w latach 1990-96. 

1999 - Premiera komedii sensacyjnej „Fuks” w reżyserii Macieja Dutkiewicza

2008 – W Warszawie sekretarz stanu USA Condoleezza Rice i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski podpisali umowę w sprawie lokalizacji w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej. W 2009 r. strona amerykańska zmieniła plany w sprawie tarczy antyrakietowej i zrezygnowała z rozmieszczenia w Polsce i Czechach stacjonarnej tarczy antyrakietowej. Do planów jej budowy powrócono w 2016 r., po agresji Rosji na wschodnią Ukrainę. 

2014 - Zmarł Edmund Szoka, amerykański duchowny katolicki pochodzenia polskiego, arcybiskup Detroit, kardynał, Gubernator Państwa Watykańskiego (1997-2006). 

2020 - Po wielu latach zmagań z chorobą w wieku 78. lat w Lublinie zmarł piosenkarz, gitarzysta, aktor – Piotr Szczepanik; wykonawca takich przebojów jak m.in. „Goniąc Kormorany”, „Żółte kalendarze”, „Kochać”, „Nigdy więcej”. 

2020 – W Warszawie zmarł Andrzej Walicki, współtwórca, tzw. warszawskiej szkoły historyków idei, wykładowca wielu polskich i zagranicznych uczelni wyższych. Do najważniejszych publikacji Walickiego należą: „Osobowość a historia. Studia z dziejów literatury i myśli rosyjskiej”, „Rosyjska filozofia i myśl społeczna. Od Oświecenia do marksizmu”, „Między filozofią, religią i polityką. Studia o myśli polskiej epoki romantyzmu”. 

źródło: PAP

Wiadomości

Mnisi do klasztoru byli wciągani linami...

W sobotę znów poprószy śnieg! [PROGNOZA]

Rekordowe wzrosty inwestycji w branżę paliwową. Wiemy więcej!

Czym kierują się członkowie PO w wyborze kandydata?

Nie wiedzieli, kiedy ze sceny zejść. Demokraci kroczą przed...

Kanada. Dantejskie sceny w Montrealu. Spalili kukłę Żyda

To się może przydać na Andrzejki

Niezależny kandydat na prezydenta. Ale niezależny od kogo? To się dopiero okaże

Północna Kalifornia sparaliżowana opadami deszczu i śniegu/ Seattle bez prądu

Organizował "Konwój wolności". Wydali wyrok na podstawie postów

Propalestyńska demonstracja skończyła się demolką Montrealu

Bogota. Jedna osoba zginęła, a dwie zostały ranne wskutek wichury

Agresja hybrydowa wymaga wspólnej zdecydowanej odpowiedzi

System NASAMS trafił na wyposażenie ukraińskiej armii

50 ton. Śledczy skonfiskowali towar wart ok. 13 mln euro

Najnowsze

Mnisi do klasztoru byli wciągani linami...

Nie wiedzieli, kiedy ze sceny zejść. Demokraci kroczą przed...

Kanada. Dantejskie sceny w Montrealu. Spalili kukłę Żyda

To się może przydać na Andrzejki

Niezależny kandydat na prezydenta. Ale niezależny od kogo? To się dopiero okaże

W sobotę znów poprószy śnieg! [PROGNOZA]

Rekordowe wzrosty inwestycji w branżę paliwową. Wiemy więcej!

Czym kierują się członkowie PO w wyborze kandydata?