Przejdź do treści
Polska 30 sierpnia – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia prezydent RP rozwiązał Sejm i Senat; trzy polskie niszczyciele opuściły Gdynię i skierowały się do Wielkiej Brytanii; zakończyła się ewakuacja Armii Polskiej ze Związku Sowieckiego; wprowadzono kartki żywnościowe na mięso, przetwory mięsne i tłuszcze; w Szczecinie podpisano porozumienie pomiędzy przedstawicielami władz a MKS; Donald Tusk został wybrany na przewodniczącego RE. Urodzili się m. in. Aleksander Chodźko, Konstanty Skirmunt, Józef Maria Bocheński, Tadeusz Sołtyk, Ryszarda Hanin, Zbyszko Siemaszko, Grzegorz Warchoł, Wojciech Fibak, Lech Majewski, Katarzyna Nosowska, Tomasz Majewski. Zmarli natomiast: Elżbieta Habsburg (Rakuszanka), Ignacy Potocki, Henryk Sucharski, Henryk Zygalski, Zygmunt Malawski, Marian Małowist, Ernest Wilimowski oraz Jan Zrajko.

1157 – W Krzyszkowie książę mazowiecki Bolesław IV. Kędzierzawy złożył hołd lenny cesarzowi Niemiec Fryderykowi I. Barbarossie

1505 - W Krakowie zmarła Elżbieta Habsburg zwana Rakuszanką, żona króla Kazimierza IV. Jagiellończyka; matka polskich władców Jana I. Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka i Zygmunta I. Starego, a także króla Czech i Węgier - Władysława II. Jagiellończyka

1579 - Wojska króla Stefana Batorego zdobyły Połock zajęty przez Moskwę. 

1701 - Uznawana za ostatnią czarownicę Słupska niemiecka mniszka katolicka Trina Papisten (Katarzyna Zimmerman) została skazana przez pruski sąd na śmierć poprzez spalenie na stosie. 

1804 - W Krzywiczach na Białorusi urodził się Aleksander Chodźko, slawista, orientalista, poeta, profesor College de France

1809 - W Wiedniu zmarł Ignacy Potocki, pisarz, polityk, marszałek wielki litewski, członek Komisji Edukacji Narodowej, przewodniczący Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych; przywódca stronnictwa patriotycznego w czasie Sejmu Czteroletniego; jeden z autorów Konstytucji 3 maja. 

1822 - W ramach Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego sformowano I. Polski Korpus Rakietników, którego dowódcą został gen. Piotr Bontemps

1835 - Spłonął gmach teatru w Bydgoszczy. 

1866 - W Mołodowie koło Kobrynia urodził się Konstanty Skirmunt, członek Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu, minister spraw zagranicznych (1921-1922), poseł na Sejm; w latach 1929-1934 ambasador RP w Londynie. 

1877 – Otwarto dworzec kolejowy w Lublinie. 

1902 - W Czuszowie koło Miechowa urodził się Józef Maria Bocheński, filozof, dominikanin, sowietolog; ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej i kampanii polskiej 1939 r., uczestnik bitwy pod Monte Cassino. 

1909 - W Radomiu urodził się Tadeusz Sołtyk, inżynier, konstruktor lotniczy i jachtowy. 

1914 - W Prusach Wschodnich w kilkudniowej bitwie pod Tannenbergiem (obecnie Stębark) rosyjska 2. Armia gen. Aleksandra Samsonowa została rozbita przez niemiecką 8. Armię dowodzoną przez gen. Paula von Hindenburga

1919 - We Lwowie urodziła się Ryszarda Hanin, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Zapamiętaj imię swoje”, „Jeszcze tylko ten las”, „Noce i dnie” oraz serialu „Polskie drogi”. 

1925 - Urodził się Zbyszko Siemaszko, polski fotografik, żołnierz 3. Brygady Wileńskiej Armii Krajowej. 

1930 - Rozwiązanie Sejmu i Senatu. 

1939 - Ogłoszenie mobilizacji powszechnej w Polsce; wstrzymane na 24 godziny na skutek interwencji ambasad Francji i Wielkiej Brytanii. 

