Archiwiści z Instytutu Pamięci Narodowej dotarli do 12 tys. zmikrofilmowanych teczek personalnych współpracowników kontrwywiadu wojskowego z lat 1943-1974. Dokumentacja dot. Głównego Zarządu Informacji i Wojskowej Służby Wewnętrznej dostępna jest dla historyków oraz dziennikarzy.
Instytut upubliczni dziś ok. 4 tys. opisów tych dokumentów. Specjaliści IPN podkreślają, że to unikatowe odkrycie. Opisy znajdą się w internetowym inwentarzu IPN, który pełni rolę spisu treści dokumentów, które dostępne są na zasadach określonych w ustawie o iPN, m.in. dla osób prowadzących działalność naukową bądź dziennikarzy.
– To wyjątkowe odkrycie dla każdego, kto interesuje się historią wojskowych służb z okresu tzw. Polski Ludowej. Daje nam niemalże kompletną wiedzę dotyczącą pierwszego 30-lecia działalności agentury GZI i WSW, która do tej pory była fragmentaryczna. Do tej pory badacze sądzili, że większość dokumentów dotyczących agentury kontrwywiadu wojskowego, przede wszystkim Głównego Zarządu Informacji, zostało bezpowrotnie zniszczonych – mówił widecyrektor Archiwum IPN Mariusz Kwaśniak.
– Nikt nie przypuszczał, że zostały one zmikrofilmowane, dzięki czemu mamy teraz zbiór aż 12 tysięcy teczek personalnych tajnych współpracowników. Tylko 800 z nich mamy w formie papierowej, czyli ponad 11 tys. jest całkowicie nowych, które od 1990 roku nie widziały światła dziennego – dodał.
Dokumenty obejmują lata 1943-1974. Procedura mikrofilmowania odbywała się przez osiem lat – od 4 listopada 1966 r. do 5 lutego 1974 r. Później teczki papierowe, zgodnie z instrukcjami WSW, niszczono. Do odkrycia nowych materiałów przez pracowników Archiwum IPN doszło jeszcze w 2016 r., jednak dopiero w ostatnich dniach zakończyły się prace nad pełnym ich opracowaniem i udostępnieniem badaczom.