Tego dnia Józef Piłsudski, pełniąc funkcję premiera, postawił wniosek o rozwiązanie Sejmu; Niemcy zakończyli likwidację łódzkiego getta; poeta Józef Szczepański napisał wiersz „Czerwona zaraza”; podpisano umowę kredytową z konsorcjum banków RFN na sumę 2. mld marek; Sejm przyjął „Ustawę o ochronie danych osobowych”; w Atenach zakończyły się Igrzyska Olimpijskie, podczas których reprezentanci Polski zdobyli dziesięć medali. Urodzili się m. in. Jan Śniadecki, Jerzy Kirchmayer, Jan Ekier, Zdzisława Sośnicka, Grzegorz Ciechowski. Zmarli natomiast: Jan Latalski, Sebastian Fabian Klonowic, Robert Remak, Tadeusz Hołówko, Adam Doboszyński, Jan Kreczmar, Henryk Bąk, Bronisław Baczki oraz Sylwester Kozera.
1513 – Król Zygmunt I. Stary utworzył województwo podlaskie ze stolicą w Drohiczynie.
1526 - W bitwie z Turkami pod Mohaczem zginął Ludwik II. Jagiellończyk, król Czech i Węgier.
1540 - W Skierniewicach zmarł Jan Latalski, arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (1537-1540).
1602 - W Lublinie zmarł Sebastian Fabian Klonowic, poeta, burmistrz lubelski, autor m.in. satyry „Worek Judaszów” oraz poematu „Flis”.
1756 - W Żninie urodził się Jan Śniadecki, astronom, matematyk, filozof.
1865 - W Bad Kissingen w Bawarii zmarł Robert Remak, histolog, embriolog, neurolog; urodzony w Poznaniu w rodzinie żydowskiej; profesor fizjologii na uniwersytecie w Berlinie.
1895 - W Krakowie urodził się Jerzy Kirchmayer, w czasie kampanii polskiej 1939 r. oficer sztabu Armii „Pomorze”, następnie Komendy Głównej AK, współautor planu operacji „Burza”; generał WP, skazany na dożywocie w jednym z najgłośniejszych procesów pokazowych stalinowskiej Polski - tzw. procesie generałów.
1913 - W Krakowie urodził się Jan Ekier, pianista, pedagog, kompozytor.
1918 – Dekretem bolszewickiej Rady Komisarzy Ludowych formalnie anulowano akty rozbiorowe Rzeczypospolitej oraz przyznano Finlandii prawo do niepodległości.
1920 – Wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się obrona Zamościa.
1930 – Marszałek Józef Piłsudski, pełniąc funkcję premiera, na posiedzeniu Rady Ministrów postawił wniosek o rozwiązanie Sejmu; następnego dnia prezydent RP Ignacy Mościcki rozwiązał parlament i rozpisał nowe wybory do Sejmu na 16., a do Senatu RP na 23. listopada.
1931 - W Truskawcu zginął w zamachu zorganizowanym przez ukraińskich nacjonalistów Tadeusz Hołówko, działacz PPS, współpracownik Józefa Piłsudskiego, przedstawiciel ruchu prometejskiego; współtwórca BBWR, zwolennik dialogu z Ukraińcami oraz stworzenia federacji państw środkowo- i wschodnioeuropejskich, stanowiącej przeciwwagę dla ZSRS.
1941 - W wyniku katastrofy pociągu osobowego jadącego z Mińska Mazowieckiego do Warszawy zginęło 36 osób, a 70 zostało rannych; wśród ofiar śmiertelnych było kilkunastu niemieckich żołnierzy.
1943 – Zbrodnia wołyńska; 29. lub 30. sierpnia oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) zamordowały w Budach Ossowskich na Wołyniu około 270. Polaków. Ponadto oddziały ukraińskich nacjonalistów dokonały masowych mordów na Polakach w miejscowościach: Czmykos, Głęboczyca,Grabin, Ostrówki, Jasienówka, Sokołówka, Soroczyn, Stanisławów, Świętocin, Teresin, Władysławówka i Wola Ostrowiecka.
1944 - Niemcy zakończyli likwidację łódzkiego getta; z ponad 70 tys. osób, które jeszcze w lipcu 1944 r. przebywały w getcie, ponad 60 tys. zamordowano w komorach gazowych KL Auschwitz.
