Eksperci przyjmują, iż powinnością prawodawcy (parlamentu) jest budowanie spójnego systemu prawa i eliminowanie występujących luk w prawie. Jednak wszelkie opracowania kwestii wykonywania orzeczeń TK dopuszczają możliwość, iż nie wymagają one bezwzględnego wykonania, nie mają charakteru konstytutywnego.

Co więcej, termin „wykonywanie orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego” nie został zdefiniowany w obowiązujących przepisach prawnych, jego sens normatywny w zasadniczym stopniu jest rezultatem ustaleń nauki prawa i pozaorzeczniczej aktywności samego Trybunału Konstytucyjnego.

Sam Trybunał Konstytucyjny na swojej stronie internetowej wyjaśnia, że kwestia nie jest rozstrzygnięta w sposób decydujący przez regulacje samej Konstytucji, zwłaszcza zaś art.190, który określa moc obowiązującą i skutki orzeczeń TK.

Regulacje konstytucyjne w tym zakresie są niejasne, nieprecyzyjne, a przede wszystkim stwarzają możliwość rozbieżnych interpretacji. Odnosi się wrażenie, że twórcom Konstytucji zabrakło wyobraźni, chociaż problem skutków w ujęciu czasowym jest dobrze znany praktyce innych europejskich sądów konstytucyjnych (zwłaszcza w Austrii i w Niemczech), co mogło zachęcać do skorzystania z tych doświadczeń – czytamy na stronie trybunal.gov.pl.

Jak można sprawdzić na stronie Publicznego Portalu Informacji o Prawie należącego do Rządowego Centrum Legislacji, od 29 kwietnia 2008 do 28 października 2015 nie wykonano aż 48 orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.

Niewykonane orzeczenia TK dotyczą chociażby takich kwestii jak: rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie podatku akcyzowego; ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów; obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 października 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy; ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych czy na przykład ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Prawnicy w opracowaniach tego zagadnienia wskazują, że powody niewykonania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego bywają złożone i wydaje się, że żaden, nawet najlepiej zaprojektowany, system na niewiele się zda, gdy nie ma politycznej woli uchwalenia ustawy, zrozumienia dla ustrojowego znaczenia rozstrzygnięć sądu konstytucyjnego albo dostatecznie skutecznych i dolegliwych sankcji za bezczynność organów państwa.