Ignacy Jan Paderewski był wybitnym pianistą i kompozytorem, gorącym patriotą i mężem stanu, filantropem i działaczem społecznym. Jego zaangażowanie w polską sprawę było absolutnie bezinteresowne. Na trwałe wpisał się w poczet osób najbardziej zasłużonych dla odzyskania przez Polskę niepodległości. Dziś obchodzimy jego 160. rocznicę urodzin.
Urodził się w Kuryłówce na Podolu (ziemie I Rzeczpospolitej zagrabione przez Rosję w II rozbiorze Polski). Tam odebrał pierwszą edukację i pierwszy raz występował publicznie. Naukę kontynuował w Warszawie, Berlinie i Wiedniu. Wkrótce rozpoczął działalność koncertową. Szybko stał się osobą powszechnie znaną i cenioną, a sławę budował także poprzez działalność charytatywną.
Paderewski przebywał w Szwajcarii, kiedy wybuchła wojna. Towarzyszyła mu tamtejsza Polonia, a jej przedstawiciele w styczniu 1915 r. powołali do życia Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce z siedzibą w Vevey. Paderewski został jego wiceprezesem honorowym i prezesem wszystkich filii. Komitet zapewnił, że w neutralnej Szwajcarii nie będzie podejmował żadnych działań o charakterze politycznym, co zaowocowało jego oficjalnym uznaniem przez władze szwajcarskie i umożliwiło podjęcie akcji pomocy humanitarnej na rzecz ludności cywilnej ziem polskich.
Paderewski udał się zatem kolejno do Paryża i Londynu, z zamiarem powołania tam filii komitetu. W obu przypadkach misje te zakończyły się powodzeniem, jednak aby pozyskać do nich przedstawicieli kół rządowych Francji i Wielkiej Brytanii, musiał wyrazić zgodę na uczestnictwo oficjalnych przedstawicieli dyplomatycznych carskiej Rosji, która była wojennym sojusznikiem Paryża i Londynu.
Następnym etapem podróży Paderewskiego były Stany Zjednoczone, gdzie działało wiele organizacji polonijnych. Chcąc zaktywizować amerykańską Polonię i zjednoczyć ją wokół idei komitetu z Vevey, pianista zdecydował się na objazd wszystkich skupisk polonijnych w USA. W trakcie tego tournée pertraktował z reprezentantami polskiego wychodźstwa, koncertował, wygłaszał płomienne mowy. Działalność ta została szybko dostrzeżona także przez społeczeństwo amerykańskie oraz władze federalne, stąd w kierownictwie utworzonego American Committee of the Polish Victims’ Relief Fund zasiadło wiele znanych osobistości.
Najcenniejsze u Paderewskiego okazało się pozyskanie dla sprawy Edwarda House’a – przyjaciela i najbliższego doradcy ówczesnego prezydenta USA, Thomasa Woodrowa Wilsona. Dzięki poparciu House’a Paderewski mógł w 1916 r. dwukrotnie spotkać się z amerykańskim prezydentem. Występował w rozmowie z nim jako oficjalny reprezentant Polonii, wcześniej bowiem przejął kierownictwo Wydziału Narodowego. Była to organizacja o charakterze politycznym, wyodrębniona z prowadzącego działalność charytatywną Polskiego Centralnego Komitetu Ratunkowego. Komitet jednoczył tę część Polonii amerykańskiej, która sympatyzowała z państwami ententy.
1⃣6⃣0⃣ lat temu w Kuryłówce na Podolu urodził się ???? Ignacy Jan #Paderewski⤵
— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) November 6, 2020
▪ pianista
▪ kompozytor
▪ działacz społeczny i mąż stanu
▪ jako premier i minister spraw zagranicznych podpisał w imieniu Polski Traktat Wersalski
▪ jeden z ojców naszej ???????? niepodległości pic.twitter.com/ne2I711VW4
Źródło: przystanekhistoria.pl, ipn.gov.pl
