Przejdź do treści
Polska 26 lipca – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia władze Prus rozpoczęły wysiedlenia tzw. rugi pruskie; w Warszawie wydano pierwszy podręcznik do nauki języka esperanto; premiera serialu telewizyjnego „Janosik”; w Lądku-Zdroju odbył się I. kongres KPN, którego wszystkich uczestników aresztowała SB; w Krakowie rozpoczęły się 31. Światowe Dni Młodzieży. Urodzili się m. in. Stanisław ze Szczepanowa, Stefan Drzewiecki, Magdalena Samozwaniec, Andrzej Wróblewski, Stanisław Komornicki, Zdzisław Kuźniar, Edward Żebrowski. Zmarli natomiast: Kazimierz Bartel, Paweł Finder, Małgorzata Fornalska, Jan Żabiński, Stefan Wiechecki oraz Bogusław Sochnacki.

1030 - W małopolskim Szczepanowie urodził się Stanisław ze Szczepanowa, biskup krakowski, z rozkazu króla Bolesława II stracony za zdradę; święty Kościoła katolickiego, jeden z patronów Polski.

1376 - W Zakroczymiu książę mazowiecki Janusz I przyznał mieszczanom warszawskim przywilej prowadzenia łaźni miejskiej, zastrzegając sobie prawo do bezpłatnego korzystania z niej raz w tygodniu.

1400 - Król Władysław II Jagiełło zainaugurował działalność odnowionej Akademii Krakowskiej.

1792 - Pod Markuszowem na Lubelszczyźnie doszło do ostatniego zwycięskiego dla wojsk dowodzonych przez ks. Józefa Poniatowskiego starcia w trakcie polsko-rosyjskiej wojny w obronie Konstytucji 3 maja.

1844 - W Kunce na Podolu urodził się Stefan Drzewiecki, inżynier, wynalazca, pionier żeglugi podwodnej i lotnictwa.

1885 - Władze pruskie rozpoczęły akcje wysiedlania z granic państwa Polaków nieposiadających pruskiego obywatelstwa (tzw. rugi pruskie).

1887 - Ludwik Zamenhoff wydał w Warszawie pierwszy podręcznik do nauki języka esperanto „Unua libro”.

1894 - W Krakowie urodziła się Magdalena Samozwaniec, pisarka; córka malarza Wojciecha Kossaka, siostra Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej; autorka popularnych powieści i opowiadań satyrycznych.

1922 - W Rawie Mazowieckiej urodził się Andrzej Wróblewski, dziennikarz, krytyk literacki, językoznawca; w latach 1948-1987 związany z redakcją „Życia Warszawy”; publikował pod pseudonimem „Ibis”.

1922 - Sejm RP przyjął ustawę o regulaminie Zgromadzenia Narodowego, które miało dokonać wyboru prezydenta RP.

1924 - W Warszawie urodził się Stanisław KomornickiNałęcz”, generał WP, historyk wojskowości; w czasie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski, żołnierz 1. Armii Wojska Polskiego; zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r.

1931 - W Wolnym Mieście Gdańsku urodził się Zdzisław Kuźniar, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z filmów „Pigułki dla Aurelii”, „Wolne Miasto”, „Jak rozpętałem drugą wojnę światową” i „Niedziela Barabasza”.

1935 - W Warszawie urodził się Edward Żebrowski (właściwie: Edward Bernstein), reżyser, scenarzysta, aktor; reżyser filmów „Ocalenie”, „Szpital Przemienienia”, „W biały dzień”.

1941 - We Lwowie, po odmowie utworzenia kolaboracyjnego rządu został rozstrzelany - na osobisty rozkaz Heinricha Himmlera - Kazimierz Bartel, matematyk, pięciokrotny premier RP, prezes Polskiego Towarzystwa Matematycznego, rektor Politechniki Lwowskiej.

1943 - Oddział partyzancki NOW-AK pod dowództwem por. Franciszka Przysiężniaka ps. „Ojciec Jan” zaatakował wieś Bukowina (powiat biłgorajski), dokonując spalenia 31 gospodarstw należących pierwotnie do Polaków, a zasiedlonych przez Ukraińców, zabijając około 10. i ciężko raniąc 7. z nich.

1944 - Oddział AK pod dowództwem mjra Mariana Bernaciaka ps. „Orlik” wyzwolił Ryki spod okupacji niemieckiej.

1944 - W ramach akcji „Wiśnicz” oddział AK przeprowadził atak na niemieckie więzienie w Nowym Wiśniczu, uwalniając 128. więźniów politycznych.

1944 - 38-osobowy oddział Armii Krajowej rozbił w Iwoniczu Zdroju garnizon Wehrmachtu. AK utrzymywała miasto w swoich rękach do 20 września, do chwili przejścia frontu wschodniego. Okres ten nazywano „Rzeczpospolitą Iwonicką”.

1944 - Rząd sowiecki ogłosił, że uznaje PKWN za jedyną legalną władzę w Polsce.

1944 - W Warszawie Niemcy rozstrzelali działaczy komunistycznych: Pawła Findera - jednego z przywódców PPR - oraz Małgorzatę Fornalską.

1974 - Premiera pierwszego odcinka serialu telewizyjnego „Janosik” w reżyserii Janusza Passendorfera.

1974 - Zmarł Jan Żabiński, długoletni dyrektor Ogrodu Zoologicznego w Warszawie, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, wraz z żoną Antoniną ukrywał na terenie zoo Żydów z warszawskiego getta.

1979 - W Warszawie zmarł Stefan WiecheckiWiech”, satyryk, felietonista, scenarzysta, piewca tzw. gwary warszawskiej.

1980 – W Lądku-Zdroju odbył się I Kongres Konfederacji Polski Niepodległej. W trakcie Kongresu doszło do interwencji SB i uczestnicy Kongresu zostali aresztowani.

1989 - Polska ratyfikowała „Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur”.

2004 - W Łodzi zmarł Bogusław Sochnacki, aktor filmowy („Ich troje”, „Królowa Bona”) i teatralny: „Dialogus de la passione”, „Trans-Atlantyk”.

2005 - Demonstrujący pod Sejmem górnicy wymogli na marszałku Włodzimierzu Cimoszewiczu wprowadzenie pod obrady, choć w okrojonym kształcie, projektu ustawy emerytalnej m.in. utrzymującej przechodzenie na emeryturę w górnictwie po 25 latach pracy.

2016 – W Krakowie rozpoczęły się 31. Światowe Dni Młodzieży.

PAP

Wiadomości

Kolejna strzelanina w USA. Tym razem Kentucky. Są ranni

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie

Jaki o Tusku: To opętany człowiek

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Dyplomacja kulinarna na 16. Edycji Europejskiego Festiwalu Smaku

Dymisja Macrona? Demonstrowało 150 miast!

Ryba: nasz rząd zajmuje się wojną domową, a nie zewnętrzną

Bagiński: niewybudowanie CPK to zdrada gospodarcza

Co ciekawego można robić na Lubelszczyźnie?

85 lat temu skapitulowała polska załoga Westerplatte...

Express Republiki | 07.09.2024

Najnowsze

Kolejna strzelanina w USA. Tym razem Kentucky. Są ranni

Jaki o Tusku: To opętany człowiek

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie