Anne Applebaum za książkę „Za żelazną kurtyną" otrzymała Cundill Prize, najwyższą pieniężną nagrodę za książkę historyczną na świecie, przyznawaną w Toronto przez Uniwersytet McGilla książkom o „doniosłym znaczeniu tak literacko, jak społecznie i naukowo".
Książka „Iron Curtain" miała premierę w Stanach Zjednoczonych jesienią 2012 roku, w Polsce ukazała się pod koniec października tego roku nakładem Wydawnictwa Świat Książki, pod tytułem „Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944–1956".
Amerykańska dziennikarka i historyczka, żona ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, opisuje w niej proces zniewolenia politycznego państw, które po II wojnie światowej znalazły się w strefie wpływów Stalina, biorąc pod lupę trzy państwa: Polskę, Niemcy i Węgry. Szczegółowo opisuje, w jaki sposób szybko ubezwłasnowolniono instytucje społeczeństwa obywatelskiego na różnych szczeblach: partie polityczne, kościół, media i organizacje młodzieżowe. Wyjaśnia, jak organizowano służbę bezpieczeństwa, jak komuniści zdominowali media i jak wszelkie formy opozycji zostały osłabione i rozbite.
Czerpiąc z niedawno udostępnionych materiałów archiwalnych oraz wielu źródeł niedostępnych po angielsku, Applebaum przedstawia taktykę komunistów, którzy dochodzili do władzy gnębiąc, grożąc i mordując. Opowiada także o życiu jednostek, by pokazać wybory, jakich musiały dokonywać: walczyć, uciekać czy współpracować.
Cundill Prize została ustanowiona sześć lat temu, jej wysokość to 75 tys. dolarów, co czyni ją najwyższą na świecie nagrodą dla literatury faktu i książek historycznych. Ogłoszenie nazwiska tegorocznego laureata odbyło się w środę w Toronto.
mk, mg, PAP, fot. Flickr.com/U.S. Embassy Kyiv Ukraine/CC
