Przejdź do treści
22:15 Francja: Ustępujący premier Sebastien Lecornu powiedział w środę wieczorem, podsumowując swoje negocjacje z partiami, że „jest jeszcze możliwa droga” i sytuacja pozwala prezydentowi Emmanuelowi Macronowi na powołanie szefa rządu wciągu 48 godzin
Republika Kasprowy, Giewont i Rysy - takie nazwy wybraliście Państwo dla naszych kamer w studiu Republiki
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Kielce-Centrum zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem, prezesem TV Republika, 10 października, g. 17, Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Wydarzenie 10 października o godz. 19:00 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lublin
Wydarzenie Klub GP Gdańsk II zaprasza na spotkanie z Robertem Bąkiewiczem, założycielem Ruchu Obrony Granic, 14 października, g. 18.00, Sala BHP, Gdańsk
Wydarzenie 16 października w Konstantynowie Łódzkim odbędzie się otwarte spotkanie z Jackiem Wroną, członkiem Ruchu Obrony Granic. Początek spotkania w sali parafialnej przy ul. Kościelnej 9, o godz. 19:00
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Starogard Gdański zaprasza na spotkanie z posłem na Sejm RP Markiem Jakubiakiem, 20 października, g. 18, Starogardzkie Centrum Kultury al. Jana Pawła II 3, Starogard Gdański
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z b. prezydentem RP - Andrzejem Dudą. 20 października, godz. 18:00 Hotel Restauracja "Pelikan", ul, Wierzbińska 58, Aleksandrów Łódzki
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Zarząd NBP, z inicjatywy Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, zdecydował o zwiększeniu udziału złota w rezerwach do 30 proc. Obecnie NBP ma ponad 515 ton złota o wartości 200 mld zł (ok. 22 proc. rezerw). Łączne rezerwy dewizowe przekraczają 953 mld zł.

Pęknięta skarbonka państwa – 119,7 mld zł deficytu po zaledwie pół roku 2025

Źródło: ilustracja własna

Pierwsze sześć miesięcy 2025 r. zamykamy z dramatyczną dziurą budżetową sięgającą 119,7 mld zł i nominalnym spadkiem dochodów o prawie 40 mld zł. Rządząca koalicja 13 grudnia zrzuca winę na reformę finansowania samorządów, ale rosnące wydatki pokazują, że problem sięga głębiej. Jeśli w drugiej połowie roku nie pojawi się realny plan fiskalny, Polska może wejść w jesień z jeszcze większą dziurą i zniecierpliwionymi rynkami.

Dochody, które wyparowały z budżetu

Na pierwszy rzut oka liczby wyglądają fatalnie: 264,3 mld zł wpływów do budżetu po półroczu to zaledwie 41,8 % rocznego planu i aż 13 % mniej niż rok temu. Rząd tłumaczy spadek nową formułą podziału podatków między państwo a samorządy – i faktycznie, „surowe” porównanie nie uwzględniałoby tego faktu. Gdyby nie reforma JST, w budżecie centralnym widniałoby 335,5 mld zł, czyli o 31,6 mld zł więcej niż przed rokiem. Ale właśnie tu zaczynają się schody.

Po pierwsze, samo przeniesienie dochodów PIT i CIT do gmin nie sprawia, że pieniądze znikają. Trafiają do sektora finansów publicznych – ale poza kontrolę ministra finansów. W praktyce to oznacza, że rząd ma mniej pod ręką, a jego zdolność do szybkiego reagowania na kryzysy maleje. Po drugie, reforma wchodzi w życie w roku, gdy inflacja hamuje (4,1 % r/r w czerwcu), a koniunktura – choć dodatnia – zwalnia (PKB +3,2 % r/r w I kwartale). Każdy punkt niższego wzrostu może więc boleć bardziej niż w latach boomu pandemicznych tarcz.

Jeszcze dobitniej widać problem na przykładzie PIT. W centralnej kasie saldo spadło do –17,8 mld zł – absurdalnie niskie w kraju, w którym zatrudnienie rośnie, a płace wciąż doganiają inflację. Rozdrobienie dochodów utrudni centralne prognozy i może podnieść koszt przyszłego długu, bo ratingi lubią spójne strumienie przychodów.

Wydatki: tempo szybsze niż inflacja

Wydatki budżetu centralnego sięgnęły 383,9 mld zł – o 10,2 mld zł więcej niż rok temu, mimo że na papierze to zaledwie 2,7 % wzrostu. Gdy jednak zestawimy to z inflacją już spadającą do 4 % i płaskimi wynagrodzeniami w sferze budżetowej, zobaczymy realny skok w najdroższych paragrafach.

Pierwszy z nich to ZUS – 83,2 mld zł. Rząd tłumaczy wzrost programem „Aktywny rodzic” i waloryzacją świadczeń. Problem w tym, że waloryzacje są wciąż dalekie od społecznych oczekiwań, a koszta nieprzerwanie rosną.

Drugim, mniej widowiskowym obciążeniem, jest obsługa długu Skarbu Państwa – 26,1 mld zł do czerwca. Oprocentowanie obligacji zaczęło wreszcie maleć (stopa referencyjna NBP spadła 3 lipca do 5 %), ale dług rośnie szybciej niż gospodarka: w I kw. 2025 wyniósł 57,4 % PKB, najwyżej od dekady... 

