Mają maksymalnie po 25 lat i niedawno w Gdańsku walczyli o tytuły mistrzów Europy – 600 zawodników z całego kontynentu spotkało się w Trójmieście na EuroSkills 2023 - ósmej edycji największego konkursu umiejętności branżowych w Europie. W rywalizacji wyłoniono najlepszego spawacza, mechanika, specjalistę frezowania CNC, elektronika, integratora robotów przemysłowych oraz specjalistów w blisko 40 innych dziedzinach, kluczowych dla funkcjonowania współczesnej gospodarki. Specjalistów, których bardzo brakuje – według danych GUS w Polsce zmagamy z deficytem tysięcy budowlańców, elektryków, mechaników samochodowych czy kucharzy.
Podczas EuroSkills uczestnicy wykonywali serię zadań i projektów w ściśle określonych ramach czasowych i zgodnie z wymagającym kodeksem rywalizacji. Wszyscy mieli do dyspozycji te same narzędzia i identycznie przygotowane stanowiska, zawody można więc porównać do igrzysk olimpijskich. Tyle że zamiast skoku w dal czy biegu na 800 m., zawodnicy rywalizowali w takich kategoriach jak murarstwo, projektowanie zieleni czy florystyka. Aby wygrać, liczyły się przede wszystkim praktycznie umiejętności, wiedza, ale także umiejętność działania pod presją czasu i radzenia sobie ze stresem.
Już blisko 60 proc. absolwentów podstawówek kontynuuje naukę w szkołach branżowych lub technicznych.
Konkursy, takie jak EuroSkills, promujące kształcenie branżowe i zawody specjalistyczne, to jedna z dróg zmierzających do zmniejszenia problemu braku wykwalifikowanej kadry. Od wielu lat zmaga się z nim nie tylko Polska, ale także wiele państw Unii Europejskiej. Ponad 70 proc. przedsiębiorców w UE sygnalizuje trudności ze znalezieniem specjalistów. Potrzebę rozwoju zawodów branżowych widzą nie tylko kraje, ale także poszczególne branże i pojedyncze firmy.
- Obserwujemy brak profesjonalistów na rynku. Jest też problem z sukcesją w firmach budowlanych, których właściciele są coraz starsi. Potrzebni są młodzi ludzie, którzy wejdą na rynek pracy i będą profesjonalnie wykonywać prace budowlane czy wykończenia wnętrz. Trzeba docierać do młodzieży, do uczniów szkół zawodowych i pokazywać im rozwiązania, dzięki którym będą potrafili profesjonalnie pracować, co da im łatwiejszy start w dorosłe życie i własny biznes. Pomagają w tym wydarzenia takie jak EuroSkills – tłumaczy Monika Mychlewicz, kierownik ds. komunikacji i trade marketingu w Caparol Polska.
Dzięki rozpoczętej w Polsce w 2019 roku reformie edukacji, już blisko 60 proc. absolwentów podstawówek kontynuuje naukę w szkołach branżowych lub technicznych. Ponadto, Komisja Europejska ogłosiła 2023 rok Europejskim Rokiem Umiejętności, promując idee uczenia się przez całe życie. Głównym celem tej inicjatywy jest podniesienie i zmiana kwalifikacji pracowników w UE oraz ograniczenie niedoboru fachowców w Europie.
- W przeszłości szkolnictwo branżowe nie było bardzo faworyzowane przez nasze władze czy program edukacyjny. Teraz to się zmienia. Zaczynamy odczuwać drastyczny brak fachowców z różnych dziedzin. Dlatego takie wydarzenia jak EuroSkills pomagają zwrócić uwagę rządzących, uczelni a także samych adeptów czy potencjalnych studentów na to, że porządny fach w ręku nie musi oznaczać ciężkiej pracy. Młodzi specjaliści świetnie odnajdują się w wykorzystaniu w pracy najnowszych technologii, które bardzo ją ułatwiają – zaznacza Artur Kordowski, Market Manager, Würth Polska, jednego z partnerów odbywających się w Gdańsku EuroSkills.
