81 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku, rozpoczęło się Powstanie Warszawskie
81 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie, największy zryw militarny sił zbrojnych polskiego Państwa Podziemnego. Choć zakończone po 63 dniach kapitulacją miało Powstanie wymierny skutek polityczny - rezygnację Stalina z bezpośredniego wcielenia Polski do Związku Sowieckiego, jako tzw. "17 republiki". Obawiający się czynnego oporu Polaków tyran zrezygnował z planów aneksji," zadowalając się" podporządkowaniem ZSRR nominalnie niepodległego kraju.
Powstanie Warszawskie, przeprowadzone w ramach Akcji Burza, było największym i najdłużej trwającym zrywem militarnym jaki Armia Krajowa przeprowadziła przeciw Niemcom. Trwało od 1 sierpnia 1944 r. do 3 października 1944. Rozkaz o wybuchu powstania podpisał 31 lipca 1944 roku płk Antoni Chruściel ps. „Monter”, dowódca Okręgu Warszawskiego AK.
Siły polskie przy rozpoczęciu powstania liczyć miały według pierwotnych planów ok. 50 tys. żołnierzy, jednak w związku z trudnościami mobilizacyjnymi walki rozpoczęto siłami liczącymi ok. 25 tys. powstańców, z których zaledwie 10 proc. było uzbrojonych.
Przez pierwsze dni powstania inicjatywa należała do sił polskich. Oddziały powstańcze zdobyły wiele obiektów w dzielnicach: Stare Miasto, Mokotów, Śródmieście, Żoliborz. W rękach okupantów pozostały jednak wiele strategicznych obiektów (mosty, dworce, lotnisko, dzielnica niemiecka, koszary), co pozwoliło Niemcom na działania ofensywne.
By stłumić powstanie Niemcy stosowali politykę bezwzględnego terroru, także wobec ludności cywilnej. Niemieccy bandyci zamordowali w Warszawie około 200 tysięcy cywilów - kobiet, starców i dzieci. Pamiętna jest tu "Rzeź Woli", w trakcie której zginęło ponad 65 tys. osób. Ludzi mordowano w mieszkaniach, szpitalach, na ulicach, a ich domy palono, gdyż według planu Niemców - jeszcze z roku 1940 - Warszawa miała de facto przestać istnieć jako miasto. W aktach terroru brały udział nie tylko osławione formacje SS, ale i "szlachetny" (zdaniem Niemców i ich obecnej krajowej ekspozytury) Wehrmacht.
W czasie powstania w wolnych od okupanta częściach Warszawy działały szpitale, garkuchnie, powstańcze Radio „Błyskawica”, a nawet kino. Funkcjonowała także poczta harcerska. Ludzie cieszyli się z odzyskanej wolności, choć nad każdym wisiała groźba śmierci.
Przewaga sił niemieckich i celowe sabotowanie pomocy dla powstańców ze strony Sowietów stały się powodem zaprzestania walk.
30 września 1944 r., gdy jedynym ośrodkiem obrony pozostała część Śródmieścia, rozpoczęły się rozmowy na temat kapitulacji. 2 października w Ożarowie podpisali ją przedstawiciele Komendy Głównej AK. Zapewniała ona powstańcom prawa kombatanckie i gwarantowała humanitarne traktowanie ludności cywilnej. Żołnierzy AK jako jeńców wojennych umieszczano w obozach w głębi Rzeszy.
O ile zobowiązania okupantów wobec walczących polskich żołnierzy zostały w zasadzie wypełnione, to ludność cywilna nadal padała ofiarą bestialstwa niemieckich bandytów. Miasto opuścić musiało ok. 500 tys. mieszkańców, a Warszawa była planowo ograbiana i wyburzana.
Źródło: Republika, wikipedia, i.pl
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube
Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB
Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X
Wiadomości
Wstrząsające słowa Kołakowskiej o jej związku. „Przez lata utrzymywał mnie na smyczy”. Karolak odpowiedział jednym słowem.
Ozdoba o opinii lekarza dot. stanu zdrowia Ziobry. "Takie działanie jest absolutnie niedopuszczalne"
Obajtek przedstawił pomysły mające poprawić sytuację rolników. Klauzula lokalności i wzmocnienie przetwórstwa spożywczego
Mocne wystąpienie prezydenta Karola Nawrockiego w Mińsku Mazowieckim. Podsumowanie 100 dni prezydentury
Najnowsze
Wstrząsające słowa Kołakowskiej o jej związku. „Przez lata utrzymywał mnie na smyczy”. Karolak odpowiedział jednym słowem.
Prezydent Nawrocki: Wetuję ustawy złe dla Polek i Polaków
Służby zabroniły wniesienia patriotycznej oprawy na mecz Polska-Holandia
Obajtek przedstawił pomysły mające poprawić sytuację rolników. Klauzula lokalności i wzmocnienie przetwórstwa spożywczego
