Przejdź do treści
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Wydarzenie Spotkanie z posłami PiS z Mariuszem Błaszczakiem, Jackiem Sasinem i Sebastianem Łukaszewiczem. Niedziela, 3 sierpnia 2025, godz. 12:30 w Starostwie Powiatowym w Sokółce, ul. Piłsudskiego 8
Wydarzenie Klub "GP" w Garwolinie i poseł Grzegorz Woźniak zapraszają do złożenia podpisów pod wnioskiem o referendum ws nielegalnej migracji, w niedzielę 3 sierpnia w Miętnem od g. 15 obok Festiwalu Etnograficznego i 4 sierpnia na targu w Maciejowicach od g. 7
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Sydney zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego, 3 sierpnia 2025 r. (sobota), 12, Kościół pw. Św. Vincenta, 7 Bland St., Ashfield
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na wspólne śpiewanie piosenek powstańczych w dniu 3.08. po mszy świętej o godzinie 12:00 w kościele pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała w Aleksandrowie Łódzkim
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Twitter zaprasza na - Pokój na żywo na platformie X. Temat spotkania: „Mazurek Dąbrowskiego”, 2 sierpnia (sobota), g. 19, konto na X: @KlubyGP
Zaproszenie Katowicki Klub „Gazety Polskiej” zaprasza na Turniej Piłki Nożnej X Memoriał dr Andrzeja Mieleckiego dla uczczenia Bitwy Warszawskiej 1920 i Powstań Śląskich, 3 sierpnia (czwartek), g. 9, Obiekt MOSiR ul. Asnyka 27, Katowice
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Święto Konstytucji 3 Maja. „Witaj Maj! Trzeci Maj, u Polaków błogi raj!”

Źródło: canva.com/Telewizja Republika

231 lat temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli, wciąż jeszcze podzielonych na stany.

Polska niemal od początku XVIII w. była państwem niesuwerennym. Z tego, że uzależniona od wschodniego sąsiada Rzeczpospolita jest słaba, a jej ustrój wymaga naprawy, zdawano sobie już sprawę w latach dwudziestych XVIII w.

Na potrzeby przemian wskazywali król Stanisław August Poniatowski oraz Familia Czartoryskich, jednak kiedy wbrew stanowisku Rosji próbowali te reformy przeforsować, Polska zapłaciła za to pierwszym rozbiorem.

Sejm Czteroletni rozpoczął obrady w 1788, jednak dopiero latem 1790 r. wprowadzono do sejmu sporządzony w duchu ideologii republikańskiej projekt nowej konstytucji autorstwa Ignacego Potockiego. Osłabiał on władzę króla, czynił bezsilnym rząd, a sejmowi kazał tworzyć ustawy z większości instrukcji poselskich, hegemonem z kolei miały być sejmiki. Projekt likwidował także wolną elekcję i ustanawiał tron dziedziczny. Dyskusja w kwestii sukcesji ożywiła dawne obawy przed monarchą do tego stopnia, że pozostającym w sejmie klientom wrogich mu magnatów udało się nie dopuścić do sukcesji – zgodzono się jedynie na elekcję następcy za życia Stanisława Augusta.

Konstytucja była przełomowa z wielu punktów widzenia. Umożliwiła sprawne działanie sejmu, z którego wyrugowano „liberum veto”, wprowadzono głosowanie większością, a decyzje sejmu nie mogły być kwestionowane przez sejmiki. Stworzyła sprężystą władzę wykonawczą z rządem zwanym Strażą Praw i „niemalowanym” (realnie, a nie tylko formalnie działającym) królem na czele, przyjmując monteskiuszowski trójpodział władzy.

Sukcesja tronu zastąpiła wolną elekcję, przy czym wyznaczony na następcę po Stanisławie Auguście Elektor Saski nie miał syna – przyszłą dynastię miał tworzyć mąż jego córki, „infantki polskiej”. Ustawa Rządowa rozszerzyła również podmiot polskiej demokracji – mieszczanie, choć nie stanowili osobnej izby parlamentu, zyskali realny wpływ na ustawodawstwo przez swoich „ablegatów”. Chłopów uznano za integralną część narodu i „najdzielniejszą kraju siłę”. Władza sądownicza pozostawała oddzielna od ustawodawczej i wykonawczej.

Więcej w materiale poniżej.


PAP/Zamek Królewski w Warszawie

Wiadomości

36 lotów odwołanych na Maderze, a to nie koniec

Znowu problemy z powrotem z wczasów. Odwołane loty

American Eagle broni reklamy z Sydney Sweeney. Antywoke czy rasizm?

Skandal z erotycznym blogiem. Dymisja ambasadora Austrii przy UE

Strzelanina w USA. Cztery ofiary, sprawca na wolności

„Monstrum” z australijskich koron drzew: Odkryto olbrzymiego patyczaka

Dzięki jej decyzji Trump zyska wpływ na Fed

Hamas: Nie złożymy broni, dopóki nie powstanie niepodległe państwo palestyńskie

Baumgartner zostawił 250 mln euro. Partnerce zapisał... pamiątki?!

Janusz Kowalski: Hasło "Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz" jest ciągle aktualne

Trump zażądał od firm farmaceutycznych obniżenia cen leków dla Amerykanów

Robert Bąkiewicz: Mamy swój kawałek ziemi i potrafimy bronić Polski

W rocznicę Powstania Warszawskiego Niemcy zarzucili nam "narodową megalomanię"

Kinga Rusin łowi piranie w Amazonii i… wbija szpilę innym kobietom! "Bywają jak drapieżniki – atakują w grupie"

Katarzyna Cichopek w białej sukni ogłasza: „My już po”! Internauci nie mają wątpliwości – „To był ślub w Grecji!”

Prezydent USA reaguje na prowokacje Rosjan. Trump nakazał rozmieścić dwa atomowe okręty podwodne

Najnowsze

36 lotów odwołanych na Maderze, a to nie koniec

Znowu problemy z powrotem z wczasów. Odwołane loty

nowy gatunek patyczaka

„Monstrum” z australijskich koron drzew: Odkryto olbrzymiego patyczaka

rezygnacja Adriany Kugler otwiera drogę Trumpowi do kontroli Fed

Dzięki jej decyzji Trump zyska wpływ na Fed

Hamas będzie walczył o wyzwolenie Palestyny

Hamas: Nie złożymy broni, dopóki nie powstanie niepodległe państwo palestyńskie

życiowa partnerka Felixa Baumgartnera

Baumgartner zostawił 250 mln euro. Partnerce zapisał... pamiątki?!

kontrowersje wokół reklamy American Eagle

American Eagle broni reklamy z Sydney Sweeney. Antywoke czy rasizm?

skandal w Austrii

Skandal z erotycznym blogiem. Dymisja ambasadora Austrii przy UE

strzelanina w Montanie

Strzelanina w USA. Cztery ofiary, sprawca na wolności