Przejdź do treści
22:00 Sąd Najwyższy: I Prezes SN Małgorzata Manowska stanowczo odpowiada na ataki ministra sprawiedliwości i broni konstytucyjnych kompetencji Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
20:50 Prezydent-elekt Karol Nawrocki w rozmowie z red. Danutą Holecką w Republice powiedział, że w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego powstanie specjalny departament poświęcony nowym technologiom w wojskowości
20:44 Prezydent-elekt Karol Nawrocki podziękował Telewizji Republika, jej dziennikarzom oraz pracownikom, a także Klubom Gazety Polskiej za wsparcie w kampanii wyborczej
20:40 Prezydent-elekt Karol Nawrocki w wywiadzie dla Telewizji Republika: Polacy oczekują dzisiaj spokoju i normalności. Dzisiaj pęknięta na pół Polska potrzebuje prezydenta pracującego dla wszystkich Polaków
20:34 Prezydent-elekt Karol Nawrocki zapowiedział w Republice, że wśród jego pierwszych inicjatyw legislacyjnych będzie projekt ustawy o funduszu technologii przełomowych
20:26 Prezydent-elekt Karol Nawrocki w ekskluzywnym wywiadzie dla Telewizji Republika ujawnił, że szefem jego gabinetu w Kancelarii Prezydenta będzie Paweł Szefernaker, zastępcą Jarosław Dębowski, a rzecznikiem prasowym Paweł Leśkiewicz
19:30 Warszawa: Alarm bombowy w centrum Warszawy przy ulicy Jasnej - służby zabezpieczyły teren i sprawdzają podejrzany przedmiot znaleziony na miejscu
19:00 Francja: Iga Światek odpadła w półfinale wielkoszlemowego French Open w Paryżu
18:44 Warszawa: Lotnisko w Modlinie wstrzymało loty z powodu awarii systemu meteorologicznego
18:15 USA: Kanclerz Niemiec Friedrich Merz przybył do Białego Domu na spotkanie z prezydentem USA Donaldem Trumpem - przywódcy będą rozmawiać m.in. na tematy dotyczące wojny w Ukrainie
17:35 NATO: Mark Rutte zapowiedział, że zaproponuje członkom Sojuszu Północnoatlantyckiego plan, który zakłada wydatki państw na obronność w wysokości 5 proc. PKB
17:00 Warszawa: Wicemarszałek Sejmu i lider Konfederacji Krzysztof Bosak spotkał się dzisiaj z prezydentem-elektem Karolem Nawrockim - zapewnił go o gotowości do współpracy dla dobra Polski i Polaków
16:21 Ukraina: Wojska rosyjskie zniszczyły w czwartek siedzibę państwowej administracji obwodowej w Chersoniu na południu Ukrainy
15:33 Prezes NBP prof. Adam Glapiński: Aktualne prognozy sugerują, że w III kwartale tego roku inflacja może spaść w pobliże 3 proc. - RPP utrzymała stopy procentowe na dotychczasowym poziomie
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

W poszukiwaniu zaginionych megalitów Wielkopolski. Archeologom pomaga najnowsza technologia

Źródło: Fot. PAP/T. Wiktorzak

Pierwsze monumentalne grobowce megalityczne sprzed kilku tysięcy odkryto w Wielkopolsce dopiero w XXI w. Zdaniem archeologów jest ich jednak zdecydowanie więcej, dlatego rozpoczęli ich poszukiwania. Pierwsze wyniki są obiecujące.

Grobowce megalityczne typu kujawskiego (określenie to wzięło się od Kujaw, gdzie odkryto dotychczas najwięcej podobnych konstrukcji) uznawane są za jedne z największych konstrukcji sepulkralnych wznoszonych w pradziejach w Polsce. Grobowce kujawskie wznoszono w IV tysiącleciu p.n.e. Usypywano je w kształcie wydłużonego trójkąta i obwarowywano dookoła wielkimi blokami kamiennymi. Szerokość ich podstawy wynosiła od 6 do 15 metrów, a długość – nawet do 150 m. Konstrukcje osiągały wysokość 3 m. Pod nasypami znajdowały się z reguły pojedyncze elitarne pochówki.

Do 2019 r. konstrukcje tego typu były nieznane na terenie Wielkopolski. Wówczas ekipa naukowców z Wydziału Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Muzeum Archeologicznego w Poznaniu namierzyła 5 takich grobowców niedaleko Rokietnicy z pomocą lotniczego skanowania laserowego (ALS). ALS pozwala bardzo dokładnie poznać ukształtowanie terenu — nawet, gdy porasta go gęsty las, a różnice w wysokości nie są widoczne gołym okiem. Tak też było w przypadku budowli z okolic Rokietnicy. Rok później archeolodzy przeprowadzili wykopaliska na ograniczoną skalę, które potwierdziły, że kształty rysujące się na zobrazowaniach faktycznie ukazują pradziejowe grobowce typu kujawskiego.

