Tego dnia sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej; Rosjanie wprowadzili stan wojenny na terytorium Królestwa Polskiego; powstała Ukraińska Powstańcza Armia; sąd ogłosił wyroki w procesie IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”; w Watykanie rozpoczęło się konklawe, które wybrało na papieża kard. Karola Wojtyłę; na polecenie Borysa Jelcyna zostały opublikowane i przekazane Polsce archiwalne dokumenty obarczające odpowiedzialnością za zbrodnię katyńską przywódców ZSRS. Urodzili się m. in. Kazimierz Badeni, Stefan Żeromski, Józef Garliński, Conrad Drzewiecki, Bogusław Sochnacki, Barbara Sass, Tomasz Wołek, Andrzej Zieliński. Zmarli natomiast: Jan Mieczkowski, Aleksander Prystor, Zygmunt Wojciechowski, Elżbieta Barszczewska, Robert Dziekański, Anna Szałapak, Bohdan Butenko oraz Stanisław Radwan.
1257 - W Poznaniu urodził się książę wielkopolski i krakowski, przyszły król Polski Przemysł II.
1767 - W czasie obrad Sejmu w Warszawie na polecenie rosyjskiego ambasadora Nikołaja Repnina porwani zostali przez żołnierzy carskich i wywiezieni do Rosji przywódcy konfederacji radomskiej: biskup krakowski Kajetan Sołtyk, biskup kijowski Józef Andrzej Załuski oraz hetman polny koronny Wacław Rzewuski i jego syn Seweryn.
1773 - W obliczu pierwszego rozbioru sejm 1773 r. podjął wysiłek reformy państwa, obejmujący również zmianę systemu kształcenia. Do realizacji tego celu powołano Komisję Edukacji Narodowej. Była to jedna z pierwszych w Europie państwowa instytucja oświatowa.
1809 - Wojny napoleońskie: W Schoenbrunn podpisany został traktat pokojowy pomiędzy Francją i Austrią; na jego mocy do Księstwa Warszawskiego włączone zostały ziemie III, zaboru austriackiego, jako departamenty: krakowski, radomski, lubelski i siedlecki.
1846 - W Surochowie w powiecie jarosławskim urodził się Kazimierz Badeni, konserwatysta, namiestnik Galicji w latach 1888-1895; od 1895 do 1897 r. premier i minister spraw wewnętrznych Austro-Węgier.
1861 - Władze rosyjskie wprowadziły stan wojenny na terytorium Królestwa Polskiego.
1864 - W Strawczynie koło Kielc urodził się Stefan Żeromski, wybitny pisarz, publicysta, autor powieści „Popioły”, „Syzyfowe prace”, „Wierna rzeka” oraz „Przedwiośnie”.
1889 - Zmarł Jan Mieczkowski, właściciel zakładów fotograficznych w Warszawie, przez krótki okres również w Paryżu, w których zajmował się głównie wykonywaniem portretów. Na swoich zdjęciach uwiecznił m.in. Adama Mickiewicza, Deotymę i Stanisława Moniuszkę.
1913 - W Kijowie urodził się Józef Garliński, oficer Komendy Głównej AK, więzień KL Auschwitz, długoletni prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, historyk, działacz emigracyjny.
1926 - W Poznaniu urodził się Conrad Drzewiecki, tancerz i choreograf.
1930 - W Katowicach urodził się Bogusław Sochnacki, aktor, pedagog, związany z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi i łódzkim Teatrem Nowym; wystąpił m.in. w filmach „Pogrzeb kartofla”, „Jeszcze tylko ten las”, a także w serialach „Noce i dnie” oraz „Królowa Bona”.
1936 - W Łodzi urodziła się Barbara Sass, reżyserka, scenarzystka; autorka filmów „Krzyk”, „Dziewczęta z Nowolipek”, „Historia niemoralna”, „Pajęczarki”, „Pokuszenie”, „W imieniu diabła”.
1941 - W Moskwie w sowieckim więzieniu na Butyrkach zmarł Aleksander Prystor, jeden z czołowych polityków obozu piłsudczykowskiego, premier w latach 1931-33, poseł, senator, w latach 1935-38 marszałek Senatu.
1942 - Powstała Ukraińska Powstańcza Armia, zbrojna formacja banderowskiej frakcji Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN-B); podczas II wojny światowej walczyła przeciwko Niemcom i ZSRS; od wiosny 1943 r. prowadziła działania zbrojne przeciwko polskiej ludności Wołynia, Polesia i Galicji Wschodniej, zmierzające do jej całkowitego usunięcia z tych terenów - zdaniem polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali wówczas ok. 100 tys. Polaków.
