Przejdź do treści
„Kresy wewnętrzne”. Chasydzi, czyli kresowi żydzi
Fot. Flickr/Michał Nowak

Nie widać już ich ani na naszych wewnętrznych Kresach, ani na tych utraconych, choć przed II wojną światową byli nieodłączną częścią kresowej mozaiki. Małe kresowe miasteczka zamieszkane były przez wielu Żydów, a po drogach jeździli obwoźni żydowscy handlarze ze swoim towarem. Wśród Żydów w dawnej Rzeczypospolitej szczególnie wyróżniali się chasydzi polscy, którzy w pewnym momencie zdominowali kresowe żydostwo.

Chasydyzm polski to odłam judaizmu i ruch religijny, stworzony w XVII wieku na Podolu przez Izraela ben Eliezera, zwanego Baal Szem Tow, w skrócie BeSzT. Obecnie chasydzi są uważani za odłam ultraordodoksyjnych Żydów, ale ruch ten powstał na Kresach jako mistyczny odłam judaizmu, przez ortodoksyjnych Żydów potępiony i uważany za coś w rodzaju herezji. Zgorszenie budziły nie tylko nauki cadyków – charyzmatycznych liderów chasydyzmu, którzy przykładali większą wagę do osobistej relacji z Bogiem niż do judaistycznej teologii.

Jeszcze bardziej raziła pozostałych Żydów (zarówno ortodoksyjnych jak i reformowanych) ekscentryczna forma chasydzkich modlitw. Uwielbienie Boga wyrażali w tańcu, który na tamte czasy wydawał się szalony, w ekstatycznych okrzykach i częstych wspólnych biesiadach. Nosili przy tym charakterystyczny strój, w którym wyróżniała się przede wszystkim futrzana czapa, zwana sztrajml. Golili górę głowy, pozostawiając bardzo długie brody i pejsy.

Takie szalone gromady nie były dobrze widziane ani przez Żydów ani przez gojów. Ortodoksyjni Żydzi nakładali na nich klątwy a ci reformowani uważali za wstyd dla judaizmu. Jednak Kresy okazały się dobrą glebą dla tego dość szalonego odłamu judaizmu, bo w pewnym momencie większość kresowych Żydów stała się chasydami. Podczas II wojny światowej najbardziej uderzył w nich Holokaust, bo byli łatwi do rozpoznania i ujęcia. Niemcy wymordowali praktycznie całą społeczność chasydzką na Kresach. Obecnie resztki chasydów polskich mieszkają w Izraelu i USA.

portal TV Republika

Wiadomości

L4 po nowemu. Jest kontrowersyjna zmiana

Kolejny skandal w resorcie kultury. Dyrektor PISF wycofuje rezygnację, bo "została do niej zmuszona"

Jutro Sejm zajmie się projektem, który dopuszcza mordowanie dziecka do momentu urodzenia

Jakie nastroje panują w Ameryce w dniu wyborów prezydenckich?

Napisała do nas lekarz stomatolog: państwo rządzone przez Tuska nie ma z czego dać na ochronę zdrowia

TYLKO U NAS. Sprawdź sondaże i wyniki wyborów w USA!

Mistrzostwa Świata: Porażka Polek w amp futbolu

W tę noc będzie niebezpiecznie. IMGW ostrzega

Leszczyna straci stołek w resorcie zdrowia? [SONDA]

Skurkiewicz: Polską rządzą dziś barbarzyńcy - walczą z pamięcią narodową

Co dalej z twórcą marki Red i Bad? Sąd podjął decyzję

Banaszak: Z Belgijkami to będzie inny mecz niż rok temu

Derby na swoją korzyść rozstrzygnęło Zagłębie

Kradli metodą na tzw. blokera. Już siedzą w areszcie!

Domański: społeczeństwo amerykańskie jest konserwatywne, to osłabia Harris

Najnowsze

L4 po nowemu. Jest kontrowersyjna zmiana

Napisała do nas lekarz stomatolog: państwo rządzone przez Tuska nie ma z czego dać na ochronę zdrowia

TYLKO U NAS. Sprawdź sondaże i wyniki wyborów w USA!

Mistrzostwa Świata: Porażka Polek w amp futbolu

W tę noc będzie niebezpiecznie. IMGW ostrzega

Kolejny skandal w resorcie kultury. Dyrektor PISF wycofuje rezygnację, bo "została do niej zmuszona"

Jutro Sejm zajmie się projektem, który dopuszcza mordowanie dziecka do momentu urodzenia

Jakie nastroje panują w Ameryce w dniu wyborów prezydenckich?