1939 - Na rozkaz Dowództwa Floty trzy niszczyciele ORPBłyskawica”, ORPBurza” i ORPGrom” opuściły Gdynię i skierowały się do Wielkiej Brytanii. 

1941 - Około 120 osób uznanych za komunistów zostało rozstrzelanych przez Niemców w Grajewie. 

1942 - Zakończenie ewakuacji Armii Polskiej ze Związku Sowieckiego. 

1942 - Okupacyjne władze niemieckie przeprowadziły likwidację getta w Nowym Targu, w którym przebywało ok. 2,5 tys. Żydów; ok. 1,5 tys. z nich Niemcy zamordowali na miejscowym cmentarzu żydowskim, 100 osób umieścili w obozie pracy przymusowej, pozostałych mieszkańców getta wywieźli do obozu zagłady w Bełżcu. 

1943 - W Woli Ostrowieckiej na Wołyniu oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowały około 600. Polaków, wśród nich 150-200. kobiet i dzieci; do masakry Polaków dokonanej przez UPA doszło również w miejscowościach sąsiadujących z Wolą Ostrowiecką, m.in. w Ostrówkach - około 500. zabitych, Kątach - około 200. zabitych, i Jankowcach - ponad 80. zabitych.

1943 - W koloniach Nowy i Stary Gaj na Wołyniu oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii zamordowały około 600. Polaków. 

1944 - Powstanie Warszawskie: oddziały niemieckie zamordowały 300. rannych i chorych przebywających w Szpitalu Jana Bożego przy ul. Bonifraterskiej. Podobna liczba chorych zginęła lub została ranna w wyniku bombardowania Szpitala Ujazdowskiego przy ul. Chełmskiej. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Częściowa ewakuacja kanałami załogi Starego Miasta do Śródmieścia. 

1945 - Rozpoczął się pierwszy ogólnopolski Zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich; na przewodniczącego związku wybrano Jarosława Iwaszkiewicza

1946 - W Neapolu zmarł mjr Henryk Sucharski, dowódca obrony Westerplatte. 

1947 - W Krakowie urodził się Grzegorz Warchoł, aktor, reżyser. 

1951 - Wprowadzono kartki żywnościowe na mięso, przetwory mięsne i tłuszcze. 

1952 - W Poznaniu urodził się Wojciech Fibak, jeden z najlepszych polskich tenisistów, czterokrotny ćwierćfinalista turniejów wielkoszlemowych, zwycięzca Australian Open w grze podwójnej (1978); przedsiębiorca, kolekcjoner sztuki. 

1953 - W Katowicach urodził się Lech Majewski, reżyser, scenarzysta, poeta, prozaik, malarz; autor filmów „Rycerz”, „Wojaczek”, „Angelus” oraz „Młyn i krzyż”. 

1963 - Premiera komedii filmowej „Pamiętnik pani Hanki” w reżyserii Stanisława Lenartowicza

1971 - W Szczecinie urodziła się Katarzyna Nosowska, wokalistka występująca z zespołem „Hey”, a także solo, autorka tekstów. 

1974 – W Gdyni rozpoczęto budowę Trasy im. Eugeniusza Kwiatkowskiego

1978 - W Liss w Anglii zmarł Henryk Zygalski, matematyk, kryptolog, współautor (razem z Jerzym Różyckim i Marianem Rejewskim) złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”. 

1978 - Para z NRD sterroryzowała i zmusiła przy pomocy pistoletu-zabawki załogę samolotu PLL LOT Tu-134, lecącego z Gdańska do Berlina Wschodniego, do wylądowania na zachodnioberlińskim lotnisku Tempelhof. 

1980 - W Szczecinie Kazimierz Barcikowski i Marian Jurczyk podpisali porozumienie pomiędzy przedstawicielami władz a Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym. 

1980 - W Gdańsku parafowano dokument postanawiający, że w zakładach pracy mogą powstać wolne związki zawodowe z prawem do strajku. 

1980 - V Plenum KC PZPR zatwierdziło porozumienie zawarte w Szczecinie i podjęło decyzję o podpisaniu porozumienia w Gdańsku. 