W Wielkoposlce może być więcej megalitycznych grobowców

- Takich konstrukcji jest jednak zdecydowanie więcej na terenie Wielkopolski. Wytypowaliśmy już kilka innych miejsc. W najbliższym czasie udamy się w teren, żeby potwierdzić, że znajdują się tam faktycznie — powiedziała dr Danuta Żurkiewicz z Wydziału Archeologii UAM, która otrzymała na ten cel środki z Narodowego Centrum Nauki.

Zdaniem Żurkiewicz grobowce kujawskie nie były wyłącznie miejscami pochówku wybranych przedstawicieli lokalnych społeczności, ale także istotnymi punktami związanymi z kultem zmarłych.

- Te kopce wyróżniały się w naturalnym krajobrazie, stanowiąc rodzaj markera — znacznika przynależności do danej grupy obszaru, na którym je zbudowano. Świadczyły też o wysokim poziomie organizacji społeczności i gotowości do poniesienia trudu ich wznoszenia – precyzuje badaczka.
Dlaczego do tej pory te grobowce w Wielkopolsce uszły uwadze ekspertów? Zdaniem badaczki powodów może być kilka. Zapewne przyczyniła się do tego intensywna działalność rolnicza, więc wiele z nich na przestrzeni tysiącleci zostało po prostu rozoranych. Poza tym archeolodzy do tej pory skupiali swoje siły głównie na innych rejonach Wielkopolski — np. na Kujawach (to pogranicze z woj. kujawsko-pomorskim).

Archeolodzy zbadają również warunki życia ówczesnych społeczności

Grupa dr Żurkiewicz wytypuje z pomocą ALS miejsca w dorzeczu środkowej Warty, gdzie mogą znajdować się grobowce kujawskie. Tam planowane jest wykonanie badań nieinwazyjnych z zastosowaniem metod geomagnetycznych, ale również odwiertów.

- Wykopaliska przeprowadzimy w obrębie jednego z wytypowanych grobowców — dodaje dr Żurkiewicz.

Archeolodzy zbadają również otoczenie grobowców i sprawdzą, jak bardzo ludzie żyjący w czasie, gdy one powstały, wpływali na otaczające środowisko. W tym celu przeanalizują — z odwiertów liczących wiele metrów — zawartość pyłków (które powiedzą, jakie rośliny wówczas rosły, których było z czasem mniej, których więcej). W ten sposób można na przykład ocenić, na jaką skalę karczowano lasy czy obsiewano pola uprawne. Archeolodzy chcą też poznać bliżej sieć osadniczą budowniczych grobowców, których określają jako społeczność kultury pucharów lejkowatych.

PAP

Wiadomości

Zemsta Putina. Rosyjskie drony nad Kijowem

Przełomowe odkrycie: super-Ziemia w strefie zamieszkiwalnej gwiazdy podobnej do Słońca

Kobiety w Szwecji częściej rezygnują z wieczornych wyjść

Trump pod wrażeniem ataku Ukrainy na rosyjskie bombowce

Nawrocki „gryzł trawę” w powiatach podczas kampanii. Internauci komentują zaangażowanie kandydatów

Po przegranej Trzaskowskiego ruszył plan destabilizacji

Nowy prezydent dziękuje klubom Gazety Polskiej i widzom Republiki

Inwazja mrówek Tapinoma magnum. Kolonia i Essen pod presją

Prezes Manowska demaskuje dezinformację ws. wyborów!

Kuriozalny wpis posła lewicy

Dzieci hejtowane za poparcie dla Nawrockiego? Rybicki o wstrząsających relacjach rodziców

Tragiczny wypadek pod Krakowem. Nie żyje Maja Dębska – reprezentantka Polski i wybitna triathlonistka

Rewolucyjny pomysł Republikanów w USA: konto inwestycyjne dla każdego noworodka

Prezydent-elekt dla Republiki: znamy pierwsze nazwiska w nowej Kancelarii

Cieszyński: Trzaskowski dał zarobić kolesiom z PO 200 tysięcy

Najnowsze

Zemsta Putina. Rosyjskie drony nad Kijowem

Nawrocki „gryzł trawę” w powiatach podczas kampanii. Internauci komentują zaangażowanie kandydatów

Po przegranej Trzaskowskiego ruszył plan destabilizacji

Nowy prezydent dziękuje klubom Gazety Polskiej i widzom Republiki

Inwazja mrówek Tapinoma magnum. Kolonia i Essen pod presją

Przełomowe odkrycie: super-Ziemia w strefie zamieszkiwalnej gwiazdy podobnej do Słońca

Kobiety w Szwecji częściej rezygnują z wieczornych wyjść

Trump pod wrażeniem ataku Ukrainy na rosyjskie bombowce