1944 – Poeta Powstania Warszawskiego, żołnierz Batalionu „Parasol” Józef Szczepański napisał wiersz „Czerwona zaraza” rozpoczynający się od słów: „Czekamy ciebie, czerwona zarazo, byś wybawiła nas od czarnej śmierci, byś nam Kraj przedtem rozdarwszy na ćwierci, była zbawieniem witanym z odrazą”.
1944 – Powstanie Warszawskie: Artyleria niemiecka zburzyła zakłady „Fiata” i kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny.
1944 - USA i Wielka Brytania ogłosiły deklaracje, na mocy których żołnierzom Armii Krajowej przyznano pełnię praw kombatanckich. Dzień później alianci wymusili na władzach III. Rzeszy stosowanie wobec jeńców postanowień konwencji genewskiej.
1945 - W Kaliszu urodziła się Zdzisława Sośnicka, piosenkarka, kompozytorka.
1949 - W więzieniu mokotowskim w Warszawie stracony został Adam Doboszyński, inżynier, publicysta, działacz Stronnictwa Narodowego; organizator w 1936 r. tzw. najazdu na Myślenice; podczas II. wojny światowej przebywał w Londynie; w 1946 r. nielegalnie wrócił do Polski; aresztowany przez UB i skazany po brutalnym śledztwie na karę śmierci za działalność antykomunistyczną.
1949 - Na poligonie w Semipałatyńsku Związek Sowiecki przeprowadził pierwszą eksplozję atomową.
1957 - W Tczewie urodził się Grzegorz Ciechowski, muzyk, kompozytor, instrumentalista, wokalista, lider zespołu „Republika”.
1972 - W Warszawie zmarł Jan Kreczmar, aktor, reżyser teatralny, wieloletni rektor PWST w Warszawie; wystąpił m.in. w filmach „Szyfry”, „Lalka, Życie rodzinne”, „Piłat i inni”, „Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni” i „Za ścianą”.
1972 - Premiera filmu „Dziewczyny do wzięcia” w reżyserii Janusza Kondratiuka.
1977 - W Warszawie podpisano umowę kredytową z konsorcjum banków RFN na sumę 2. mld marek niemieckich, które miały być przeznaczone na zakup urządzeń do gazyfikacji węgla.
1980 - W Jastrzębiu powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, na czele którego stanął Jarosław Sienkiewicz.
1982 - Służba Bezpieczeństwa aresztowała Zbigniewa Romaszewskiego, działacza opozycji antykomunistycznej, współorganizatora podziemnego „Radia Solidarność”.
1987 - W Skolimowie zmarł Henryk Bąk, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Eroica”, „Kwiecień” oraz serialu „Przygody psa Cywila”.
1994 - Prokuratorzy w asyście brygad antyterrorystycznych policji zamknęli w Warszawie, Krakowie, Opolu, Lublinie, Poznaniu i Szczecinie 6. stacji telewizyjnych należących do sieci „Polonia 1”.
1997 - Sejm RP przyjął „Ustawę o ochronie danych osobowych”.
2004 - W Atenach zakończyły się XXVIII. Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentanci Polski zdobyli na nich dziesięć medali: trzy złote [Otylia Jędrzejczak – pływanie, 200m motylkiem; Tomasz Kucharski i Robert Sycz – wioślarstwo, dwójka podwójna wagi lekkiej; Robert Korzeniowski – lekkoatletyka, chód na 50km] , dwa srebrne i pięć brązowych. 3 medale: 1 złoty i 2 srebrne, zdobyła pływaczka Otylia Jędrzejczak; wyrównała tym samym rekord Ireny Szewińskiej liczby medali zdobytych przez polskiego sportowca podczas jednych Igrzysk. Do historii polskiego sportu przeszedł także Robert Korzeniowski, który zdobył w Atenach swój czwarty złoty medal olimpijski w chodzie. Do tej pory żaden polski sportowiec nie zdobył tylu złotych medali olimpijskich.
2015 - Uruchomiono pierwszy odcinek Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju.
2016 - W Genewie zmarł prof. Bronisław Baczko, filozof, współzałożyciel warszawskiej szkoły historyków idei, autor prac „Rousseau: samotność i wspólnota”, „Człowiek i światopoglądy”, „Hiob, mój przyjaciel: obietnice szczęścia i nieuchronność zła” i „Jak wyjść z Terroru: Termidor a Rewolucja”.
2018 – W Warszawie zmarł Sylwester Kozera, muzyk, współtwórca „Kapeli Czerniakowskiej”, znawca warszawskiej muzyki ulicznej.
źródło: PAP