1981 - W Nasielsku urodził się Tomasz Majewski, lekkoatleta, dwukrotny mistrz olimpijski w pchnięciu kulą: Pekin (2008), Londyn (2012). 

1983 - W Łodzi zmarł Zygmunt Malawski, aktor. 

1988 - W Warszawie zmarł Marian Małowist, historyk. 

1997 - W Karlsruhe zmarł Ernest Wilimowski, piłkarz, zawodnik m.in. „Ruchu” Chorzów, z którym czterokrotnie zdobywał mistrzostwo Polski, dwukrotny król strzelców rozgrywek ligowych; wielokrotny reprezentant Polski, w czasie mistrzostw świata w 1938 r. w meczu z Brazylią strzelił 4 bramki; w 1939 r. przyjął obywatelstwo niemieckie, w następnych latach występował w reprezentacji Niemiec. 

2003 - W Warszawie otwarto tunel Wisłostrady. 

2007 - Afera gruntowa: Janusz Kaczmarek, Konrad Kornatowski i Jaromir Netzel zostali zatrzymani przez funkcjonariuszy ABW. 

2014 - Donald Tusk został wybrany na przewodniczącego Rady Europejskiej. 

2014 - W Polsce rozpoczęły się XVIII. Mistrzostwa Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn, w których reprezentacja Polski zdobyła złoty medal, pokonując w finale drużynę Brazylii. 

2014 - Na terenie Stoczni Gdańskiej otwarto Europejskie Centrum Solidarności. 

2020 – W Przemyślu zmarł Jan Zrajko, działacz opozycji antykomunistycznej, w 1981 roku był współtwórcą i przywódcą NSZZ Indywidualnego Rzemiosła „Solidarność”. 

2022 – W Moskwie zmarł Michaił Gorbaczow, ostatni przywódca ZSRS, autor polityki pierestrojki, która przyspieszyła przemiany polityczne w Polsce i innych krajach bloku komunistycznego. 

źródło: PAP

Wiadomości

Protest przeciwko działaniom patowładzy | D. Matecki | Wydanie Specjalne [wideo]

Woda porwała samochód z kobietą w środku!

Hity w sieci | Cejrowski i Jakubiak mocno o Tusku. Rodzina na swoim u Mazurka. Wpadka Sikorskiego.

Sytuacja powodziowa w Polsce. Nieprzejezdna droga wojewódzka 328 z powodu zalania w Nowym Kościele

Potrzebowaliśmy przerwy przed meczem z Lechem

Republika: Zapraszamy na Bitwę Polityczną o godz. 14:10

Za kilka dni fala powodziowa może dotrzeć do Wrocławia

W Lądki Zdroju ewakuowano część mieszkańców

Na ulicach kolejnych polskich miast pojawiają się patrole obywatelskie. Ludzie boją się ataków imigrantów

O poezji śpiewanej z Pawłem Piekarczykiem | Lewin Kłodzki | Republika wstajemy!

Kałużny: mamy walkę z żywiołem, polityka w tym momencie powinna pójść na bok [wideo]

Piachem w tryby | Jak odróżnić Radka Sikorskiego od deepfake?

Sztab kryzysowy w Nysie. Województwo opolskie i dolnośląskie są na pierwszej linii zagrożenia powodzią!

Czechy. Woda odcięła od świata gminę Visznova w pobliżu granicy z Polską!

Ulewy przechodzą przez Polskę | Republika Rano [wideo]

Najnowsze

Protest przeciwko działaniom patowładzy | D. Matecki | Wydanie Specjalne [wideo]

Potrzebowaliśmy przerwy przed meczem z Lechem

Republika: Zapraszamy na Bitwę Polityczną o godz. 14:10

Za kilka dni fala powodziowa może dotrzeć do Wrocławia

W Lądki Zdroju ewakuowano część mieszkańców

Woda porwała samochód z kobietą w środku!

Hity w sieci | Cejrowski i Jakubiak mocno o Tusku. Rodzina na swoim u Mazurka. Wpadka Sikorskiego.

Sytuacja powodziowa w Polsce. Nieprzejezdna droga wojewódzka 328 z powodu zalania w Nowym Kościele