Przejdź do treści
Wielkanoc 2021. Śmigus-dyngus nie taki straszny. O tradycji oblewania się wodą
Fot. pixabay/shutterstock

Poniedziałek Wielkanocny głównie kojarzy się z oblewaniem wodą. Mało osób wie, że jest to tradycja, która powstała z połączenia dwóch odrębnych obyczajów.

Śmigus-dyngus, na co zresztą wskazuje nazwa, to pierwotnie dwa odrębne, słowiańskie obyczaje wywodzące się najprawdopodobniej z pogańskich wierzeń.

Pierwszy człon oznacza śmiganie, czyli uderzanie wierzbowymi rózgami po nogach. Kiedyś były to wielkanocne palmy z baziami. Ich pierwowzór bierze się z pogańskich obrzędów, w których palma byłą symbolem płodności i obfitości plonów. Podczas słowiańskich „Jarych Godów” uderzano się wzajemnie rózgami dla zachowania zdrowia.

Natomiast ,,Dyngus” to wykupywanie się darami i wypraszanie jaj oraz innych wielkanocnych smakołyków. W zamian za życzenia gospodarze domu powinni odwdzięczyć się podarkiem. Jeśli tego nie zrobili, to obijano ich rózgami lub polewano wodą.

Z czasem oba te zwyczaje zespoliły się. Przetrwały w pamięci jako wesołe święto praktykowane zwłaszcza przez młodych.

Oblewane wodą były głównie młode kobiety i panny na wydaniu. Im bardziej przemoczone zostały, tym większe było ich powodzenie u kawalerów. Dlatego, pomimo uciekania i chowania się, żadna z dziewczyn nie chciała pozostać sucha.

Według niektórych źródeł lany poniedziałek ma początki w Jerozolimie, gdzie schodzących się i rozmawiających o Zmartwychwstaniu Żydów rozganiano sprzed okien wodą.

Zabawa o charakterze ludowym

Obecnie lany poniedziałek traktowany jest jako podtrzymywanie tradycji ludowej oraz dobra zabawa. W wielu regionach Polski Poniedziałek Wielkanocny często określany jest w różnych wariantach słowa śmigusem, bądź dyngusem. Tradycyjne odwiedzanie domostw jako chodzenie określane jest jako chodzenie po „śmiguście" lub „dyngusie". W odróżnieniu od pierwotnych tradycji, wodą oblewani są wszyscy bez wyjątków. Nie rzadko, w przypływie dobrego humoru, leje się wiadra wody na osoby idące do kościoła. Oblewani zostają przechodnie z okien i balkonów. Czasem nawet wciąga przypadkowe osoby do rzek i pobliskich strumyków.

Woda jako symbol oczyszczenia

Woda to jeden z czterech żywiołów. Od wieków ma znaczenie oczyszczające i życiodajne. Dzięki Mojżeszowi stała się symbolem nadziei i życia. To on dokonał cudu i wzbudził wodę ze skały siłą swojej modlitwy.

Według tradycji słowiańskiej woda służyła do oczyszczania symbolicznego i rzeczywistego domostw oraz ludzi po zimie.

Żywioł ten ma istotne znaczenie w obrzędach chrzcielnych praktykowanych od zarania chrześcijaństwa. Woda mówi tu nie tylko o konieczności oczyszczenia, ale przede wszystkim zmazania grzechów.

 

 

PORTAL TV REPUBLIKA

Wiadomości

Byli na wysokości 9 km! Powiedział stewardesie, że musi wyjść...

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Bolsonaro jak Trump. Chcą uniemożliwić start byłemu prezydentowi

Netanjahu może lecieć do Argentyny. Milei kontestuje wyrok MTK

Demonstracje na Kubie. Dramatyczne hasła protestujących

Kanada aresztuje Netanjahu. Trudeau jasno przeciw Izraelowi

Kobieta prokuratorem generalnym USA. Kartele mają problem

Nazwał decyzję MTK "antysemickim posunięciem"

Sejm debatował nad projektem w sprawie dodatkowego urlopu

Zełenski: Atak nową rakietą to eskalacja wojny. CO na to NATO?

Niemieckie SPD idzie w zaparte. Upadł Scholz! Niech żyje Scholz!

Zmiany w życiu potencjalnego kandyata PiS na Prezydenta RP

Czarnek: Hołownia szaleje, nie uznaje Sądu Najwyższego, który zatwierdził go jako posła na Sejm

Bronią swoich! Sejm odrzucił wniosek o uchylenie immunitetu Frysztakowi

Radni chcą skontrolować klub piłkarski WKS Śląsk Wrocław

Najnowsze

Byli na wysokości 9 km! Powiedział stewardesie, że musi wyjść...

Demonstracje na Kubie. Dramatyczne hasła protestujących

Kanada aresztuje Netanjahu. Trudeau jasno przeciw Izraelowi

Kobieta prokuratorem generalnym USA. Kartele mają problem

Nazwał decyzję MTK "antysemickim posunięciem"

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Bolsonaro jak Trump. Chcą uniemożliwić start byłemu prezydentowi

Netanjahu może lecieć do Argentyny. Milei kontestuje wyrok MTK