Przejdź do treści
14:38 "Franz Kafka" w reżyserii Agnieszki Holland polskim kandydatem do Oscara
14:35 Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw: od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł
14:22 IMGW wydał ostrzeżenia przed burzami I i II stopnia dla dziewięciu województw. Wystąpić mogą opady deszczu do 25 mm, porywy wiatru do 95 km/h oraz grad
12:57 Szef MON: powołujemy Dowództwo Wojsk Medycznych, na którego czele staje płk lek. Mariusz Kiszka
12:55 Ukraina: ukraiński wywiad wojskowy (HUR) przeprowadził zakrojony na szeroką skalę cyberatak na zasoby rosyjskiej Centralnej Komisji Wyborczej (CKW) w związku z organizacją wyborów na okupowanych przez Rosję terytoriach Ukrainy
11:27 Sondaż Instytutu Badań Pollster: 67 proc. ankietowanych uważa, że sojusznicy (np. USA, Niemcy, Francja) pomogą nam w przypadku ataku Rosji na Polskę
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Opoczno zaprasza na spotkanie autorskie byłego Prezydenta RP Andrzeja Dudy w poniedziałek, 15 września, o godz. 17:00 w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego, ul. Kwiatowa 1A, Opoczno
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Toruń zaprasza na spotkanie z Antonim Macierewiczem i Krzysztofem Szczuckim, 19 września (piątek), g. 18, HOTEL FILMAR ul. Grudziądzka 39-43, Toruń
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest „Tak dla edukacji! Nie dla deprawacji!” w niedzielę, 21 września, godz. 15:00, ul. Długa 46/47, przed Ratuszem Głównego Miasta
Wydarzenie Klub "Gazety" Polskiej Skierniewice zaprasza do składania podpisów pod wnioskiem o referendum ws. nielegalnej imigracji, 20-21 września od godz. 9, podczas Skierniewickiego Święta Kwiatów Owoców i Warzyw przy ul. Wita Stwosza naprzeciw Kina "POLONEZ"
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Częstochowa zaprasza do składania podpisów pod wnioskiem o referendum ws. nielegalnej migracji w każdą sobotę i niedzielę września od 12 tej do 17 tej pod Jasną Górą przy wjeździe na parking od ul. Klasztornej
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Łukowie zaprasza na powiatowe obchody 86. rocznicy agresji związku sowieckiego na Polskę oraz 28. rocznicy ustawienia na łukowskim cmentarzu "Krzyża Katyńskiego", 17 września, g. 17, Cmentarz św. Rocha, Łuków.
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Olecko zaprasza na pikietę po hasłem "Tak dla edukacji, nie dla deprawacji", 17 września, g. 18, pod Biurem Poselskim PO, ul. Kolejowa 6, Olecko
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Kraków, Marek Michno, Ryszard Majdzik zapraszają na protest w 86. rocznicę napaści Rosji na Polskę, 17 września, g. 18, Urząd Wojewódzki, ul. Basztowa 22. Następnie przemarsz na pl. Matejki
Wydarzenie: 17 września rocznica napaści Rosji na Polskę. Na protest w Krakowie, przed Urzędem Wojewódzkim, zaprasza ROG Kraków i organizator Ryszard Majdzik. Początek o godzinie 18.00, a następnie przemarsz na Plac Jana Matejki
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP NBP informuje – prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: Dzięki przemyślanym inwestycjom NBP ma już ponad 515 ton złota. Jego wartość przekroczyła 211 mld zł, a łączna wartość wszystkich rezerw dewizowych NBP wyniosła ponad 953 mld zł.

Modernistyczny kościół w Kownie został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Źródło: kai

Modernistyczna architektura Kowna została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wśród zabytków objętych międzynarodową ochroną kulturową znalazł się kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego, monumentalna, biała świątynia górująca nad miastem. Kościół został wzniesiony jako dziękczynne wotum za odzyskanie przez Litwę niepodległości w 1918 roku.

