Przejdź do treści
18:27 Płonie hala Zakładów Tworzyw Sztucznych w Siemianowicach Śląskich - trwa akcja gaśnicza
17:28 Prezydent Donald Trump: Jeśli w ciągu 50 dni nie dojdziemy do porozumienia z Rosją, nałożymy na nią surowe cła; jesteśmy z Rosji bardzo niezadowoleni
17:23 USA: Prezydent Donald Trump spotkał się z sekretarzem generalnym NATO - w trakcie spotkania zapowiedział przedstawienie nowego planu obronnego dla Ukrainy
14:30 Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zaproponował wicepremier Julii Swyrydenko, by stanęła na czele rządu
12:50 Rzeczniczka klubu KO Dorota Łoboda potwierdziła w wywiadzie w PAP, że trwają rozmowy o połączeniu Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej i Inicjatywy Polskiej. Jej zdaniem nowa partia mogłaby funkcjonować pod nazwą Koalicja Obywatelska
Wydarzenie Poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz Klub „Gazety Polskiej” Kościerzyna zapraszają na spotkanie z posłami Mariuszem Goskiem oraz Dariuszem Mateckim, 21 lipca, godz. 16.30, ul. 3 maja 9, Kościerzyna.
Wydarzenie USA: Kluby Gazety Polskiej Nowym Jorku zapraszają 23 lipca o godz. 19.00 Polonię na spotkanie autorskie z europosłem Danielem Obajtkiem, które odbędzie się w Cracovia Manor, Wallington, NJ07057
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Modernistyczny kościół w Kownie został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Źródło: kai

Modernistyczna architektura Kowna została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wśród zabytków objętych międzynarodową ochroną kulturową znalazł się kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego, monumentalna, biała świątynia górująca nad miastem. Kościół został wzniesiony jako dziękczynne wotum za odzyskanie przez Litwę niepodległości w 1918 roku.

18 września na odbywającej się w sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO na listę zabytków chronionych została wpisana grupa obiektów modernistycznych Kowna wzniesionych w latach międzywojennych. Wniosek przedłożony przez delegację litewską został zatytułowany: „Modernistyczne Kowno: Architektura optymizmu, 1919-1939”.

Do najbardziej charakterystycznych budowli tego stylu w Kownie zaliczono: Kasyno Oficerskie, Pocztę Główną, kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego, Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego oraz jeszcze kilka innych budowli użyteczności publicznej i domów mieszkalnych. Obiekty objęte ochroną znajdują się na terenie dzielnic Naujamiestis (Nowe Miasto) i Žaliakalnis (Zielona Góra).

– To historyczny moment, szczególnie, jeżeli się uwzględni fakt, że modernistyczna architektura Kowna jest dziedzictwem stosunkowo nowym, oraz to, jak ważny jest pod względem historycznym i politycznym jest ten okres, w którym rodziła się i rozwijała nasza nowoczesna państwowość – powiedział po ogłoszeniu decyzji minister kultury Litwy Simonas Kairys, przyznając, że decyzja była dla niego niespodzianką.

Odtąd na Liście Dziedzictwa będzie się znajdować 5 obiektów z Litwy: Stare Miasto w Wilnie (1994), Mierzeja Kurońska (2000, wspólnie z Rosją), stanowisko archeologiczne w Kiernowie (2004), południk Struvego (2005, wpis transgraniczny wraz z Białorusią, Estonią, Finlandią, Łotwą, Mołdawią, Norwegią, Rosją, Szwecją i Ukrainą) oraz architektura modernistyczna Kowna (2023).

Kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kownie został zaprojektowany jako dziękczynne wotum za odzyskanie przez Litwę niepodległości. Na czele komitetu budowy świątyni, który zawiązał się w 1926 r., stanął prezydent Anatanas Smetona. Budowlę według projektu łotewskiego architekta Karlisa Reisonasa zaczęto wznosić dopiero w 1934 r.; kamień węgielny przywieziono z Ogrodu Oliwnego w Jerozolimie. Pieniądze na budowę kościoła zbierano zarówno w kraju, jak i wśród litewskiej emigracji.

Charakterystyczne cechy stylu modernistycznego, który rozwinął się głównie w latach 30. XX wieku, to geometryczne kształty, rezygnacja z ozdobników, monumentalizm widoczny zwłaszcza w fasadach, proste żelbetonowe konstrukcje, często płaskie dachy. W projektowaniu podkreślano funkcjonalizm i starano się uwzględnić społeczne potrzeby, takie jak dobre doświetlenie pomieszczeń i zapewnienie dopływu świeżego powietrza, otwarta przestrzeń wokół budynków. Stosowano nowoczesne materiały takie jak stal, beton, szkło.

Styl postrzegany jako nowoczesny stał się bardzo popularny w okresie międzywojennym, zwłaszcza w nowo powstałych po wojnie państwach. W stylu tym wznoszono gmachy rządowe i budynki użyteczności publicznej, takie jak kościoły, szkoły, banki. Monumentalizm i nowoczesność konstrukcji miały podkreślać potęgę, solidność i trwałość młodego państwa.

