– Wybory do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej odbędą się na pewno 25 maja. Wczoraj Państwowa Komisja Wyborcza zaopiniowała kalendarz wyborczy, który przedstawił jej zgodnie z przepisami ustawy prezydent – powiedział Czaplicki na konferencji prasowej. W całej UE wybory odbędą się w dniach 22-25 maja.

Zgodnie z kodeksem wyborczym wybory do PE zarządza prezydent w drodze postanowienia, nie później niż 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy przypadający w okresie wyborczym. Skoro wybory mają odbyć się 25 maja, zarządzenie wyborów przez prezydenta powinno nastąpić nie później niż 24 lutego.

Jak zaznaczył Czaplicki, eurowybory będą jednodniowe z uwagi na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2011 r., w którym TK stwierdził, że niekonstytucyjnym byłby przepis pozwalający organowi zarządzającemu decydować, czy wybory są dwudniowe czy jednodniowe. Według TK wybory do PE mogłyby być dwudniowe, ale to wymagałoby wyraźnego zapisu ustawowego. To, czy głosowanie w wyborach określonego rodzaju ma być przeprowadzone w ciągu jednego dnia czy dwóch dni powinno wynikać z ustawy, a nie być wynikiem decyzji organu władzy wykonawczej – czytamy w uzasadnieniu wyroku.

Sekretarz PKW zaznaczył, że tegoroczne wybory do PE odbędą się po raz pierwszy na podstawie kodeksu wyborczego, który zaczął obowiązywać w styczniu 2011 r. Kodeks wyborczy obejmuje wszystkie rodzaje wyborów przeprowadzanych w Polsce.

W porównaniu z poprzednimi eurowyborami nowością będzie po pierwsze liczba wybieranych europosłów. Polacy wybiorą 51 swych przedstawicieli w PE. W 2009 roku Polacy wybierali 50; jeden dodatkowy mandat przypadł Polsce w trakcie kadencji w związku z wejściem w życie traktatu z Lizbony.

Europosłów Polacy wybiorą – tak jak dotychczas – w 13 okręgach wyborczych. Czaplicki podkreślił, że w wyborach do PE nie ma przypisanej do okręgu stałej liczby mandatów wyborczych. – Ta liczba będzie ustalana dopiero po zakończeniu wyborów. Po przeprowadzeniu głosowania PKW przystąpi do ustalania, ile mandatów przypada każdemu komitetowi wyborczemu w każdym okręgu wyborczym – wyjaśnił.

W porównaniu z wyborami 2009 r. zmienione będą też godziny głosowania. W tym roku odbędzie się ono między godz. 7 a 21, a nie jak dotychczas w godz. 8-22. Sekretarz PKW podkreślił, że zgodnie z przepisami unijnymi państwa członkowskie nie mogą podawać oficjalnych wyników wyborów do czasu zakończenia głosowania we wszystkich krajach UE.

– Jeszcze nie znamy tych godzin we wszystkich krajach. PKW wystąpiła do MSZ o ustalenie ich i podanie nam, bo od tego będzie zależało, czy obwodowe komisje wyborcze po zakończeniu głosowania w Polsce i ustaleniu wyników głosowania będą mogły niezwłocznie je podać do wiadomości publicznej – powiedział. W 2009 r. w czterech krajach unijnych głosowanie kończyło się o godz. 22, a w Irlandii Płn. o godz. 23.

Kolejna istotna zmiana dotyczy list wyborczych. Kodeks wyborczy wprowadził obowiązek umieszczenia przez komitety wyborcze na listach co najmniej 35 proc. kobiet i co najmniej 35 proc. mężczyzn.

Ponadto dotychczas obywatel UE nie będący obywatelem Polski a kandydujący do PE w naszym kraju był zobowiązany do przedstawienia zaświadczenia, że nie jest pozbawiony praw wyborczych. Czaplicki zaznaczył, że ponieważ było sporo kłopotów – nie tylko w Polsce, ale w większości krajów UE, z ustaleniem, który organ ma to oświadczenie wydać, zmieniono prawo i teraz w takim wypadku wystarczy oświadczenie kandydata, że nie jest pozbawiony prawa kandydowania.