Kraje Unii Europejskiej po pandemii Covid-19 skoncentrowały się na wzmacnianiu swoich gospodarek, jesteśmy także świadkami szybkiej transformacji w dziedzinie cyfryzacji czy ekologii. Tworzy to nowe możliwości rozwoju i jednocześnie zmienia zakres umiejętności, jakich pracodawcy oczekują od swoich obecnych i przyszłych pracowników. Tu ogromną rolę odgrywa wysokiej jakości kształcenie i szkolenie zawodowe, które zapewnia płynne przejście od edukacji szkolnej do etapu zatrudnienia, oraz kształcenie osób dorosłych, które chcą podnieść lub zmienić swoje kwalifikacje czy zdobyć nowe kompetencje, by dostosować je do zmian na rynku pracy.
- Przeżywamy aktualnie rewolucję związaną ze zmianą źródeł energii. Jesteśmy na etapie rozwoju na przykład samochodów elektrycznych. Oferta firm zmienia się wraz z postępem technologicznym, dlatego już na etapie edukacji należy przygotowywać młodych ludzi na spotkanie zawodowe w różnych branżach –od technicznych po budowlane – mówi Artur Kordowski.
Znakomici polscy młodzi specjaliści
Nasz kraj na EuroSkills reprezentowało aż 41 zawodników, którzy z mistrzostw przywieźli aż 13 medali, osiągając tym samym najlepszy wynik w historii. EuroSkills pokazały, że młodzi Polacy są niezwykle utalentowani, a biznes widzi potrzebę wspierania rozwoju specjalistów, którzy już wkrótce znajdą się na rynku pracy i będą decydowali o sukcesie polskiej gospodarki.
- W Polsce mamy wielu doskonałych absolwentów uczelni technicznych – podkreśla Rafał Bień, dyrektor pionu automatyki przemysłowej w Siemens Polska, jednego z partnerów EuroSkills w Gdańsku, który zaznacza, że najlepsi uczestnicy EuroSkills bez problemu znajdą pracę w najbardziej renomowanych firmach. - Czempioni z poszczególnych dziedzin są u nas na pierwszych miejscach najbardziej pożądanych pracowników, czy stażystów. Inwestujemy naszą energię, czas naszych inżynierów, w tworzenie ścieżek edukacyjnych i pokazujemy, jakie umiejętności będą potrzebne w przyszłości.
Inicjatywy takie jak EuroSkills w pełni uzupełniają też unijne programy edukacyjne, takie jak Erasmus+, flagowa inicjatywa Unii Europejskiej w tym zakresie. Jak podkreśla organizator EuroSkills 2023 Gdańsk – Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, polscy reprezentanci zdobyli na mistrzostwach łącznie aż 13 medali.
Trzy złote przypadły: Rafałowi Rygalikowi, specjaliście w dziedzinie frezowanie CNC, Janowi Firlejowi, który bronił biało-czerwonych barw w kategorii elektronika, a także Piotrowi Wyrzykowi i Hubertowi Krasuskiemu, młodym fachowcom w obszarze integracji robotów przemysłowych. Oprócz trzech złotych medali, Polacy zdobyli jeszcze 1 srebrny, który wywalczył Dawid Miotk, w konkurencji obsługa gości hotelowych, 3 brązowe (Rafał Piechaczek – mechanika pojazdów ciężarowych, Dorota Cieślicka – budownictwo cyfrowe, Krzysztof Żurek – chłodnictwo i klimatyzacja), a także aż 6 medali doskonałości, przyznawanych za uzyskanie bardzo wysokiego wyniku punktowego (Alan Kaczkowski – spawalnictwo; Janusz Perucki – gotowanie; Emilia Wilde – fryzjerstwo; Łukasz Kobyłecki – serwis restauracyjny; Mateusz Wyskok – instalacje sanitarne i grzewcze oraz Weronika Kwiatek-Binda – florystyka).
