W historii Narodu Wybranego, jego walki o przetrwanie, zachowanie tradycji, wiary, walki o wolność jest pewne podobieństwo pomiędzy Żydami a Polakami - powiedział Prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości zapalenia świec chanukowych w Pałacu Prezydenckim.
- Chanuka to święto radości, rodziny i przetrwania - podkreślił Prezydent, króry zapalił pierwszą ze świec.
Przypomniał, że Chanuka upamiętnia zwycięstwo Machabeuszy nad Grekami. Gdy Grecy zdobyli Jerozolimę, ich władca Antioch IV zabronił żydowskich obrządków i nakazał prześladowanie niestosujących się do zakazu, a w Świątyni Jerozolimskiej ustanowił kult Zeusa. Żydzi pokonali najeźdźców. Podczas ponownego uświęcenia Świątyni Jerozolimskiej wydarzył się cud - potrzebna do sprawowania obrządków oliwa paliła się przez osiem dni, choć przewidywano, że wystarczy jej zaledwie na jeden dzień. Od tamtej pory Żydzi, pamiętając o cudzie, zapalają w czasie Chanuki przez osiem dni chanukową świecę na chanukiji ustawianej przeważnie na parapecie okna w widocznym z ulicy miejscu.
- W wielkiej historii Narodu Wybranego, jego walki o przetrwanie, zachowanie tradycji i wiary, walki o wolność jest pewne podobieństwo pomiędzy Żydami a Polakami - powiedział Andrzej Duda.
- Chciałbym, żeby święto 100-lecia odzyskania niepodległości było świętem wspólnym, naszym, nas wszystkich razem, wszystkich tych, dla których Polska jest drogą, Polska niepodległa, Rzeczpospolita, którą ja nazywam i zawsze chciałbym nazywać Rzeczpospolitą Przyjaciół, w której razem mieszkamy i razem możemy się nią cieszyć - dodał Prezydent.
- Święto Chanuka ma w sobie specyfikę uniwersalną, wartości uniwersalne - powiedział prof. Szewach Weiss. Zwrócił uwagę, że Polaków i Żydów "dużo łączy". - W tych dniach to miejsce, pod waszym gospodarstwem, jest kapliczką pamięci, małą świątynią pojednania - dodał.
Obok Prezydenta i Pierwszej Damy Agaty Kornhauser-Dudy, w uroczystości wzięli udział m.in. ambasador Izraela Anna Azari, Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich, prof. Szewach Weiss, pracownicy Kancelarii Prezydenta RP, przedstawiciele organizacji żydowskich, politycy i dziennikarze. Spotkanie uświetnił występ zespołu Vocal Varshe, który zaśpiewał pieśni po hebrajsku.
W kalendarzu żydowskim Chanuka rozpoczyna się zawsze 25. dnia miesiąca Kislew; w tradycyjnym kalendarzu jej obchody przypadają od listopada do grudnia.
Chanuka jest jednym z najradośniejszych świąt żydowskich, obchodzonym przez osiem dni. Każdego z nich po zapadnięciu zmroku Żydzi zapalają jedną świecę na chanukowym dziewięcioramiennym świeczniku - chanukiji. Na dziewiątym, pomocniczym ramieniu świecznika znajduje się szames - świeczka, od której płomienia odpala się kolejne. Nazwa święta pochodzi od czasownika chanach oznaczającego poświęcać, inaugurować.
Chanuka - jak podkreślają przedstawiciele Gminy Wyznaniowej Żydowskiej - to czas zadumy nad tradycją, ale również zabawy i radości, zwłaszcza dla najmłodszych. Najpopularniejszą zabawą chanukową dla dzieci jest tzw. drejdel, czyli czworoboczny bączek. Na jego ściankach znajdują się cztery hebrajskie litery: n, g, h, f/sz, które są pierwszymi literami zdania "Nes gadol haja szam", co oznacza "Cud wielki zdarzył się tam". Dzieci są także obdarowywane prezentami.