Przejdź do treści
22:16 USA: Agencja Ochrony Środowiska (EPA) ogłosiła we wtorek, że wycofuje się z formalnego uznania, że zmiany klimatu zagrażają zdrowiu publicznemu i że do zmian przyczyniają się spaliny samochodowe
22:08 Tragiczna sytuacja w Mielnie. Ratownicy próbowali reanimować 47-latka, który wcześniej topił się w Bałtyku. Mimo natychmiast podjętej akcji mężczyzna zmarł
21:38 Lubuskie: Do poważnego wypadku doszło na drodze wojewódzkiej nr 289 w miejscowości Lubsko. W wypadku brały udział samochód osobowy i ciężarówka. Poszkodowanych zabrały do szpitali trzy śmigłowce Lotniczego Pogotowia Ratunkowego
21:30 Zachodniopomorskie: W Niechorzu morze wyrzuciło ciało młodej osoby. Wiele wskazuje na to, że może to być chłopiec, który wczoraj zniknął pod wodą w Dziwnówku
20:31 Prezydent USA Donald Trump powiedział we wtorek, że nałoży nowe sankcje na Rosję za 10 dni, jeśli w tym czasie Moskwa nie zawrze porozumienia o zakończeniu wojny
19:57 Watykan: Dziesiątki tysięcy osób wzięły udział we wtorek wieczorem na placu Świętego Piotra w powitalnej mszy Jubileuszu Młodzieży. Według Watykanu i stołecznej policji w tym największym wydarzeniu Roku Świętego udział weźmie około miliona młodych ludzi
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza na sprzątanie grobów Uczestników Powstania Warszawskiego, 31 lipca 2025 r. (czwartek), g. 18, przy bramie starego cmentarza ul. Cmentarna
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Brzozowie zaprasza na uczczenie „Godziny -W-” w 81. Rocznicę Wybuchu Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g. 17, Cmentarz Komunalny w Brzozowie – KRZYŻ z Tablicą Sokoła i Powstania Warszawskiego
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Jastrzębiu-Zdroju zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g. 17, przy tablicy rtm. Witolda Pileckiego.
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Nowy Sącz im. Jana Olszewskiego zaprasza na rocznicę Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g. 17, przy Pomniku Polskiego Państwa Podziemnego
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Skarżysko-Kamienna zaprasza na wydarzenie pt. Skarżysko Śpiewa piosenki Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g. 18, Ośrodek Patriotyczno-Społeczny, ul. Kościuszki 38, Skarżysko-Kamienna
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Ciechocinku, zaprasza do wspólnego śpiewania piosenek powstańczych, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g. 17, przy ul. Żelaznej 5, przed budynkiem Miejskiego Centrum Kultury
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Wejherowo zaprasza na Obchody Narodowego Dnia Pamięci Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2025 r. (piątek), g.16.50, przy Bramie Piaśnickiej, - g. 17.30 Różaniec w Kościele Chrystusa Króla
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Milanówek zaprasza na obchody 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, 2 sierpnia 2025 r. (sobota), g. 15.00-Msza św. w kościele pw. Matki Bożej Bolesnej ul. Szkolna 7. Po Mszy św. uroczystość na cmentarzu w Milanówku
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Sydney zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego, 3 sierpnia 2025 r. (sobota), 12, Kościół pw. Św. Vincenta, 7 Bland St., Ashfield
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na wspólne śpiewanie piosenek powstańczych w dniu 3.08. po mszy świętej o godzinie 12:00 w kościele pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała w Aleksandrowie Łódzkim
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Palma, jajko, sól, chrzan - skąd się wzięły i co oznaczają wielkanocne symbole

Źródło: Fot. Pixbay/Emilia_Baczynska

Ze świętami Wielkanocy związane są takie symbole jak palma, jajko, sól, chrzan. O znaczeniach tych symboli opowiada dr Katarzyna Waszczyńska z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Wyjaśnia, że symbole te z jednej strony wywodzą się z religii chrześcijańskiej, z drugiej – sięgają tradycji pogańskiej.

Nadejście świąt zapowiada palma wielkanocna. „Zgodnie z tradycją chrześcijańską palma to zarówno symbol męczeństwa, jak i triumfu. Tradycyjnie uważano ją też za symbol sił witalnych, życia, corocznego odnawiania roślin” – mówi cytownana na stronie UW dr Katarzyna Waszczyńska z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW.

Poświęconej palmie przypisano niezwykłą moc, mającą ochronić domostwa przed ogniem. Dawniej zanoszono też palmę do pomieszczeń gospodarczych, wierząc, że ustrzeże zwierzęta przed złem. A gdy po raz pierwszy wyprowadzano krowy czy owce na pastwiska, delikatnie uderzano je palemką, by dawały dużo mleka czy wełny. Rolnicy pod pierwszą skibę wkładali gałązki wyjęte z wielkanocnej palmy. Ten rytuał miał uświęcić ich pola i dodać ziemi życiodajnej energii.

Tradycyjna palma wykonana jest z roślin zimozielonych, np. bukszpanu bądź tui, witek wierzbowych zakończonych puchatymi baziami (kotki wierzbowe), przyozdabiają ją kwiaty. "Mniej więcej do połowy XX wieku szczególne znaczenie przypisywano kotkom wierzbowym. Sądzono, że zjedzenie poświęconej bazi chroni przed bólem gardła. A rośliny zimozielone, np. bukszpan czy świerk, mają zaklęte w sobie życie wieczne” – wyjaśniła dr Waszczyńska.

