Ustawa, którą rząd chciał od przyszłego roku ukrócić wyprowadzanie przez firmy zysków za granicę, została podpisana przez prezydenta 17 września. Rządowe Centrum Legislacji (RCL) opublikowało ją dopiero 3 października. To, zdaniem "Rz" oznacza, że nowe przepisy wejdą w życie nie od 1 stycznia 2015 r., ale z rocznym opóźnieniem.

– Z przepisów ustawy wynika, że nawet kilka dni opóźnienia w publikacji odsuwa jej obowiązywanie o cały rok – powiedziała „Rzeczpospolitej” Patrycja Goździowska, doradca podatkowy w kancelarii SSW.

Ministerstwo Finansów reaguje na publikację "Rz"

W reakcji na publikację dziennika minister finansów Mateusz Szczurek zapowiedział, że w poniedziałek do Sejmu trafi projekt umożliwiający wejście opisywanej ustawy w życie od 1 stycznia 2015 r.

– W poniedziałek do laski marszałkowskiej trafi poselski projekt zmieniający vacatio legis ustawy, która ma ukrócić wyprowadzanie przez firmy zysków za granicę, tak by mogła ona wejść w życie od 1 stycznia 2015 rok – powiedział Szczurek na konferencji prasowej. Dodał, że liczy na to, że uda się przeprowadzić cały proces legislacyjny do 30 listopada br. Zadeklarował też, że przypilnuje, by nowa ustawa została terminowo opublikowana.

Czy to aby na pewno był przypadkowy błąd?

Obecny na konferencji szef RCL Maciej Berek powiedział, że po przebadaniu "bardzo dokładnie tej sprawy" nie widzi, by jakikolwiek z jego pracowników zawinił w tej sprawie i bierze odpowiedzialność na siebie. – Te sugestie, które pojawiały się w przestrzeni publicznej, o intencjonalnym działaniu w celu opóźnienia publikacji tej ustawy nie znajdują potwierdzenia i są krzywdzące dla tych osób, które się tym procesem zajmują. Co nie zdejmuje ze mnie odpowiedzialności za sytuację, która wystąpiła – powiedział. Zaznaczył, że RCL publikuje od 2,5 do 3 tys. aktów prawnych rocznie.

Odniósł się w ten sposób do słów Mariusza Błaszczaka z PiS, który poinformował, że klub parlamentarny tego ugrupowania zwrócił się do marszałka Sejmu o uzupełnienie porządku obrad rozpoczynającego się w przyszłym tygodniu posiedzenia Sejmu o informację premier Ewy Kopacz na temat możliwości uszczuplenia wpływów do budżetu w związku z terminem publikacji ustawy.

Według PiS konieczne jest wyjaśnienie czy nieopublikowanie ustawy było wynikiem przypadkowego przeoczenia przez urzędników, braku właściwego nadzoru ze strony odpowiednich ministrów, czy działaniem, mającym na celu ułatwienie funkcjonowania wielkim koncernom.

Solidarna Polska chce powołania komisji śledczej

Solidarna Polska wystąpi o powołanie sejmowej komisji śledczej, aby wyjaśnić przyczyny nieopublikowania ustawy o opodatkowaniu firm działających w rajach podatkowych, co spowoduje opóźnienie poboru podatków od tych spółek – zapowiedziała Beata Kempa.

SP zamierza też zawiadomić prokuraturę i CBA, chce też, żeby do sprawy odniosła się premier Ewa Kopacz.

– Przedłożymy wszystkim klubom parlamentarnym wniosek o powołanie w tej sprawie komisji śledczej, której celem będzie wyjaśnienie, kto i z jakich przyczyn zaniechał z ramienia Rządowego Centrum Legislacji ogłoszenia ustawy o zagranicznych spółkach kontrolowanych – powiedziała Kempa dziennikarzom.

Dodała, że komisja ma sprawdzić, „w jakich warunkach i na jakim etapie prac legislacyjnych” postanowiono, że vacatio legis zostanie określona jako iloczyn miesięcy, bez podania sztywnego okresu, skoro warunkiem wejścia ustawy w życie od 1 stycznia 2016 r. było opublikowanie jej do końca września, aby weszła w życie do końca bieżącego roku.

Komisja ma też zbadać, na jakie straty naraża to skarb państwa. Kempa uważa, że może chodzić o 3 mld zł lub jeszcze wyższą kwotę.

Kolejne pytanie dla komisji dotyczy tego, czy w trakcie prac nad ustawą i przy przekazaniu podpisanej ustawy RCL „nie istniały naciski grup interesu, dla których istotne było odwleczenie w czasie wejścia w życie ustawy”, a jeśli tak, to kto i z czyjej inicjatywy takie naciski wywierał.

Według Kempy należy też sprawdzić, czy nie doszło do niedopełnienia i do naruszenia interesów ekonomicznych państwa, dlatego SP zamierza zawiadomić prokuraturę i Centralne Biuro Antykorupcyjne.

Czego dotyczy ustawa o rajach podatkowych?

Istotą przygotowanych przez resort finansów przepisów jest uwzględnienie w dodatkowym zeznaniu podatkowym dochodów zagranicznych kontrolowanych spółek i opodatkowanie ich 19–proc. podatkiem. Zgodnie z nowelą dochody z kontrolowanych spółek zagranicznych (tzw. CFC) byłyby opodatkowane w Polsce, jeżeli firma krajowa miałaby w podmiocie zagranicznym ponad 25 proc. udziałów. Zasadę tę stosowano by pod warunkiem, że podatek za granicą byłby niższy, o co najmniej 25 proc. niż w Polsce, a spółka nie prowadziłaby tam rzeczywistej działalności.

Za zagraniczną spółkę kontrolowaną uznany będzie ponadto każdy podmiot położony w państwie wymienionym w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, publikowanym przez ministra finansów w rozporządzeniu. Za spółki tego typu będą również uznawane podmioty położone w państwie, z którym Polska nie wymienia informacji podatkowych.

Nowe przepisy nie będą stosowane wobec podatników kontrolujących zagraniczne spółki położone w państwach UE oraz należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), o ile będą one tam prowadziły rzeczywistą działalność gospodarczą.