Przejdź do treści
10:23 Izrael: Syreny w całym kraju z powodu irańskiego ataku rakietowego
09:56 W. Zełenski: Rosja uderzyła w Kijów północnokoreańskimi rakietami balistycznymi
09:17 Świat: Izrael ostrzelał sześć lotnisk na wschodzie, zachodzie i w centrum Iranu
09:06 Polska: Zakończyła się ewakuacja Polaków z Bliskiego Wschodu. Do kraju wróciło około 300 obywateli
07:47 Świat: Ceny miedzi w Londynie stabilne. Uwaga skupiona na eskalującym konflikcie na Bliskim Wschodzie
07:18 Ukraina: Sześciu zabitych i 29 rannych po atakach Rosji na Kijów i obwód kijowski
NBP NBP informuje: Było 509 ton, a jest już ponad 515 ton złota! Mamy więcej złota niż Europejski Bank Centralny, a Narodowy Bank Polski pod kierownictwem prof. Adama Glapińskiego, nadal zwiększa zasoby złota Polaków!
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Kto wierzy w teorie spiskowe? Zobacz zestawienie z kilkudziesięciu państw

Źródło: Fot. Canva

Ludzie o radykalnych poglądach - zarówno z prawej, jak i lewej strony sceny politycznej - częściej niż inni wierzą w teorie spiskowe. Szczególnie, jeśli popierają partię, która nie jest u władzy - wynika z dużych badań prowadzonych w 26 państwach.

Badania, które ukazały się w "Nature Human Behavior", przeprowadzono na ogromnej próbie (ponad 100 tys. osób) z 26 krajów - głównie Europy, ale również Brazylii, Izraela, Turcji (były to badania m.in. w ramach Kompasu Wyborczego, a w Polsce w ramach Polskiego Sondażu Uprzedzeń prowadzonego w Centrum Badań nad Uprzedzeniami przy Wydziale Psychologii UW).

- Zarówno zwolennicy radykalnego konserwatyzmu, jak i zdecydowani lewicowcy wyróżniają się większą wiarą w teorie spiskowe niż ludzie, których poglądy są umiarkowane. Do tego dochodzi jednak większa popularność teorii spiskowych na prawicy niż na lewicy - podsumowuje w rozmowie z Nauką w Polsce współautor badań psycholog dr hab. Michał Bilewicz, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Na to nakłada się kolejny zaobserwowany w badaniach tych efekt: w teorie spiskowe wierzą częściej osoby popierające opozycję, niż te, które popierają partię u władzy.

- Badania te potwierdzają więc hipotezę, że osoby, które nie mają poczucia kontroli nad swoim życiem i polityką, są bardziej skłonne wierzyć w teorie spiskowe - komentuje naukowiec.

Polska na tle innych krajów 

Michał Bilewicz podsumowuje, że Polska należy do państw, w których mentalność spiskowa jest dość powszechna. Nie jesteśmy jednak w ścisłej czołówce takich państw (wyprzedza nas choćby Izrael).

ZOBACZ: Mikrochipy w szczepionkach, a pandemia to sprawka rządów

Podsumowując prowadzone przez siebie w Polsce badania prof. Bilewicz zaznacza, że najpopularniejszymi w naszym kraju teoriami spiskowymi są akurat teorie niezwiązane z poglądami politycznymi - np. ta dotycząca GMO. Ze stwierdzeniem "Lepiej unikać żywności genetycznie modyfikowanej, bo jej konsekwencje dla zdrowia człowieka nie są podawane do wiedzy publicznej" zgodziło się aż 65 proc. badanych. Natomiast teorię dotyczącą powiązań Antoniego Macierewicza z Rosją wspierało z kolei 38 proc. respondentów, a tę o katastrofie smoleńskiej - ok. 30 proc. osób. 

Pandemia a spisek 

Pytany o czasy pandemii Michał Bilewicz streszcza, że gotowość do wiary w teorie spiskowe wcale w ostatnich 2 latach nie wzrosła. 

- Raczej osoby, które już miały skłonność do wiary w teorie spiskowe, chętniej o tych teoriach opowiadały innym, a teorie te w większym stopniu zaczęły wpływać na zachowania tych osób. Jednak w trakcie epidemii nie zwiększył się odsetek osób wierzących w teorie spiskowe, choćby te dotyczące pochodzenia koronawirusa - podsumowuje prowadzone w Polsce badania na ten temat.

Odporni na argumenty

Prof. Bilewicz zaznacza, że są teorie spiskowe, które przyczyniają się do wzrostu uprzedzeń. To choćby teorie dotyczące rzekomej władzy, jaką Żydzi mieliby dzierżyć nad światem. Bardzo trudno wyrugować je poprzez jakiekolwiek interwencje - mówi.

Opowiada, że aby zbadać ten efekt wśród polskich nastolatków, prowadzono zajęcia i spotkania z młodzieżą z Izraela czy z diaspory żydowskiej. Choć u wielu osób po takich spotkaniach wzrastała sympatia do Żydów i zanikały stereotypy, to akurat osoby wierzące w światowy spisek Żydów dalej w niego wierzyły.

- Wiara w teorie spiskowe pozostaje często odporna na argumentację logiczną. W zagranicznych badaniach wyszło, że ta sama osoba może wierzyć w dwie sprzeczne ze sobą teorie spiskowe. Na przykład że księżna Diana zginęła w zamachu i że księżna Diana przeżyła wypadek - opisuje psycholog.  

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Błaszczak o rządzących: uważają, że im się władza należy

Bocheński: demokracja jest zagrożona, naród musi patrzeć władzy na ręce

HIT DNIA

Manowska o "giertychówkach": nie będą rozpatrzone!

Wdowa po Tomaszu Jakubiaku w pierwszym wywiadzie po śmierci męża: „Poprosił mnie o zgodę na odejście” – mówiła ze łzami

Linie lotnicze śledzą rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie. LOT odwołuje rejsy

AS Monaco zakontraktuje Pogbę? Francuz gotowy na powrót po zawieszeniu

Nowa odmiana koronawirusa dotarła do Europy. Czym się objawia?

SPRAWDŹ TO!

HiPOkryzja Tuska. Morawiecki porównuje jego słowa a czyny [WIDEO]

Dyrektor sportowy FC Barcelony: Szczęsny zostaje na Camp Nou

Rząd Tuska uderza w kolejną grupę obywateli. Tym razem ucierpią przyszli kierowcy

Wersow żali się, że pracuje za dużo: 1263 posty na Insta!

UWAGA: Burze i upały w całym kraju. IMGW ostrzega

Klub Republiki. Andruszkiewicz: Tusk chce dzisiaj podpalić Polskę! [WIDEO]

Zmasowany atak rosyjskich dronów na Kijów

Tajemnica Midnight Hammer: Ujawniono chronologię operacji

Najnowsze

Błaszczak o rządzących: uważają, że im się władza należy

Linie lotnicze śledzą rozwój sytuacji na Bliskim Wschodzie. LOT odwołuje rejsy

AS Monaco zakontraktuje Pogbę? Francuz gotowy na powrót po zawieszeniu

Nowa odmiana koronawirusa dotarła do Europy. Czym się objawia?

SPRAWDŹ TO!

HiPOkryzja Tuska. Morawiecki porównuje jego słowa a czyny [WIDEO]

Bocheński: demokracja jest zagrożona, naród musi patrzeć władzy na ręce

HIT DNIA

Manowska o "giertychówkach": nie będą rozpatrzone!

Wdowa po Tomaszu Jakubiaku w pierwszym wywiadzie po śmierci męża: „Poprosił mnie o zgodę na odejście” – mówiła ze łzami