Przejdź do treści
06:35 Kenia: Szef AFRICOM - afrykańska grupa terrorystyczna jest w stanie przeprowadzić ataki w USA
03:17 ONZ: USA w RB - propozycja zawieszenia broni na Ukrainie jest najlepszym rozwiązaniem dla Rosji
01:59 Europa: Rosyjski wywiad oskarżył Serbię o wysyłanie Ukrainie amunicji "wbrew neutralności"
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Zgorzelec zaprasza - Nie Trzaskaj - Przyjdź na Wrotki, 30 maja (piątek), g. 18:00, Skwer im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Zgorzelcu
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej we Wrocławiu zaprasza 30 maja, o godz. 17.30 na uroczystą Mszę św. w intencji Ojczyzny, w kościele NMP na Piasku, ul. Katedralna 4. Po mszy przemarsz pod pomnik papieża Jana XXIII, gdzie odbędzie się łączenie z TV Republika
Wydarzenie Finał kampanii wyborczej Karola Nawrockiego: 30 maja (piątek) godz. 22:00, plac przy Miejskim Ośrodku Kultury w Wysokiem Mazowieckiem
Spotkanie Europoseł Patryk Jaki weźmie udział w spotkaniu w Ostrowi Mazowieckiej 30 maja godz. 18.00 (Stara Elektrownia ul. 11 Listopada 7)
Protest Stowarzyszenie Rolnicy Południowej Wielkopolski organizuje protest rolników. 30 maja, od godz. 10:00. Miejsce: Droga krajowa 11, powiat kępiński, Krążkowy, rondo im. Kornela Morawieckiego
Wydarzenie "Warsaw Boxing Cup" - Pamięci Żołnierzy Walczących w Bitwie Pod Monte Cassino. 31 maja godz. 16:00. "107 Granda na pięści". 1 czerwca godz. 11:00. Ul. Łazienkowska 6a, Warszawa
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"
20:04 - To nie brudne chwyty w kampanii, które niestety obserwujemy, powinny decydować o przyszłości Polski, tylko Obywatele, zgodnie ze swoimi przekonaniami - powiedział prezydent Andrzej Duda w orędziu
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Bełchatowie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem, 30 maja (piątek), g. 17.00, Oratorium Jana Pawła II w Bełchatowie

Święto Konstytucji 3 Maja. „Witaj Maj! Trzeci Maj, u Polaków błogi raj!”

Źródło: canva.com/Telewizja Republika

231 lat temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli, wciąż jeszcze podzielonych na stany.

Polska niemal od początku XVIII w. była państwem niesuwerennym. Z tego, że uzależniona od wschodniego sąsiada Rzeczpospolita jest słaba, a jej ustrój wymaga naprawy, zdawano sobie już sprawę w latach dwudziestych XVIII w.

Na potrzeby przemian wskazywali król Stanisław August Poniatowski oraz Familia Czartoryskich, jednak kiedy wbrew stanowisku Rosji próbowali te reformy przeforsować, Polska zapłaciła za to pierwszym rozbiorem.

Sejm Czteroletni rozpoczął obrady w 1788, jednak dopiero latem 1790 r. wprowadzono do sejmu sporządzony w duchu ideologii republikańskiej projekt nowej konstytucji autorstwa Ignacego Potockiego. Osłabiał on władzę króla, czynił bezsilnym rząd, a sejmowi kazał tworzyć ustawy z większości instrukcji poselskich, hegemonem z kolei miały być sejmiki. Projekt likwidował także wolną elekcję i ustanawiał tron dziedziczny. Dyskusja w kwestii sukcesji ożywiła dawne obawy przed monarchą do tego stopnia, że pozostającym w sejmie klientom wrogich mu magnatów udało się nie dopuścić do sukcesji – zgodzono się jedynie na elekcję następcy za życia Stanisława Augusta.

Konstytucja była przełomowa z wielu punktów widzenia. Umożliwiła sprawne działanie sejmu, z którego wyrugowano „liberum veto”, wprowadzono głosowanie większością, a decyzje sejmu nie mogły być kwestionowane przez sejmiki. Stworzyła sprężystą władzę wykonawczą z rządem zwanym Strażą Praw i „niemalowanym” (realnie, a nie tylko formalnie działającym) królem na czele, przyjmując monteskiuszowski trójpodział władzy.

Sukcesja tronu zastąpiła wolną elekcję, przy czym wyznaczony na następcę po Stanisławie Auguście Elektor Saski nie miał syna – przyszłą dynastię miał tworzyć mąż jego córki, „infantki polskiej”. Ustawa Rządowa rozszerzyła również podmiot polskiej demokracji – mieszczanie, choć nie stanowili osobnej izby parlamentu, zyskali realny wpływ na ustawodawstwo przez swoich „ablegatów”. Chłopów uznano za integralną część narodu i „najdzielniejszą kraju siłę”. Władza sądownicza pozostawała oddzielna od ustawodawczej i wykonawczej.

Więcej w materiale poniżej.


PAP/Zamek Królewski w Warszawie

Wiadomości

Atak terrorystyczny na USA może przyjść z innej strony

Rosja wypowiada wojnę Shrekowi. A ten czym zawinił?

Neutralny autorytet wskazuje na kogo zagłosuje w II turze

Riposta: Dobrosz-Oracz dostała lekcję od Brauna

Pierwszy zamach w Syrii od upadku al-Asada

Po zawaleniu lodowca groźba katastrofalnej fali powodziowej

Oskarżają Jill Biden o ukrywanie tego przed Amerykanami

Alarm powodziowy w Rumunii: Dziesiątki miejscowości pod wodą

Ukraina gotowa na bezwarunkowe zawieszenie broni. A Rosja?

Bartosz Obuchowicz szczerze o walce z uzależnieniem: "Życie mi obojętniało"

Woch poparł Nawrockiego i rozpętało się piekło. Internauci: „Tak system eliminuje”

Czy Układ Słoneczny "powiększy się" o nową planetę

Robimy pizzę z Karolem Kusem

Gajewska z ziemniakami w DPS. Internauci nie kryją oburzenia

Katarzyna Bosacka zaczyna życie od nowa. Ma nowego partnera i dom w puszczy

Najnowsze

Atak terrorystyczny na USA może przyjść z innej strony

Pierwszy zamach w Syrii od upadku al-Asada

Po zawaleniu lodowca groźba katastrofalnej fali powodziowej

Oskarżają Jill Biden o ukrywanie tego przed Amerykanami

Alarm powodziowy w Rumunii: Dziesiątki miejscowości pod wodą

Rosja wypowiada wojnę Shrekowi. A ten czym zawinił?

Neutralny autorytet wskazuje na kogo zagłosuje w II turze

Riposta: Dobrosz-Oracz dostała lekcję od Brauna