1943 - W niemieckim obozie zagłady w Sobiborze wybuchł bunt więźniów.
1947 - W Gdańsku urodził się Tomasz Wołek, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej, członek Ruchu Młodej Polski; po 1989 r. pełnił m.in. funkcję redaktora naczelnego „Życia Warszawy” i dziennika „Życie”.
1950 - Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego ogłosił wyroki w procesie IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Dowódca WiN ppłk. Łukasz Ciepliński „Pług” oraz jego współpracownicy zostali skazani na karę śmierci wykonaną 1. marca 1951 r. 1. marca jest obchodzony jako święto państwowe - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
1955 - Zmarł prof. Zygmunt Wojciechowski, historyk, założyciel i dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu.
1962 - W Tarnowie urodził się Andrzej Zieliński, aktor.
1966 – W Gorzowie Wielkopolskim odnotowano krajowe październikowe maksimum temperatury (+28,7 °C).
1968 – Podczas pierwszego dnia obrad IV. Zjazdu Związku Harcerstwa Polskiego, który odbywał się w Warszawie, delegacja uczestników „Operacji 1001–Frombork” złożyła meldunek o dotychczasowych wynikach akcji.
1969 - Premiera filmu obyczajowego „Struktura kryształu”. Był to reżyserski debiut Krzysztofa Zanussiego.
1978 – W Watykanie rozpoczęło się konklawe po nagłej śmierci Jana Pawła I., które 2 dni później wybrało na papieża arcybiskupa metropolitę krakowskiego, kard. Karola Wojtyłę.
1981 - Początek wizyty we Francji delegacji NSZZ „Solidarność” z Lechem Wałęsą na czele.
1987 - W Warszawie zmarła Elżbieta Barszczewska, aktorka, w okresie międzywojennym wystąpiła m.in. w filmach „Trędowata”, „Znachor”, „Profesor Wilczur”, „Dziewczęta z Nowolipek” i „Granica”; po wojnie związana z Teatrem Polskim w Warszawie.
1992 - Na polecenie prezydenta Rosji Borysa Jelcyna zostały opublikowane i przekazane Polsce dokumenty z kremlowskich archiwów, obarczające odpowiedzialnością za zbrodnię katyńską przywódców ZSRS: Józefa Stalina oraz jego towarzyszy z Politbiura KC WKP(b) - Ławrientija Berię, Wiaczesława Mołotowa, Klimenta Woroszyłowa, Anastasa Mikojana, Michaiła Kalinina i Łazara Kaganowicza.
1993 - Powstało Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.
2007 - Na lotnisku w kanadyjskim Vancouver zmarł wskutek porażenia policyjnym paralizatorem Polak Robert Dziekański.
2011 - W Moskwie odsłonięto pierwszy w Rosji pomnik Jana Pawła II. Wykonany z brązu monument przedstawiający polskiego papieża stanął w atrium Wszechrosyjskiej Państwowej Biblioteki Literatury Obcej.
2017 - W wieku 65 lat, po długiej i ciężkiej chorobie, zmarła nad ranem Anna Szałapak, pieśniarka, artystka kabaretu „Piwnica Pod Baranami”. Nazywana była „Białym Aniołem Piwnicy” - była nie tylko znaną pieśniarką, ale także etnologiem. Współpracowała z Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, specjalizując się między innymi w tematyce szopek krakowskich. Za wybitne zasługi w działalności na rzecz polskiej kultury i osiągnięcia w pracy artystycznej, w 60. rocznicę powstania kabaretu „Piwnica pod Baranami” Anna Szałapak została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
2019 - Zmarł grafik i ilustrator Bohdan Butenko, autor komiksów i książek, twórca scenografii dla „Kabaretu Starszych Panów”, projektant lalek i dekoracji do teatrów lalkowych.
2023 – W Krakowie zmarł kompozytor Stanisław Radwan. Współpracował z „Piwnicą pod Baranami” i z licznymi teatrami w Polsce. Stworzył muzykę do ok. 200. spektakli teatralnych i filmów. Współpracował z reżyserami, m.in. z Konradem Swinarskim, Zygmuntem Hübnerem, Lidią Zamkow, Jerzym Grzegorzewskim, Jerzym Jarockim, Andrzejem Wajdą i Krystianem Lupą.
źródło: PAP
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