Deficyt: niebezpieczne 40 % w pół roku

Sam deficyt po czerwcu – 119,7 mld zł, czyli 41,5 % rocznego limitu – teoretycznie daje rządowi jeszcze przestrzeń do manewru. Problem w tym, że druga połowa roku bywa trudniejsza: wpływy z VAT hamują wraz z letnią dekoniunkturą, a wydatki nakręcają spiralę kosztów.

W tym kontekście marcowa decyzja o przelaniu 19 mld zł z części „Gospodarka” na spłatę obligacji PFR z czasów pandemicznych tarcz wygląda jak ruch defensywny – rząd tłumaczy się zobowiązaniami, zamiast zapobiegać nowym pożarom. Ratingi mogą odczytać to jako brak długofalowej ścieżki fiskalnej. Jeśli do jesieni deficyt przekroczy 60 % planu, rynki zaczną dyskontować ryzyko kolejnych cięć ratingu, a oprocentowanie nowego długu wystrzeli, niwelując efekty obniżki stóp i rozsądnej polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego. Rafy widać nawet gołym okiem, choć komunikaty koalicji 13 grudnia powtarzają, że „wszystko jest pod kontrolą”.

Polityczne rachunki: czy koalicja 13 grudnia poradzi sobie z budżetem?

Fiskalna mgła, w jakiej porusza się rząd, to woda na młyn dla kolejnych kryzysów. Koalicja 13 grudnia jednak świadomie dołożyła do tego ryzykowną rewolucję w finansowaniu JST i kontynuuje obyczaj przepychania wielomiliardowych ustaw w kilka dni.

Niewykluczone, że w lipcu czy sierpniu resort finansów pokaże plan cięć lub rewizję budżetu. Jeśli jednak będzie to tylko „kreatywna algebra” albo kolejna danina sektorowa, sytuacja może wymknąć się spod kontroli szybciej, niż przyjdzie jesienna prognoza Komisji Europejskiej.

Po półroczu widać, że fundamenty budżetu zaczynają trzeszczeć. Koalicja 13 grudnia nie ma już luksusu obwiniania „poprzedników” ani chowania deficytu pod dywan JST. Obecna sytuacja wymaga prawdziwej i odważnej reformy finansów publicznych – z przejrzystym budżetem, limitem zadłużenia i twardymi priorytetami wydatkowymi. W przeciwnym razie za kilka kwartałów obudzimy się nie tylko z deficytem, ale i powrotem starego widma – recesji. 

Źródło: Ministerstwo Finansów, Analiza Portalu TV Republika

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. 

Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube

Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Wiadomości

swastyka na flagach fińskiego wojska

Boom na pamiątki z symbolem swastyki. Znikają zewsząd

Jakubiak grzmi: rząd partaczy doprowadza Polskę do bankructwa!

Pokój w Gazie: jest wypowiedź ze strony Hamasu

Ma 113 lat i jest najstarszym mężczyzną na świecie

AKTUALIZACJA

Hamas przyjął plan Trumpa. Koniec wojny!

Tom Rose skomentował nominację na ambasadora USA w Polsce

Zrobili to! GKS Tychy pokonał austriackiego wicemistrza w Hokejowej Lidze Mistrzów

Sytuacja gospodarcza w Polsce coraz gorsza, a Kotula deklaruje: jest porozumienie z PSL-em w kwestii związków partnerskich

Prof. Manowska wydała oświadczenie w sprawie wniosku do TS dotyczącego jej immunitetu

Obajtek tłumaczy sprawę uchylenia mu immunitetu. Mówi o politycznej zemście za połączenie Orlenu z Lotosem

Kierowcy znów dopłacą. Rząd Tuska szykuje kolejne podwyżki opłat urzędowych

Prezydent odpowiada sejmowi w sprawie KRRiT. Nie uznaje wygaśnięcia kadencji jej członków

Koalicja 13 grudnia balansuje nad przepaścią. Hołownia ma żądanie, które Tusk traktuje jako "szantaż"

Prof. Piotrowski: Sędziowie mogą dokonać oceny, czy rozporządzenie ministra jest zgodne z Konstytucją

Żurek chce wykluczenia sędziów. Tak tłumaczy swój apel

Najnowsze

swastyka na flagach fińskiego wojska

Boom na pamiątki z symbolem swastyki. Znikają zewsząd

Trump ogłasza porozumienie pokojowe

AKTUALIZACJA

Hamas przyjął plan Trumpa. Koniec wojny!

Tom Rose

Tom Rose skomentował nominację na ambasadora USA w Polsce

Zrobili to! GKS Tychy pokonał austriackiego wicemistrza w Hokejowej Lidze Mistrzów

Sytuacja gospodarcza w Polsce coraz gorsza, a Kotula deklaruje: jest porozumienie z PSL-em w kwestii związków partnerskich

Jakubiak grzmi: rząd partaczy doprowadza Polskę do bankructwa!

Pokój w Gazie: jest wypowiedź ze strony Hamasu

ma 113 lat i jest najstarszym mężczyzną na świecie

Ma 113 lat i jest najstarszym mężczyzną na świecie