Od 1 stycznia obowiązują nowe taryfy sprzedaży oraz stawki dystrybucji dla odbiorców w gospodarstwach domowych. Nie mają one jednak znacznego wpływu na rachunki odbiorców.
Dzięki szybkiej reakcji rządu oraz wprowadzonym rozwiązaniom, takim jak Rządowa Tarcza Solidarnościowa, ceny energii elektrycznej zostały zamrożone na poziomie z zeszłego roku. Dzięki temu rachunki za prąd w gospodarstwach domowych będą w tym roku mniejsze o około 2-3 tys. złotych rocznie.
W związku z wprowadzoną przez rząd Ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku decyzja Urzędu Regulacji Energetyki nie wpływa na wzrost kosztów dla odbiorców. Według taryf zostaną obliczone rekompensaty dla sprzedawców energii, wynikające ze sprzedaży energii po niższych cenach.
Jaka jest przyczyna rosnących cen?
Aktualnie to głównie rosnące koszty zakupu energii elektrycznej na rynku hurtowym. Niestabilna sytuacja na rynkach surowców, głównie gazu i węgla, spowodowana w większości przez rosyjską napaść na Ukrainę, mniejsza dostępność surowców, w związku z nałożonymi na Kreml sankcjami, a także zwiększony popyt na energię przełożyły się na wzrost cen prądu praktycznie w całej Unii Europejskiej. Na świecie ceny hurtowe za energię elektryczną kształtuje mechanizm rynkowy, nie państwo czy sprzedawcy energii. Spółki energetyczne nie decydują o cenach ustalanych przez rynek, a jedynie dopasowują swoją działalność do warunków rynkowych.
Ochrona Polaków przed podwyżkami cen energii elektrycznej.
Aby złagodzić skutki rosnących cen nośników energii, a także zwiększyć poczucie bezpieczeństwa energetycznego obywateli, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie Rządowej Tarczy Solidarnościowej. Chroni ona odbiorców energii elektrycznej poprzez zamrożenie jej cen na poziomie z roku 2022 do określonych limitów zużycia, wynoszących 2 000 kWh, 2 600 kWh czy 3 000 kWh rocznie. Wsparciem objęta została większość odbiorców, gdyż grupa taryfowa G11 stanowi blisko 87% wszystkich odbiorców energii. W tej grupie średnie roczne zużycie energii wynosi ok. 1 800 kWh. Rządowe rozwiązanie dla odbiorców prądu to realna oszczędność.
Wszystkie osoby, które korzystają z grupy taryfowej G, w tym gospodarstwa domowe, automatycznie zostają objęte zamrożeniem cen energii elektrycznej lub stawek opłat dystrybucyjnych na poziomie z 2022 roku do limitu 2 000 kWh. Zgodnie z przepisami, z podwyższonych limitów rocznego zużycia mogą skorzystać osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności lub osoby, które mieszkają wspólnie z osobą posiadającą takie orzeczenie lub z osobą poniżej 16 roku życia z wydanym orzeczeniem o niepełnosprawności, w tym przypadku limit zużycia wynosi 2 600 kWh. 3 000 kWh rocznie przypada odbiorcom posiadającym Kartę Dużej Rodziny oraz osobom prowadzącym gospodarstwo rolne lub dział specjalny produkcji rolnej. Limit 2 000 kWh w ciągu roku przysługuje również dla odbiorców uprawnionych w związku z budową budynku mieszkalnego jednorodzinnego, gdy budynek ten ma służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych inwestora lub jego najbliższym, a także posiadaczom altan na terenie rodzinnych ogrodów działkowych, w tym przypadku limit wynosi 250 kWh na działkę. Natomiast w sytuacji przekroczenia tych limitów, obowiązywać będzie cena maksymalna wynosząca 693 zł netto za megawatogodzinę.
Odbiorcy, którzy są uprawnieni do zamrożenia cen energii w 2023 r. z limitem 2 000 kWh, nie muszą składać żadnych dokumentów do swojego operatora. Sprzedawca sam dokona właściwego rozliczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami. Podmioty, których limity są wyższe niż 2 000 kWh, muszą złożyć stosowne oświadczenie potwierdzające uprawnienie odbiorcy do skorzystania ze zwiększonego limitu wraz z dołączonym kompletem dokumentów. Odbiorca uprawniony ma możliwość złożenia oświadczenia, m.in. w wersji papierowej. W tym przypadku wymagany jest własnoręczny podpis. Dokumenty można złożyć osobiście w biurze obsługi klienta lub przesłać drogą pocztową. Oświadczenie można złożyć również elektronicznie. Takie pismo musi zostać podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym. Dokumenty należy przesłać za pomocą środków komunikacji elektronicznej, poprzez eBOK, ePUAP lub na adres e-mail.
Oświadczenie należy złożyć niezwłocznie, ale nie później niż do 30 czerwca 2023 roku. W przypadku, gdy osoby uprawnione do skorzystania ze zwiększonych limitów nie złożą oświadczenia wraz z załącznikami, będą mogły skorzystać z limitu 2 000 kWh.
Zgodnie z Ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, zamrożenie cen prądu obejmuje również prosumentów wytwarzających energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii, np. za pomocą własnej mikroinstalacji fotowoltaicznej. Osoby te muszą być odbiorcą końcowym i zużywać energię na potrzeby swojego gospodarstwa domowego. W tym przypadku rozliczenie będzie zależne od wcześniej wybranej przez prosumenta formy rozliczania swojej fotowoltaiki.
Dla prosumentów, którzy należą do grupy taryfowej G i są rozliczani w systemie opustów (net-metering), zużycie energii będzie określane po zbilansowaniu energii pobranej z energią wprowadzoną do sieci dystrybucyjnej. Po zastosowaniu obowiązującego danego prosumenta opustu 1: 0,7 albo 1: 0,8, ilość nadwyżki energii pobranej nad wyprodukowaną będzie rozliczana przy uwzględnieniu ustawowych limitów zużycia 2 000 kWh lub 2 600 kWh lub 3 000 kWh po cenach z taryfy z 2022 r.
W przypadku prosumentów należących do grupy taryfowej G rozliczanych w systemie net-billingu, w ramach limitów zużycia, w 2023 r. dla prosumentów rozliczanych na podstawie taryfy, za energię pobraną z sieci zostaną zastosowane ceny i stawki opłat wynikające z obowiązujących w 2022 roku taryf.
Podmioty, które nie są taryfowane, do których należą samorządy, odbiorcy użyteczności publicznej oraz mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, również mają możliwość skorzystania z przepisów Tarczy. Według przepisów, podczas rozliczenia ze sprzedawcą energii stosowana będzie w tym przypadku cena na energię elektryczną nie wyższa niż 785 zł za megawatogodzinę. Stawka dotyczy wyłącznie energii elektrycznej zużywanej na potrzeby podstawowej działalności danego podmiotu.
Warto oszczędzać energię elektryczną.
Ustawa zachęca również do oszczędzania energii i przewiduje, że za zmniejszenie zużycia prądu o 10% między 1 października 2022 a 31 grudnia 2023 roku, w porównaniu z okresem 1 października 2021 - 31 grudnia 2022 roku, w przyszłym roku sprzedawca energii zaoferuje upust w wysokości 10% kosztów energii elektrycznej.
Mimo turbulencji na rynku surowców i nośników energii, gwałtownych wahań cen w państwach w całej Europie, nie grożą nam wysokie rachunki za prąd. Rząd zadbał, by taryfy dla odbiorców indywidualnych i gospodarstw domowych pozostały na niezmienionym poziomie przez cały 2023 rok.