18 września na odbywającej się w sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO na listę zabytków chronionych została wpisana grupa obiektów modernistycznych Kowna wzniesionych w latach międzywojennych. Wniosek przedłożony przez delegację litewską został zatytułowany: „Modernistyczne Kowno: Architektura optymizmu, 1919-1939”.

Do najbardziej charakterystycznych budowli tego stylu w Kownie zaliczono: Kasyno Oficerskie, Pocztę Główną, kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego, Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego oraz jeszcze kilka innych budowli użyteczności publicznej i domów mieszkalnych. Obiekty objęte ochroną znajdują się na terenie dzielnic Naujamiestis (Nowe Miasto) i Žaliakalnis (Zielona Góra).

– To historyczny moment, szczególnie, jeżeli się uwzględni fakt, że modernistyczna architektura Kowna jest dziedzictwem stosunkowo nowym, oraz to, jak ważny jest pod względem historycznym i politycznym jest ten okres, w którym rodziła się i rozwijała nasza nowoczesna państwowość – powiedział po ogłoszeniu decyzji minister kultury Litwy Simonas Kairys, przyznając, że decyzja była dla niego niespodzianką.

Odtąd na Liście Dziedzictwa będzie się znajdować 5 obiektów z Litwy: Stare Miasto w Wilnie (1994), Mierzeja Kurońska (2000, wspólnie z Rosją), stanowisko archeologiczne w Kiernowie (2004), południk Struvego (2005, wpis transgraniczny wraz z Białorusią, Estonią, Finlandią, Łotwą, Mołdawią, Norwegią, Rosją, Szwecją i Ukrainą) oraz architektura modernistyczna Kowna (2023).

Kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kownie został zaprojektowany jako dziękczynne wotum za odzyskanie przez Litwę niepodległości. Na czele komitetu budowy świątyni, który zawiązał się w 1926 r., stanął prezydent Anatanas Smetona. Budowlę według projektu łotewskiego architekta Karlisa Reisonasa zaczęto wznosić dopiero w 1934 r.; kamień węgielny przywieziono z Ogrodu Oliwnego w Jerozolimie. Pieniądze na budowę kościoła zbierano zarówno w kraju, jak i wśród litewskiej emigracji.

Charakterystyczne cechy stylu modernistycznego, który rozwinął się głównie w latach 30. XX wieku, to geometryczne kształty, rezygnacja z ozdobników, monumentalizm widoczny zwłaszcza w fasadach, proste żelbetonowe konstrukcje, często płaskie dachy. W projektowaniu podkreślano funkcjonalizm i starano się uwzględnić społeczne potrzeby, takie jak dobre doświetlenie pomieszczeń i zapewnienie dopływu świeżego powietrza, otwarta przestrzeń wokół budynków. Stosowano nowoczesne materiały takie jak stal, beton, szkło.

Styl postrzegany jako nowoczesny stał się bardzo popularny w okresie międzywojennym, zwłaszcza w nowo powstałych po wojnie państwach. W stylu tym wznoszono gmachy rządowe i budynki użyteczności publicznej, takie jak kościoły, szkoły, banki. Monumentalizm i nowoczesność konstrukcji miały podkreślać potęgę, solidność i trwałość młodego państwa.

Kościół w stanie surowym był gotowy w 1938 roku; wojna niestety przerwała prace. Podczas okupacji niemieckiej w niewykończonej świątyni mieścił się magazyn papieru, po wojnie w czasach stalinowskich budynek świątyni zamieniono na fabrykę radioodbiorników (1952 r.), przebudowując wnętrze i niszcząc jego sakralny charakter, m.in. burząc kaplicę Matki Bożej i zrzucając krzyż.

