Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków opublikowało nową edycję spisu zagrożonych gatunków pod koniec 2020 roku. W tym spisie znalazły się trzy z kilkunastu krytycznie zagrożonych gatunków ptaków w Polsce. Są to: rybitwa czubata, orlik grubodzioby oraz kraska.
Czerwone listy to opracowania, w których opracowywane jest ryzyko wyginięcia różnych gatunków. W Polsce ostatnie takie opracowanie wydano w 2002 roku, więc od długiego czasu brak było aktualnych danych. OTOP, wspólnie z naukowcami z Muzeum i Instytutu Zoologii PAN oraz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, podjął zaktualizowania tego spisu.
Analizy przeprowadzono w oparciu o metodykę Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody, wykorzystując ok. 1,4 miliona obserwacji z lat 2010-2019, pochodzących głównie z programu Monitoringu Ptaków Polski oraz z portalu Ornitho. Analizami objęto 230 gatunków ptaków, a badaniom poddano trzy kluczowe parametry: liczebność, zasięg i trend populacji.
W ciągu 200 lat obserwacji w Polsce wymarło aż 16 gatunków ptaków, a 47 jest zagrożonych. Jest to o 30 proc. więcej niż w ostatnim spisie z 2002 roku. Obecnie 12 gatunków ptaków uznaje się za krytycznie zagrożone, 10 za zagrożone, a 25 za narażone.
Wśród gatunków krytycznie zagrożonych jest m.in. świstun, rycyk, rybitwa czubata, błotniak zbożowy, kraska czy dzierzba czarnoczelna. Na listę zagrożonych trafiły też lepiej znane gatunki – w tym gawron, słowik szary, mewa siwa, czajka i przepiórka.
Najbardziej zagrożone grupy ptaków to siewkowe i blaszkodziobe. Od 61 do 70 proc. gatunków w tych grupach wymaga pilnej szczególnej ochrony. Dominujące typy siedlisk, w których występują ptaki zagrożone, to mokradła i łąki w dolinach rzek, zbiorniki wodne i rzeki, a także wybrzeże morskie.
Czerwona lista uwzględnia także przypadki odbudowy populacji i obniżenia statusu zagrożenia, które dają nadzieję, że odpowiednio wdrażane programy ochrony mogą poprawiać los gatunków zagrożonych. Jednym z nielicznych przykładów jest sokół wędrowny.
Eksperci tłumaczą, że nowa publikacja „wypełnia ważną lukę w naszej wiedzy o aktualnym statusie zagrożenia krajowej awifauny” i pozwala wyznaczać nowe cele w działaniach na rzecz ochrony przyrody.
Kompletna lista jest dostępna do pobrania pod linkiem: Czerwona księga ptaków Polski 2020.
Źródło: national-geographic.pl
