Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w opublikowanym we wtorek raporcie "Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2022" poinformował, że w 2022 r. jakość powietrza w stosunku do wszystkich rodzajów zanieczyszczeń poprawiła się. Dodano, że dokument zawiera podsumowanie wyników rocznej oceny jakości powietrza przeprowadzonej w 2023 r. dla poszczególnych województw.

"Nastąpił wyraźny spadek liczby przekroczeń oraz zasięgu obszarów objętych przekroczeniem. Poprawa jakości powietrza nastąpiła między innymi dzięki wprowadzanym na poziomie lokalnym, regionalnym oraz krajowym działaniom zmierzającym do ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza oraz korzystniejszym warunkom meteorologicznym" - stwierdzono w raporcie.

Urząd wskazał, że badanie jakości powietrza wykonywane jest z podziałem na 46 stref. Zaznaczył, że przypisanie strefie klasy A oznacza, że na jej obszarze nie stwierdzono wystąpienia w określonym roku przekroczenia obowiązujących w Polsce wartości normatywnych stężeń danego zanieczyszczenia. Przypisane klasy C dla danego zanieczyszczenia – oznacza konieczność prowadzenia działań naprawczych w tej strefie.

Jak podano, ocena za 2022 r. obejmowała 12 substancji: dwutlenek siarki (SO2), dwutlenek azotu (NO2), tlenek węgla (CO), benzen (C6H6), ozon (O3), pył zawieszony PM10; ołów (Pb), arsen (As), kadm (Cd), nikiel (Ni) i benzo(a)piren (B(a)P) w pyle zawieszonym PM10 oraz pył zawieszony PM2,5.

"W 2022 r., w przypadku dwutlenku siarki, tlenku węgla, benzenu, ozonu oraz ołowiu, kadmu i niklu, zawartych w pyle zawieszonym PM10, wszystkie strefy w kraju zaliczono do klasy A. Jako A sklasyfikowano także przeważającą większość stref w odniesieniu do: dwutlenku azotu (42) i arsenu (44)" - wyjaśnił GIOŚ. Dodano, że do klasy A zaliczono 32 strefy dla pyłu zawieszonego PM10, 35 stref dla pyłu zawieszonego PM2,5, a także 14 stref w przypadku benzo(a)pirenu zawartego w pyle zawieszonym PM10.

Zwrócono uwagę, że zanieczyszczeniem, dla którego dotrzymanie obowiązujących kryteriów stężenia w powietrzu atmosferycznym wciąż stanowi największe wyzwanie jest benzo(a)piren w pyle zawieszonym PM10. "W 2022 r. dla tego zanieczyszczenia również obserwujemy trend poprawy, ale do klasy C zaliczono 32 strefy" - poinformowano. Podkreślono, że jest to wynik lepszy od uzyskanych w ocenach za lata 2021 i 2020 (39 stref z klasą C), a także 2010-2019, kiedy do klasy C zaliczono odpowiednio między 36 a 46 stref. "Obserwujemy więc stopniowy spadek poziomu tego zanieczyszczenia" - dodał urząd.

Wyjaśniono, że powszechne występowanie stężeń B(a)P w pyle zawieszonym PM10 wyższych od wartości normatywnej, wynika z podwyższonych stężeń w okresie zimowym w wielu miejscach w Polsce. "Jest to związane z emisją z indywidualnych instalacji ogrzewania mieszkań i domów jednorodzinnych z wykorzystaniem paliw stałych. W użyciu są piece na paliwa stałe, z niską efektywnością energetyczną i wysoką emisją zanieczyszczeń w tym pyłu i B(a)P" - zaznaczył GIOŚ.

Według statystyk Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) dotyczących wymiany kopciuchów w programie „Czyste Powietrze” za miesiąc wrzesień 2023 r., w całej Polsce złożono 12859 wniosków o dofinansowanie na wymianę źródła ciepła, podpisano 12842 umowy oraz dokonano 9892 wypłaty na łączna kwotę 249,8 mln zł. Jak podał urząd, złożono 4480 wniosków o dotację na instalację fotowoltaiczną. Złożono też 277 wniosków na pompy ciepła odbierające ciepło z gruntu lub wody, 6117 wniosków na powietrzne pompy ciepła, 4233 wnioski na kotły gazowe kondensacyjne, 2111 wniosków na kotły na biomasę, 4 wnioski na węzły cieplne, 109 wniosków na systemy ogrzewania elektrycznego i 10 wniosków na kotły olejowe.