Święcono pokarm dla zwierząt

Jeśli chodzi o zwyczaj święcenia pokarmów, to jak czytamy w informacji UW, był on praktykowany już w XVI wieku. Na Pomorzu oraz terenach nazywanych od XIX wieku Mazurami, święcenie pokarmów zaczęło upowszechniać się jednak dopiero po II wojnie światowej. „Na wsiach oprócz tradycyjnych pokarmów dawniej święcono też pokarm dla zwierząt oraz wszystko to, co rolnikom gwarantowało przetrwanie: wodę, kaszę jaglaną, bulwy kartofli, garść zboża do siewu” – mówiła badaczka.

Dodaje też, że w tradycji święcenia pokarmów można zaobserwować pewną zmienność. „Dawniej gospodynie, przygotowując koszyczek do poświęcenia, wkładały do niego baranka z masła bądź cukru, a także: chleb, kołacz, mięso, wędliny, jajka, sól i chrzan” – mówi dr Waszczyńska i podkreśla, że najważniejsze w święconce są sól i chrzan, symbole nawiązujące do męki Chrystusa. Sól ma podwójne znaczenie odwołujące się do męczeństwa i oczyszczenia. „Podczas wieczerzy sederowej, odbywającej się w trakcie trwającego właśnie żydowskiego święta Pesach, równie istotne znaczenie ma słona woda i chrzan. Przypominają one o ciężkich doświadczeniach, jakich naród żydowski doznał w niewoli egipskiej. Należy tu zauważyć nawiązanie do wspólnej tradycji judeo-chrześcijańskiej” – tłumaczyła antropolożka.

Symbolika jajka sięga mitów kosmogonicznych

Jeśli chodzi o symbolikę jajka, to sięga ona starożytności i mitów kosmogonicznych. Jajko to praźródło naturalnego życia, które zawiera w sobie tajemnicę. Symbolizuje rozwój, zdrowie, energię, a w chrześcijaństwie – zmartwychwstanie. „Znów pojawia się tu element dwoistości. W sensie religijnym postrzegamy jajko jako symbol życia i zmartwychwstania, w kulturze jest kojarzone z budzącą się do życia przyrodą, życiodajnością, obfitością, dostatkiem i szczęściem” ─ mówiła dr Waszczyńska. Dodaje też, że moc jajka może zostać zwiększona. Jednym ze sposobów jest zdobienie jajka. I tak na przykład jajka czerwone i zielone kojarzone są z życiodajnością.

„Śmigus i dyngus mają dwa odrębne znaczenia. Śmigus może być mokry i wiąże się wtedy z polewaniem wodą, ale może być też suchy – wtedy kojarzy się ze smaganiem witkami wierzbowymi. Wierzono, że uderzenie kogoś witką wierzbową zapewni mu szczęście i zagwarantuje odradzające się życie. Dyngus oznacza zaś wykup. Jeśli oczekiwało się na wiosennych kolędników, którzy składali wielkanocne życzenia, to trzeba było dać im dyngus w postaci pisanek czy ciasta” ─ opowiadała dr Waszczyńska.

naukawpolsce.pap.pl

Wiadomości

Republika Wieczór Ewa Bugała

Goście Ewy Bugały komentują rekonstrukcję rządu: „Wiele musi się zmienić, żeby wszystko zostało po staremu”

Dożyliśmy Polski, w której cieszymy się, że władza nie przeprowadzi (CHYBA) zamachu stanu

Czarnek: Marsz 11 października, ma być sprzeciwem obywateli wobec narzucania paktu mirgacyjnego

Lis wysyła Hołownię do psychiatryka i apeluje do Tuska: "musi uderzyć pierwszy"

Semka: może Trzaskowski był w szoku po porażce i nie czuje się na siłach poprowadzić Campus Polska

Tak będzie wyglądało zaprzysiężenie Karola Nawrockiego na Prezydenta RP

Bochenek: z dystansem bym traktował deklaracje pana Adama Szłapki

Miał podżegać do zabójstwa Zbigniewa Ziobry. Nadal nie usłyszał wyroku

Lewicowa histeria po reklamie z amerykańską aktorką. Powód? Biała skóra, blond włosy i niebieskie oczy

Będzie cios w 800+? Goście Miłosza Kłeczka komentują propozycję szefa PSL

Jak to skomentować? Komornik ściąga tysiące złotych od Bąkiewicza dla „Babci Kasi”

Liga Narodów: Polscy siatkarze zagrają z Japonią o półfinał

Pilne: Wypadek polskich turystów w Egipcie. Są ofiary śmiertelne

Zdaniem NIK źle oceniano prace maturalne. Skala błędów jest bardzo duża

Szłapka mija się z prawdą? Oskarża Kaczyńskiego o hipokryzję ws. nielegalnej migracji!

Najnowsze

Republika Wieczór Ewa Bugała

Goście Ewy Bugały komentują rekonstrukcję rządu: „Wiele musi się zmienić, żeby wszystko zostało po staremu”

Semka: może Trzaskowski był w szoku po porażce i nie czuje się na siłach poprowadzić Campus Polska

Tak będzie wyglądało zaprzysiężenie Karola Nawrockiego na Prezydenta RP

Bochenek: z dystansem bym traktował deklaracje pana Adama Szłapki

Miał podżegać do zabójstwa Zbigniewa Ziobry. Nadal nie usłyszał wyroku

Dożyliśmy Polski, w której cieszymy się, że władza nie przeprowadzi (CHYBA) zamachu stanu

Czarnek: Marsz 11 października, ma być sprzeciwem obywateli wobec narzucania paktu mirgacyjnego

Lis wysyła Hołownię do psychiatryka i apeluje do Tuska: "musi uderzyć pierwszy"