Dokończenie budowy kościoła stało się możliwe dopiero po odzyskaniu przez Litwę niepodległości 11 marca 1990 r. Pierwszą Mszę świętą w poświęconym kościele odprawiono w 1997 r., mimo że nadal trwały prace wykończeniowe. Uroczysta konsekracja nastąpiła 26 grudnia 2004 r., W 2006 r. w Święto Niepodległości Litwy, arcybiskup metropolita kowieński Sigitas Tamkevičius poświęcił kolumbarium w przyziemiu kościoła – miejsce na urny ze szczątkami zasłużonych. 4 listopada 2006 r. umieszczono w nim przeniesioną z USA pierwszą urnę z prochami budowniczego świątyni ks. kanonika Feliksasa Kapočiusa († 1971).

Kościół Zmartwychwstania Pańskiego na Zielonej Górze w Kownie to jedna z najbardziej sugestywnych świątyń modernistycznych na Litwie. Kompozycja bryły jest utrzymana w rygorystycznych formach, z surową równowagą linii pionowych; efekt nowoczesności wzmacnia biała elewacja. Położony na wzgórzach za rzeką Wilią w dzielnicy Zielona Góra, jest z daleka widoczny, górując nad miastem. Posiada wysoką na 70 m wieżę i olbrzymi taras widokowy zlokalizowany na płaskim dachu, skąd można podziwiać panoramę Kowna. Na tarasie usytuowano kaplicę Matki Bożej Szydłowskiej, poświęconą upamiętnieniu poległych za wolność Ojczyzny.

W kościele uroczyście obchodzone są święta państwowe, zwłaszcza Święto Niepodległości Litwy 16 lutego.

Kościół jest też miejscem pamięci o świętym Papieżu-Polaku. Kiedy w kwietniu 2005 r. Jan Paweł II odchodził do Domu Ojca w kościele Zmartwychwstania Pańskiego zgromadzili się licznie wierni, by modlitwą towarzyszyć umierającemu papieżowi. Z tej wspólnotowej modlitwy wyrosła tradycja, by co roku gromadzić się tutaj na modlitwie w rocznicę jego śmierci. W sali konferencyjnej kościoła otwarto stałą wystawę „Wizyta Jana Pawła II na Litwie”. Po wcześniejszym uzgodnieniu pielgrzymi mogą też obejrzeć film dokumentalny „Jan Paweł II na Litwie”.

kai.pl

Wiadomości

Świątek nadal druga w rankingu WTA. Duży spadek Fręch

Polska rozbiła Katar i zapewniła sobie awans do 1/8 finału MŚ

Koalicja 13 grudnia zawiodła powodzian

Morawiecki stawia sprawę jasno: musimy uwolnić polski sektor dronowy [WIDEO]

Jak zachować się w przypadku uruchomienia sygnałów alarmowych?

Ostrzelano samochód europosła Prawa i Sprawiedliwości

Koziński: lekcja z września 1939 roku jest nadal aktualna

Prezydent Karol Nawrocki w Berlinie i Paryżu. To będą ważne rozmowy

Olechowski: Tusk ignoruje wyroki sądów - sprawiedliwość ma być po jego stronie

Cyrkowo-punkowy musical w Warszawie!

CDU zwyciężyła w wyborach samorządowych w Nadrenii Północnej-Westfalii

Niemcy przed wizytą prezydenta Nawrockiego boją się tematu reparacji. Mają zaskakującą propozycję

Sakiewicz: Republika jest otwarta na inne poglądy - to Dom Wolnego Słowa i brak cenzury

Robert Baran z brązowym medalem MŚ w zapasach

Kowalski: 70% Polaków stwierdziło, że kolejna rekonstrukcja rządu to pudrowanie trupa

Najnowsze

Świątek nadal druga w rankingu WTA. Duży spadek Fręch

Jak zachować się w przypadku uruchomienia sygnałów alarmowych?

Ostrzelano samochód europosła Prawa i Sprawiedliwości

Koziński: lekcja z września 1939 roku jest nadal aktualna

Prezydent Karol Nawrocki w Berlinie i Paryżu. To będą ważne rozmowy

Polska rozbiła Katar i zapewniła sobie awans do 1/8 finału MŚ

Koalicja 13 grudnia zawiodła powodzian

Morawiecki stawia sprawę jasno: musimy uwolnić polski sektor dronowy [WIDEO]