"Dla wielu decyzja Putina o agresji na Ukrainie była tak samo trudna do przyjęcia, jak tezy Kopernika, że Ziemia kręci się wokół Słońca", porównał podczas wystąpienia na Światowym Kongresie Kopernikańskim w Toruniu premier Mateusz Morawiecki.
Jak mówił szef rządu, w 2022 r. musieliśmy sobie udzielić nowych odpowiedzi na stare pytania.
"Pandemia, potem wojna na Ukrainie i potężny kryzys gospodarczy wstrząsnęły całym światem. Dla wielu decyzja Putina o agresji na Ukrainie była tak samo trudna do przyjęcia, jak tezy Kopernika, że Ziemia kręci się wokół Słońca", powiedział premier.
"Cieplarniane warunki, w jakich przyszło żyć wielu zachodnim przedstawicielom świata polityki i zachodnim elitom, uśpiły umysły", dodał.
Ocenił, że główna zasada ekonomii klasycznej, która w uproszczeniu miała brzmieć "pieniądz łagodzi obyczaje", legła w gruzach.
"Ostatnie trzydziestolecie upłynęło pod znakiem dominacji liberalizmu, który sam siebie uznał za jedyny, racjonalny opis świata, zwłaszcza relacji gospodarczych i politycznych. Teoria neoliberalna była traktowania co najmniej jako jedno z żelaznych praw fizyki. Tak jakby teorie społeczne opisywały nie ludzi, ale atomy. Wiemy, że wiedza bardzo często może być narzędziem władzy. W myśl tej tezy neoliberalizm był narzędziem dominacji w systemie, który generował ogromne nierówności i niesprawiedliwości. Każdy, kto zgłaszał wątpliwości, traktowany był jak ktoś niespełna rozumu", powiedział premier.
Podkreślił, że kwestionowanie neoliberalizmu zestawiano z kwestionowanie prawa grawitacji. Przywołał postać swojego ojca – Kornela Morawieckiego, który był fizykiem teoretycznym.
"Wiedział on doskonale, że nawet teoria naukowa jest zawsze tylko niedoskonałą próbą opisu natury, która pozostaje dla nas tajemnicą", wspomniał Morawiecki.
Premier ocenił, że "dzisiejszy świat jest pełen paradoksów". "Wynalezienie internetu miało połączyć nas w jedną globalną wioskę, ale stało się zaczynem wielu problemów i początkiem nowej izolacji", wskazał.
Premier spotkał się podczas ŚKK z noblistami. Rozmawiał z nimi indywidualnie i wysłuchał dyskusji, w której wzięli udział prof. Barry C. Barish, prof. Michel Mayor, prof. Arthur B. McDonald, prof. James Peebles i prof. Didier P. Queloz.