Kościół w stanie surowym był gotowy w 1938 roku; wojna niestety przerwała prace. Podczas okupacji niemieckiej w niewykończonej świątyni mieścił się magazyn papieru, po wojnie w czasach stalinowskich budynek świątyni zamieniono na fabrykę radioodbiorników (1952 r.), przebudowując wnętrze i niszcząc jego sakralny charakter, m.in. burząc kaplicę Matki Bożej i zrzucając krzyż.

Dokończenie budowy kościoła stało się możliwe dopiero po odzyskaniu przez Litwę niepodległości 11 marca 1990 r. Pierwszą Mszę świętą w poświęconym kościele odprawiono w 1997 r., mimo że nadal trwały prace wykończeniowe. Uroczysta konsekracja nastąpiła 26 grudnia 2004 r., W 2006 r. w Święto Niepodległości Litwy, arcybiskup metropolita kowieński Sigitas Tamkevičius poświęcił kolumbarium w przyziemiu kościoła – miejsce na urny ze szczątkami zasłużonych. 4 listopada 2006 r. umieszczono w nim przeniesioną z USA pierwszą urnę z prochami budowniczego świątyni ks. kanonika Feliksasa Kapočiusa († 1971).

Kościół Zmartwychwstania Pańskiego na Zielonej Górze w Kownie to jedna z najbardziej sugestywnych świątyń modernistycznych na Litwie. Kompozycja bryły jest utrzymana w rygorystycznych formach, z surową równowagą linii pionowych; efekt nowoczesności wzmacnia biała elewacja. Położony na wzgórzach za rzeką Wilią w dzielnicy Zielona Góra, jest z daleka widoczny, górując nad miastem. Posiada wysoką na 70 m wieżę i olbrzymi taras widokowy zlokalizowany na płaskim dachu, skąd można podziwiać panoramę Kowna. Na tarasie usytuowano kaplicę Matki Bożej Szydłowskiej, poświęconą upamiętnieniu poległych za wolność Ojczyzny.

W kościele uroczyście obchodzone są święta państwowe, zwłaszcza Święto Niepodległości Litwy 16 lutego.

Kościół jest też miejscem pamięci o świętym Papieżu-Polaku. Kiedy w kwietniu 2005 r. Jan Paweł II odchodził do Domu Ojca w kościele Zmartwychwstania Pańskiego zgromadzili się licznie wierni, by modlitwą towarzyszyć umierającemu papieżowi. Z tej wspólnotowej modlitwy wyrosła tradycja, by co roku gromadzić się tutaj na modlitwie w rocznicę jego śmierci. W sali konferencyjnej kościoła otwarto stałą wystawę „Wizyta Jana Pawła II na Litwie”. Po wcześniejszym uzgodnieniu pielgrzymi mogą też obejrzeć film dokumentalny „Jan Paweł II na Litwie”.

kai.pl

Wiadomości

Internauta pokazuje szokującą znajomość Łukasza Kohuta z KO: dlaczego Pan nienawidzi Polski?

Naciski na Hołownię - Tusk szykował zamach stanu?

„Ostatnie szlify” u Nawrockiego. Kto zostanie szefem kancelarii?

Tak wygląda nowe życie Daniela Martyniuka. Pokazał syna i ukochaną

Granaty hukowe w Markach. Gruzin zatrzymany przez kontrterrorystów

Trump stawia ultimatum Rosji. 50 dni na pokój, inaczej surowe cła

[PILNE] Znów płonie hala! Pożar w Siemianowicach Śląskich

Czarnek o kontrowersyjnej wystawie: to opcja niemiecka, nawet nieukryta

Najstarszy prezydent świata znów kandyduje. Wiek go nie zatrzyma

Milicic ogłosił kadrę Polski na EuroBasket 2025

Hubert Hałas – piłka nożna w sercu, inspiracja w sieci

Fundacja bije na alarm. Była wokalistka Dwa plus Jeden uparcie odrzuca pomoc, a sytuacja jest poważna

Atak rządzących na Republikę: władze stacji zawiadamiają szefa KRRiTV

Arsenal wyłoży ponad 70 mln euro za Gyokeresa. Transfer bliski finalizacji

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski chce, aby szefem rządu była kobieta

Najnowsze

Internauta pokazuje szokującą znajomość Łukasza Kohuta z KO: dlaczego Pan nienawidzi Polski?

Granaty hukowe w Markach. Gruzin zatrzymany przez kontrterrorystów

Trump stawia ultimatum Rosji. 50 dni na pokój, inaczej surowe cła

[PILNE] Znów płonie hala! Pożar w Siemianowicach Śląskich

Czarnek o kontrowersyjnej wystawie: to opcja niemiecka, nawet nieukryta

Naciski na Hołownię - Tusk szykował zamach stanu?

„Ostatnie szlify” u Nawrockiego. Kto zostanie szefem kancelarii?

Tak wygląda nowe życie Daniela Martyniuka. Pokazał syna i ukochaną